Nieuw rapport kaart "wijdverspreid" seksueel misbruik door medewerkers internationale hulporganisaties aan: "Daders hebben jaren hun gang kunnen gaan"

Aanleiding van het onderzoek van de parlementaire commissie zijn de verschillende “vreselijke verhalen van begin dit jaar” van medewerkers die mensen misbruikt hebben die ze net zouden moeten helpen. In het rapport staat dat seksueel misbruik en uitbuiting “wijdverspreid is over de hele internationale hulpsector”. Het misbruik gaat van ongewenste seksueel getinte opmerkingen tot verkrachting. De slachtoffers blijven vaak achter met ongewilde zwangerschappen, de gevolgen van een gedwongen abortus of een seksueel overdraagbare aandoening (soa) zoals HIV/AIDS. De gevolgen voor de slachtoffers gaan ook verder dan dat, want vaak lopen ze daardoor een opleiding mis, raken ze moeilijk aan een job of worden ze uit hun gemeenschap gestoten.

Volgens het rapport zijn de zaken die eerder dit jaar naar buiten zijn gekomen, slechts “het topje van de ijsberg”. “Het gaat voornamelijk - maar niet enkel - over mannen die vrouwen en meisjes misbruiken”, staat in het rapport. De daders zijn zowel internationale als lokale hulpverleners. De commissie maakt zich ook zorgen over “het gemak waarmee deze gevaarlijke individuen zich kunnen verplaatsen van de ene hulporganisatie naar de andere zonder dat er iets opgemerkt wordt”.

De Britse commissie is er ook niet over te spreken dat de hulporganisaties het probleem niet hebben aangepakt, ondanks het feit dat ze wel al jaren weet hadden van het misbruik. “Er zijn herhaaldelijk meldingen opgedoken over seksuele uitbuiting en misbruik door hulpverleners en leden van het vredeskorps. De sector heeft dan wel gereageerd, maar de aandacht ervoor is nadien snel verdwenen.”

“De hulpsector heeft collectief meer dan zestien jaar lang gefaald door het misbruik niet aan te kaarten”, zegt het hoofd van de parlementaire commissie Stephen Twigg. “Organisaties hebben vaker het belang van hun eigen reputatie geplaatst boven vrouwen, kinderen en andere slachtoffers van seksueel geweld.” De commissie wijst dat de “boy’s club”- cultuur binnen de sector ertoe geleid heeft dat het misbruik - ook onder collega’s - zijn gang kon blijven gaan.

Het misbruik binnen de hulpverleningssector is in februari naar de voorgrond geschoven toen aan het licht is gekomen dat medewerkers van Oxfam hadden betaald voor prostituees tijdens een hulpverleningsmissie in Haïti in 2010, na de aardbeving. Vier medewerkers waren daarvoor in 2011 al ontslagen en drie anderen, waaronder de Belg Ronald van Hauwermeiren, zijn toen zelf opgestapt na een intern onderzoek naar seksfeestjes van hulpverleners. Even later is uitgekomen dat van Hauwermeiren zeven jaar daarvoor bij een andere hulporganisatie al was ontslagen wegens dezelfde feiten, maar dan in Liberia.

Ook de voormalige algemeen directeur van Save the Children, Justin Forsyth, werd ervan beschuldigd vrouwelijke medewerkers te hebben lastiggevallen tussen 2011 en 2015. In 2016 ging hij aan het werk als vicedirecteur van UNICEF, maar heeft in februari - toen het nieuws aan het licht kwam - ontslag genomen. Het Rode Kruis heeft in ook in februari laten weten dat het de voorbije drie jaar 21 medewerkers heeft aan de kant gezet omdat ze “betaald hadden voor seks” terwijl ze op missie waren.