Minderjarigen van schip Diciotti vertellen hun verhaal: "Maanden opgesloten, als levend begraven" 

Nathalie Leiba, een psychologe van Artsen Zonder Grenzen, sprak met de kinderen en jongeren net nadat ze van boord mochten gaan. Via een videoboodschap vertelt ze wat ze van de minderjarigen hoorde. “Ze waren erg in de war”, vertelt Leiba. "Ze wisten dat er een probleem was waardoor ze niet van boord mochten gaan, maar ze begrepen niet wat dat probleem precies was.”

Volgens de psychologe zijn de jongeren kwetsbaar. “Ze vertelden ons wat ze hadden doorgemaakt in Libië. De meesten vertelden over lange periodes die ze doorbrachten in detentiecentra, meestal langer dan een jaar. Ze vertelden dat ze daar gefolterd werden.” 

Het verhaal van twee jongens trof haar in het bijzonder. “Eén van hen zag niet goed meer, hij vertelde dat hij een jaar lang in het donker was vastgehouden. Hij werd er gefolterd en moest zijn familie bellen en om geld vragen."

"Een andere jongen raakte gewond aan zijn schouder toen de smokkelbendes ruzie kregen. Hij kreeg een kogel in de schouder. Die deed nog altijd pijn, en zijn hand was gekrompen als gevolg van de schotwonde.”

In de Italiaanse krant La Repubblica doet Amid zijn verhaal. Amid is 17, op zijn vijftiende vluchtte hij weg uit Eritrea, samen met een vriend, die hij onderweg kwijtraakte. Via Soedan bereikte hij Libië. Daar werd hij ontvoerd door een gewapende bende. Uiteindelijk werd hij op zijn reis zes keer doorverkocht aan andere bendes. “Als je niet betaalt, laten ze je achter in de woestijn”, vertelt hij. Hij heeft talloze lotgenoten gezien met wie dat effectief is gebeurd. 

Amid zat naar eigen zeggen een jaar en die maanden vast in Libië, in vier verschillende detentiecentra. In twee daarvan werd hij met rust gelaten. Hij moest er wachten tot zijn familie voor hem had betaald. De twee andere waren de hel op aarde.

Zeven maanden lang zat hij in een cel waar nooit daglicht binnenkwam. Drie maanden daarvan heeft hij geen warme maaltijd gekregen. Hij omschrijft die periode als “levend begraven zijn”. Om de zoveel tijd kwamen de mensenhandelaren zijn cel binnen, martelden hem en filmden dat ook. Daarna stuurden ze het filmpje naar zijn familie, om hen aan te manen te betalen.

Toen er uiteindelijk genoeg betaald was, mocht Amid vertrekken. Het was de nacht van 14 augustus, vertelt hij. "We werden naar een huis vlakbij de haven gebracht, en daarna naar het strand." Daar zag hij, zo vertelt hij, dat leden van de Libische kustwacht samenwerkten met de smokkelaars. 

Het waren leden van de kustwacht die de juiste dag, plaats en het juiste tijdstip doorgaven om te vertrekken, vertelt hij. “Toen we vertrokken, waren er Libische militairen aanwezig.  Ze gaven een satelliettelefoon mee met het nummer van de Italiaanse kustwacht.” Toen 48 uur later het bootje waarop Amid zat aan het lekken sloeg, en de bodem al vol water liep, hebben ze dat nummer gebeld. Zo zijn ze uiteindelijk gered en overgebracht naar de Diciotti van de Italiaanse kustwacht.

Eens op de Diciotti moesten ze opnieuw wachten. Eerst enkele dagen op volle zee, in de buurt van Lampedusa. Later in de haven van Catania, op Sicilië. "Die dagen vol onzekerheid  leken wel eindeloos te duren", zegt Amid. Maar in Libië had hij geleerd om te wachten. “Ze vertelden ons dat er in Europa over ons gediscussieerd werd, maar we begrepen er niet veel van. Aan boord was het onmogelijk heet, en er was heel weinig ruimte om te leven en te slapen. Maar de mensen van de kustwacht waren vriendelijk en we hielpen het schip schoon te houden. Om de tijd te doden damden we met de kroonkurken van de flessen.”

Eergisteren mochten Amid en 26 andere niet-begeleide minderjarigen de Diciotti verlaten, ze kregen geen tijd om afscheid te nemen van hun lotgenoten en de mensen van de Italiaanse kustwacht, vertelt hij.

150 volwassen migranten en vluchtelingen mogen nog niet aan wal. Italië eist dat Europa eerst garanties geeft dat ze buiten Italië opgevangen zullen worden. "Als dat niet gebeurt, zal mijn partij de jaarlijkse bijdrage van 20 miljard euro aan Europa blokkeren", zegt vicepremier Luigi Di Maio, die in de regering zit namens de antiestablishmentpartij Vijfsterrenbeweging.

De Italiaanse regering wil – bij monde van minister van Binnenlandse Zaken Salvini – het spelletje poker met Europa hard spelen. Want bij een vorige redding kwamen er ook beloftes van verschillende Europese landen om asielzoekers over te nemen, maar die zijn in veel gevallen niet nagekomen, zegt Salvini.

VIDEO: bekijk hieronder het fragment uit "Het journaal"