MA-festival Brugge: An Pierlé kruipt in de huid van Hadewijch
"Cherchez la femme" is het thema van het MA-festival. An Pierlé en het ensemble Psallentes vervlechten oude en nieuwe gezangen op tekst van de middeleeuwse Brabantse mystica Hadewijch. Vanavond gaat "Minne" in première op het MA-festival in Brugge.
Beluister hier de reportage uit "De ochtend" op Radio 1:
"Alle dinghe sijn mi te inghe, ic ben soo wijt." Misschien hebt u ook enkele verzen van Hadewijch gelezen in de middelbare school.
Zangeres en pianiste An Pierlé gaat samen met harpiste Alma Auer, percussionist João Lobo en contrabassist Brice Soniano vrijelijk met de teksten van Hadewijch aan de slag in een soort hedendaagse improvisatorische soundscape, geïnspireerd op de minnelyriek van Hadewijch. Haar nieuwe songs gaan hand in hand met de oude gezangen van het ensemble Psallentes, onder leiding van Hendrik Vanden Abeele.
"Groupie van Jezus"
Hadewijch was een 13e-eeuwse Brabantse mystica. Hoogstwaarschijnlijk was ze een begijn en kwam ze uit de hogere kringen. "Een intelligente, onafhankelijke vrouw op zoek naar een vervuld leven buiten de strakke structuur van het klooster," klinkt het bewonderend bij An Pierlé.
Hadewijch heeft brieven, gedichten, liederen en visioenen nagelaten, waarin ze getuigt van haar streven naar eenmaking met God in een radicale overgave. In hedendaagse taal: ze was een “groupie van Jezus”, lacht An Pierlé. Die liefde heet bij Hadewijch de "minne".
Ze was verslaafd aan het extatische
Hoe kan ik mij identificeren met Hadewijch? Dat was de vraag die An Pierlé de voorbije maanden bezighield. Het was een moeilijk begin, geeft ze toe, "eerst bleef ik steken in die enorme verliefdheid op Jezus." Door met allerlei mensen te praten kreeg Pierlé een beter beeld van de "minne" van Hadewijch: de liefde voor God, maar ook mededogen, troost, openheid. En het tegendeel - "orewoet" in Hadewijchs taal: afzien, verlangen, hunkeren, pijn hebben. "Twee polen die vaak terugkomen in mijn werk," zegt Pierlé, "wellicht hebben ze me daarom gevraagd voor dit project."
An Pierlé noemt het een verrijkende zoektocht. "Het meditatieve heeft grote invloed gehad op het soort muziek dat ik gemaakt heb: een mix van middelnederlands, percussie, engelenstemmen..." Na de creatie van "Minne" op het MA-festival hoopt An Pierlé op nog meer voorstellingen.
Beluister hier een gesprek met An Pierlé met muziekfragmenten:
Beluister hier een gesprek met Hendrik Vanden Abeele van Psallentes, met muziekfragmenten:
Hadewijch op muziek
Hadewijch schreef liederen om te zingen, verduidelijkt Hendrik Vanden Abeele, dirigent van het ensemble Psallentes met zes zangeressen, maar daar zijn geen partituren van. In één geval heeft ze zelf een gregoriaanse passage aangegeven. Verder onderzoek heeft uitgewezen dat sommige van haar teksten wonderwel passen in het schema van trouvère-liederen. Trouvères waren de Noord-Franse troubadours. Ze zongen "meefluitbare deuntjes" op rijm over onbereikbare liefde.
Mindfulness
Het godsdienstige concept "minne" zegt de hedendaagse mens misschien niet veel meer. Maar er is wel een behoefte aan "uitzooming, afstand nemen, even in de denkwereld van een middeleeuwse mystica stappen," denkt Vanden Abeele. Hij koppelt het aan het begrip mindfulness. "Ik laat me even helemaal vollopen met Hadewijch, dan is er geen plaats voor iets anders."
"Minne" gaat in première op het MA-festival in Brugge op vrijdag 10 augustus. (Foto Mario Leko, video Geoffrey De Decker)
