In deze kinderopvang zijn zakmessen en vuur toegelaten

"Ah, nee, mijn velletje is eraf." De 9-jarige Boris grijpt naar zijn voet. Twee tenen liggen een beetje open, er komt wat bloed uit. "Ik bleef hangen. Au", zegt hij. Samen met Morris en Victor zit hij in een huisje bij de glijbaan. De jongens proberen met de rugleuning van een treinstel naar beneden te glijden. Maar dat gaat niet zonder slag of stoot. "Nee, dat gaat niet hoor. Ik ga dat echt niet doen", roept Morris (9) uit.

Even daarvoor heeft pedagogisch medewerker Dagmar Kuus de jongens geholpen om de rugleuning naar boven te krijgen. Waarom niet? De kinderen mogen zelf hun grenzen verkennen. "We doen alles wat je zelf vroeger ook deed. Alleen als we het risico echt te groot vinden, grijpen we in", legt ze uit. 

Het resultaat is dat in deze opvang veel kan, echt veel. De kinderen leren vanaf 8 jaar hoe ze een vuurtje stoken. De kleintjes zitten er al omheen en verlenen waar nodig hand-en-spandiensten. Ze klimmen van jongs af aan in bomen. Ze mogen buiten het zicht van de pedagogisch medewerkers door de bossen struinen. In geval van nood hebben ze een fluitje bij zich en een sleutelhanger met een telefoonnummer van de opvang. En vanaf 7 jaar kunnen de kinderen meedoen aan zakmeslessen, gevolgd door een heus examen met als beloning een diploma. 

Bellen

De praktijk leert dat inspecteurs van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst het prima vinden wat deze opvang  met de kinderen doet. "Als je de wet kinderopvang leest als een vaststaand document kan ik me voorstellen dat je bepaalde dingen uit veiligheidsoverwegingen niet doet. Maar wij bellen ze continu met vragen, overleggen met ze en maken dan beleid over wat we doen en waarom we dat zo doen", verklaart Kuus. 

En dus heeft deze opvang behoorlijk wat protocollen liggen, waaronder een zakmesprotocol. Hoe dat werkt? De kinderen volgen eerst lessen, waarin ze leren dat ze van zich af moeten snijden. Als er kinderen te dichtbij komen staan, moeten ze die uitleggen waarom ze een stapje achteruit moeten doen. En als hun handen moe zijn, klappen ze het zakmes in en geven het terug aan de leiding. "Ik houd heel veel van zakmessen. Thuis heb ik er wel drie. En ik heb nog geen één keer in mijn vinger gesneden. Ja, één keer met een aardappelschilmesje", zegt Victor, die zijn diploma heeft. Omdat de kinderen vanaf 7 jaar met een zakmes mogen spelen, krijgen de kleintjes een dunschiller om te oefenen. 

Af en toe gebeuren hier ongelukken. Er heeft er weleens eentje een snee. Bekijk de armen en benen en je vindt blutsen, schaven en blauwe plekken. En Morris was vorige week echt hard gevallen. "Ik liep op een ton, deed een beetje raar en toen viel ik eraf. Op mijn achterhoofd. Ja, ik schrok wel, maar ik zou er zo weer op gaan hoor." Zo nu en dan een ongelukje, dat hoort er hier bij. Als het echt nodig is, krijgen de kinderen een pleister met de tekst 'Goe gespeeld'.

Ouders

Ook ouders accepteren het dat de kinderen nogal eens vies en met wat wondjes thuiskomen. Kuus: "Ouders weten dat er weleens iets kan gebeuren. We leggen ook steeds uit wat we doen en hoe we het doen."

De ouders van deze kinderen laten hun kroost met de opvang naar natuurwater gaan om te zwemmen (de opvang gaat alleen als de groep er goed genoeg voor is en er niet een lading kleuters zonder diploma bij is). Ze mogen een hoge klimtoren in (alleen onder begeleiding). En sommige kinderen mogen zelfs een zeecontainer beklimmen. Al veroorzaakte die laatste nogal wat discussie. "Een paar oudere jongens die goed kunnen klimmen zaten er ineens op. We hebben eigenlijk de regel dat we een hoogte tot 2,5 meter acceptabel vinden. Daarboven is het risico op letsels te groot", vertelt Kuus over de dilemma's. "We hebben toen afgesproken dat ze omhoog mogen klimmen, maar alleen de oudste kinderen en alleen als er een begeleider meegaat. De grap was dat ze helemaal niet meer wilden toen ze het mochten."

IJs

De opvang Wijs merkt dat er wel vragen van ouders komen als ze onvoldoende uitleg geven. Het gebeurde bijvoorbeeld afgelopen winter toen er ijs op de sloten lag. De kinderen mochten hun schaatsen meenemen. "Toen hoorden we van kinderen dat ze het ijs niet op mochten van hun ouders en stelden meer ouders vragen over wat we van plan waren", blikt Kuus terug. Daar hadden de pedagogisch medewerkers allang over nagedacht. Ze zouden alleen op ondiepe wateren gaan, uiteindelijk werd het een ondergelopen weiland. Dat vonden de ouders prima. 

De kinderen hebben geen boodschap aan al dat wikken en wegen. Voor hen telt maar één ding: zij willen spelen, vrijheid en avonturen beleven. Boris: "Ik zat eerst op een paar andere kinderopvangen, maar daar mochten we helemaal niet buitenspelen. Ik had nooit zin om te gaan. Nu heb ik altijd zin. Hier kunnen we in bomen klimmen, zwemmen in een meer en verstoppertje spelen."