Direct naar artikelinhoud
Verenigd Koninkrijk

De Britten lijken te wonen op een 'maagdeneiland': zo ver reikt de macht van Richard Branson

Richard Branson.Beeld REUTERS

Virgin, het zakenimperium van Richard Branson, laat treinen rijden, vliegt met Boeings de oceaan over, verstrekt hypotheken, baat sportscholen uit, legt internetverbindingen aan, runt hotels en biedt ballonreizen aan. En in de afgelopen vijf jaar heeft Virgin Care, zo berekende The Guardian, voor meer dan 2 miljard euro aan zorgcontracten binnengesleept. Zo onderhand is het Verenigd Koninkrijk een ‘maagdeneiland’ geworden.

"Een geweldige ervaring voor iedereen." Met deze optimistische woorden heeft de 68-jarige Branson – die zand kan verkopen aan woestijnnomaden – tal van huisarts- en tandartspraktijken, bejaardentehuizen, kinderziekenhuizen en vrouwenklinieken overgenomen.

Veel kwaliteitsverschil tussen Virgin- en staatszorg bestaat er niet, behalve dan dat Virgin-personeel mooie smartphones krijgt voor zijn werkzaamheden en beschikt over kleurenprinters, zaken waar minder bedeelde collega’s bij de National Health Service (NHS) alleen van kunnen dromen

Hippe uitstraling

Virgin profiteert van de openstelling, door New Labour, van de staatszorg voor particuliere instellingen. De toenmalige minister van Volksgezondheid had Branson, wiens hippe uitstraling prima aansloot bij Cool Britannia, benaderd om de NHS te helpen.

Maar vakbonden en patiëntenverenigingen zijn niet gelukkig met het idee dat een deel van het zorggeld in handen komt van een flamboyante multimiljardair met een behendige belastingaanpak. Volgens Virgin maakt de zorgtak echter geen winst en zijn de investeringen vooralsnog een vorm van liefdadigheid.

Geen goudvissen in de wc

Vanaf Necker, een van de Britse Maagdeneilanden, staat Sir Richard aan het hoofd van een uitdijende schaduwstaat. Er is bijna geen Brit die niets te maken heeft met Virgin. Wie in Londen snel kabelinternet wil, kan bijna niet om Virgin heen, wat ook geldt voor treinreizigers die snel naar Noordwest-Engeland willen. Een handelsmerk van Bransons Virgin is de joviale toon, die tot uiting komt met een mededeling in trein-wc’s: "Spoel geen oude mobieltjes, junkmail, goudvissen, truien van je ex en wensen of dromen door het toilet."

Er is bijna geen Brit die niets te maken heeft met Virgin

Dat laatste lijkt een knipoog te zijn naar zijn eigen leven, dat begon in het dure Blackheath, Zuidoost-Londen. Toen de jonge Branson, zoon van een advocaat en een ballerina, op zijn 16de met middelmatige cijfers de kostschool verliet, voorspelde de huismeester: "Of hij wordt miljonair, of hij eindigt in de gevangenis." Als ondernemend kind van de Swinging Sixties werkte hij zich schrijvend en producerend omhoog in de muziekindustrie. 

Dat vormde de basis van een imperium waarmee de bebaarde ondernemer een onderkoning is geworden. In het gevang zou ‘Beardie’ nooit belanden. In plaats daarvan zorgt Virgin Care voor oudere gevangenen in Her Majesty’s Prison te Norwich.