Osama bin Laden was een steenrijke zakenman die deel uitmaakte van een invloedrijke Saudische familie die goede contacten had met het koningshuis. Invloed die anno 2018 nog altijd getaand is.

Dat zie je aan Alia Ghanem, de moeder van de op 2 mei 2011 doodgeschoten Osama bin Laden. Voor het interview zit ze statig in een sierlijke stoel, gehuld in kleurrijk gewaad en een rode hijab. Met een foto van haar eerstgeboren zoon aan de ene kant en een doosje zakdoeken aan de andere. Voor het geval ze moet wenen tijdens het gesprek.

Ghanem spreekt over Osama als een nog altijd geliefde zoon, maar eentje die op een gegeven moment het goede pad bijster geraakt is. “Ik heb een heel moeilijk leven gehad, omdat hij altijd zo ver weg van mij was”, zegt de vrouw, intussen in de zeventig. “Hij was zo’n brave jongen, die zijn moeder erg graag zag. Maar toen hij begin twintig was ontmoette hij de verkeerde mensen. Hij werd gebrainwasht. Een sekte, zo kan je het noemen.”

Geradicaliseerd op de universiteit

De moeder herinnert Osama vooral als een verlegen jongen, die het goed deed op school. “Hij ontpopte tot een sterke, gedreven, vrome jongeman, maar het was tijdens zijn tijd aan de universiteit (Bin Laden studeerde economie, nvdr.) dat hij radicaliseerde. “Enkele mensen aan de universiteit veranderden hem. Hij werd een andere man.”

Een van de mannen waar Ghanem naar verwijst, is Abdullah Azzam, een lid van de Moslimbroederschap die later uit Saudi-Arabië werd verbannen en een van de spirituele adviseurs van Bin Laden werd. “Ik vertelde hem altijd dat hij van zulke mannen moest wegblijven. Hij kon tegenover mij nooit toegeven wat hij aan het doen was, omdat hij me zo graag zag.” Had Ghanem het ooit zien aankomen dat haar zoon een terrorist zou worden? “Neen, nooit. We waren dan ook enorm kwaad. Ik wilde niet dat dit zou gebeuren. Waarom zou hij alles zomaar weggooien?”

“Moeders zijn zelden objectief”

De familie zag Osama voor het laatst in 1999, in Afghanistan. “Hij was zo blij om ons te ontvangen? Hij gidste ons elke dag rond, hij doodde een dier en we hadden een groot feest.”

Op dat moment verlaat Ghanem de kamer om een te gaan rusten en pikken haar twee zoons Ahmad en Hassan (halfbroers van Osama) het gesprek op. “Het is belangrijk om te weten”, aldus Ahmad. “Dat een moeder zelden een objectieve getuige is. De aanslagen zijn nu zeventien jaar geleden en toch zit ze nog altijd in de ontkenningsfase over haar zoon. Ze zag hem zo graag en ze weigert hem de schuld te geven. In de plaats geeft ze de schuld aan iedereen rondom hem. Zij kent alleen zijn goede kant, de kant die wij hier allemaal te zien kregen. Maar hij had ook nog een andere kant.”