Reclame en media moeten een eerlijke weergave van onze diverse samenleving tonen

Ooit vertelde mijn moeder me dat zodra je het geboortegeslacht van je kind kent, je onbewust een leven uit tekent voor dit kleine wondertje. Mijn blauwe leven werd meteen ingevuld met zaken als sport, vriendinnetjes, kinderen krijgen en een succesvolle carrière maken. Mijn ouders hebben 6 biologische kinderen en 2 evenwaardige pleegzonen maar werden zich pas bewust van deze normatieve verhaallijnen, toen ik de moed verzameld had om uit de kast te komen. De samenleving is nog sterk hetero- en gendernormatief.

Er zijn nog steeds rollen, gedragingen en houdingen die eerder als mannelijk of vrouwelijk worden gezien. Wie daar niet aan voldoet wordt al snel afgestraft met vreemde blikken, gefluister of zelfs agressie. Sterk en succesvol zijn wordt tegenover zacht en lief zijn geplaatst. De veelzijdigheid van iedere mens wordt op die manier afgevlakt tot de categorieën van man en vrouw. Ondanks de oordeelvrije houding van mijn ouders waren ook zij onderhevig aan de druk om binnen deze gender- en heteronormen te denken. Zonder het zelf echt te beseffen of te willen, volgden ze een samenleving die een begrenzing oplegt van wat ‘normaal’ en aanvaardbaar was, en wat niet.

Ik neem het mijn ouders absoluut niet kwalijk. Net zoals ik geen rolmodellen vond waaraan ik me kon optrekken, waren er ook voor hen geen voorbeelden die hen leerden hoe om te gaan met seksuele- en genderdiversiteit. Ondertussen is het groen achter mijn oren verdwenen en sta ik trots in mijn schoenen als volwassen man die naast sportief, ambitieus en sociaal ook homo is. Ik heb mijn identiteit gevonden en voor mijn familie en vrienden is dit doodnormaal. Toch is er voor holebi en transgenderjongeren nog maar weinig veranderd in de samenleving en blijft de zoektocht naar hun identiteit er een met vele obstakels.

De holebi- en transgendervoorbeelden die jongeren op televisie voorgeschoteld krijgen hebben vaak een erg andere leefwereld dan jongeren, zijn ouder of erg stereotiep. “Als puber miste ik lesbische rolmodellen. Ik dacht dat ik niet lesbisch kon zijn omdat ik helemaal niet stoer was, en ik eerst veel stoerder en dapperder moest worden”, vertelde mijn collega Judith me, die ondertussen samen met haar vrouw een trots gezin vormt met een leuke tweeling.

Ik herkende meteen wat ze hiermee bedoelde. De homo’s die ik als kind op tv zag, waren steevast erg vrouwelijk, hadden slappe polsen, waren niet bijster intelligent en waren vaak persiflages van een heteroseksueel persoon (bv Jimmy B). Mijn omgeving maakte er grapjes om, gebruikte het woord homo als spot- of scheldwoord en de stereotypen werden gebruikt om mening kampthema op te leuken. Ik kon me onmogelijk outen als scheldwoord of als typetje om uitgelachen te worden.

(Lees verder onder de foto)

De campagne ‘LGBT On Sale’, (Lesbian, gay, bisexual, transgender), van jongerenorganisatie Wel Jong Niet Hetero in samenwerking met creatief bureau Heren Loebas, brengt expliciet dit gebrek aan inclusieve beeldvorming onder de aandacht. Holebi en transgender jongeren stonden in de aanbieding in de etalage van Peek & Cloppenburg op de Antwerpse Meir en dit ging niet onopgemerkt voorbij.

Ik sprak met een studente die zich onlangs outte als lesbisch. Ze wist dit al jaren maar vond nooit de moed om dit uit te spreken aan haar ouders. Hoewel ze wist dat haar outing geen probleem zou zijn, voelde ze zich geremd. “Alsof iets me wilde overtuigen dat lesbisch zijn toch niet ok was.” Bij het zien van onze campagne herkende ze zich meteen in onze drijfkracht. “Ik heb nu plots door dat ik altijd nood had aan een rolmodel waarin ik me kan herkennen, die toont op televisie dat lesbisch zijn maar een van de aspecten is van het leven. Een rolmodel had me kunnen helpen om sneller te aanvaarden wie ik ben en hierover te spreken met mijn familie.” Ieder kind, welke kleur, afkomst, geaardheid of gender dan ook, heeft nood aan een subtiel rolmodel waarin ze zich kunnen herkennen.

Telkens wanneer het LGBT+ thema in de media komt, ontvangen we heel wat positieve reacties maar de negatieve klank is vaak niet ver weg. Hoewel volgens de Belgische Wetgeving iedereen gelijkgesteld is, is dit nog niet te voelen in de houding van vele mensen ten aanzien van holebi- en transgender personen.

“Doe gewoon normaal!”; “Waarom moeten jullie steeds opvallen”; “Je lokt zelf gaybashing uit”; ”Ken je plaats”. Pijnlijke uitspraken die tonen dat er nog een lange weg te gaan is naar de aanvaarding van liefde in al haar kleur. Gelukkig zijn we op de goede weg. De fierheid waarmee onze jongeren achter de etalage stonden sterkt me in mijn geloof dat de kracht van LGBT+jongeren ontzettend groot is en gevuld is met liefde en overtuiging.

Reclame en media hebben de verantwoordelijkheid om een eerlijke weergave te tonen van onze diverse samenleving. We hebben nood aan beeldvorming waarbij de kleurrijke groep aan mensen die in België leeft, op een subtiele manier vertegenwoordigd wordt. De reclamesector heeft reeds gereageerd op onze vraag en zal werken aan een diversiteitsprogramma waarin ze het LGBT+ thema in willen meenemen. Want eigenlijk is diversiteit, de normaalste zaak van de wereld.