Drie offensieven van talibanrebellen op enkele dagen tijd in Afghanistan, veel soldaten gedood
Bij een aanval op posten van het regeringsleger zijn in het noorden van Afghanistan zeker 44 militairen gedood. Gisteren werd in het noordwesten een militaire basis door de taliban onder de voet gelopen, maar het leger heeft dan weer de taliban verdreven uit de zuidelijke stad Ghazni. In de hoofdstad Kaboel is een aanslag gepleegd tegen sjiieten.
Het gaat opnieuw hard tegen hard in Afghanistan. Bij de nieuwe aanval van de talibanrebellen -de derde al op minder dan een week tijd- zijn in de noordelijke provincie Baghlan 44 militairen en politieagenten gedood. De taliban hebben daar wegcontroles aangevallen. Baghlan ligt ten noorden van de hoofdstad Kaboel.
Gisteren hebben de taliban dan weer een legerbasis onder de voet gelopen in de noordwestelijke provincie Faryab. Dat gebeurde na dagen van hevige gevechten en daarbij zijn ook een dertigtal Afghaanse militairen gedood. Anderen zouden zijn gevlucht.
Opvallend daarbij is dat er in die twee provincies weinig Pashtun wonen, dat is de overheersende bevolkingsgroep in Afghanistan, waar de taliban de meeste van hun strijders halen. In andere bevolkingsgroepen is de rebellenbeweging niet zo populair. Met de aanvallen lijken de taliban dus te willen aangeven dat ze ook buiten het gebied van de Pashtun actief zijn. Die Pashtun wonen vooral in het zuiden en het oosten van Afghanistan en over de grens in Pakistan.
Anderzijds heeft het leger dan weer de overhand gekregen na vijf dagen van hevige gevechten in de provinciehoofdstad Ghazni. De taliban hadden vorige vrijdag grote delen van Ghazni ingenomen en sindsdien werd daar hevig gevochten. Daarbij zouden een honderdtal militairen, meer dan 200 taliban en tientallen burgers zijn gedood. Ghazni is een belangrijk knooppunt op de weg die de hoofdstad Kaboel verbindt met de zuidelijke provincies zoals Kandahar.
Onderhandelingspositie verstevigen?
Opvallend daarbij is dat zowel Ghazni als Faryab en Baghlan -de drie brandpunten van talibanoffensieven- langs de strategisch belangrijke "Ring Road" of ringweg liggen. Die ietwat eivormige weg op de kaart verbindt de belangrijkste steden van Afghanistan met elkaar. De controle daarvan is cruciaal voor wie de meest bevolkte delen wil controleren.
Met de aanvallen willen de taliban duidelijk hun positie versterken met het oog op nakende onderhandelingen met de Afghaanse regering en de Verenigde Staten. VS-minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo heeft namelijk gezanten uitgestuurd om te komen tot directe onderhandelingen met de taliban. Het zou de eerste keer zijn dat de VS en de taliban openlijk met elkaar praten sinds het omverwerpen van het talibanregime in 2001.
De oorlog in Afghanistan zit in een impasse: het Afghaanse leger slaagt er niet in om de taliban te verslaan, maar het omgekeerde kan ook niet. Bovendien is er een nieuw element opgedoken: de terreurgroep IS heeft zich binnengewerkt in Afghanistan en kan een bedreiging worden voor zowel de door Amerika gesteunde regering als voor de taliban. De ideologie van die laatste groep is fundamentalistisch en Pashtun-nationalistisch, maar -anders dan IS of Al Qaeda- zijn de taliban niet gericht op een jihad buiten Afghanistan en Pakistan en is die in in principe geen bedreiging voor de VS zolang die groep geen onderdak geeft aan globale jihadisten zoals wel voor 2001.
Er is nog een ander element: er liggen al decennialang plannen op het schap om de grote gas- en olievoorraden uit Centraal-Azië een uitweg naar zee te geven via pijpleidingen doorheen Afghanistan. In de jaren 90 werd daarover zelfs duchtig onderhandeld tussen de VS en de taliban, want beiden hebben daar belang bij.
48 doden bij aanslag tegen sjiieten
Nog in Afghanistan zijn er zeker 48 doden gevallen bij een bomaanslag in de hoofdstad Kaboel. Die was gericht tegen een centrum waar vooral sjiitische jongeren zich komen voorbereiden op examens. De slachtoffers zijn dan ook vooral jonge mensen en enkele leraren.
De aanslag is nog niet opgeëist, maar wordt toegeschreven aan de terreurgroep IS. Die heeft in het verleden al wel vaker aanslagen uitgevoerd tegen de sjiitische Hazara's in Afghanistan. IS beschouwt sjiieten als "afvalligen van de islam". De voorbije twee jaar zijn er al 13 aanslagen tegen sjiieten geweest in Kaboel.