Ook Theo Francken kan geen wonderen verrichten

De N-VA ging de verkiezingen in met torenhoge verwachtingen. Gespierde verklaringen en beloftes om witter dan wit te wassen, wisselden elkaar af. Superieur beter doen dan de met de grond gelijk gemaakte regering-Di Rupo was de belofte. De weerbarstige werkelijkheid maakt met het transmigrantenprobleem duidelijk dat ook Theo Francken het niet altijd kan oplossen. 

Een paar weken geleden kapittelde hij nog de Brusselse PS-burgemeester Close omdat die volgens Francken op de rem stond om het Maximiliaanpark te ontruimen. Vanuit Durbuy zei Francken in "Terzake" dat dit transmigrantenprobleem op twee weken opgelost zou zijn als Close maar zou meewerken: “Dan is er maar één oplossing. We gaan ze opsluiten en terugsturen naar het land van herkomst, hoe moeilijk het ook is, maar dan moet de lokale politie in Brussel wel meewerken om acties te doen.”

Het is blijkbaar minder simpel. Francken moet toegeven dat er geen wondermiddelen bestaan. Een socialistisch kopstuk zei dat hij zijn eerlijkheid waardeerde, nu hij verklaarde dat hij het ook niet kan oplossen. Francken geeft nu toe dat ons land maar moeilijk al de transmigranten kan opsluiten. En ook terugsturen kan in veel gevallen niet. Als ze zeggen van Eritrea te zijn, mag het niet van Europa omdat daar de mensenrechten massaal geschonden worden.

Ook zijn terugnameakkoorden met de landen van herkomst nodig en die landen zijn dikwijls niet happig om die af te sluiten. De klacht van de politie is dat transmigranten oppakken daarom weinig zin heeft omdat je ze kort daarna toch weer moet vrijlaten. In Kruibeke is dat ook snel gebeurd met transmigranten die zegden dat ze minderjarig zijn. Nu komt het er voor Francken op aan hier geen tweede Calais mogelijk te maken en daarom moet de politie zoveel mogelijk achter hun veren zitten. 

Zowel bij meerderheid als oppositie zijn smalende woorden te horen over Francken genre “hij ging toch alles opkuisen?” Een veelgehoorde kritiek is: “Hij ontmenselijkt die transmigranten en hij polariseert de bevolking door zijn taalgebruik. Hij maakte het probleem alleen maar erger, vooral nu blijkt dat hij het gros van de transmigranten niet kan terugsturen."

Francken verwijst voor zijn machteloosheid terecht naar Europa. Zolang de transmigranten al of niet tevergeefs via ons land naar Engeland willen komen, is het probleem hier niet op te lossen. Europa moet de instroom proberen te stoppen. “Opvang in Noord-Afrika gekoppeld aan een Europees Marshallplan voor de regio is de enige oplossing", is bij een socialistisch kopstuk te horen, “maar dan moet Francken daar dan ook werk van maken binnen Europa”. Bij de meerderheidspartijen horen we: “Het is al te makkelijk met Calimero-gedrag de schuld op een ander te steken. Francken zit in de hoogste vergaderingen van Europa. Dat hij er daar dan werk van maakt.”

Zowel bij meerderheid als oppositie vinden ze het migratiebeleid van Francken geen trendbreuk met het verleden. Ze wijzen erop dat er nu zelfs minder uitwijzingen zijn dan onder staatssecretaris van Migratie Maggie De Block (Open VLD). Ze nemen het Francken kwalijk dat hij doet alsof het op migratievlak één puinhoop was. Ze wrijven hem “marketingpolitiek” aan. Hij moet nog altijd aan afgewezen asielzoekers zeggen dat ze het grondgebied moeten verlaten, zonder dat hij ze op een vliegtuig kan zetten naar het land van herkomst omdat er geen terugnameakkoord is. 

Francken gaat er prat op dat hij veel meer criminele illegalen het land uitzet, 1.800 in plaats van 600 onder premier Di Rupo, maar verschillende meerderheidspartijen relativeren dat succes: “Dit is het gemakkelijkste gedeelte van het migratieprobleem omdat het maar om een kleine groep gaat.” Een meerderheidspartij en een oppositiepartij wijzen erop dat die snelle uitwijzing soms een averechts effect heeft: “Op borgtocht vrijgelaten criminelen ontlopen zo hun straf of zetten hun criminele activiteit voort in ons land, maar dan wel vanuit het buitenland.”

Bij N-VA vinden ze dat Francken geviseerd wordt en dat het niet onlogisch is dat er ook kritiek komt van regeringspartijen, want ze mikken dikwijls op dezelfde kiezer. Bovendien vereffenen ze wel graag een rekening met Francken voor zijn spierballengerol in de oppositie. In het bilan van N-VA is er nog het veiligheidsbeleid van Binnenlandminister Jambon na de aanslagen. Iedereen geeft toe dat hij toen “snel geschakeld heeft”.

Ook op sociaal-economisch vlak heeft N-VA geen wonderen kunnen verrichten, terwijl de partij wel wonderen beloofde zoals een begroting in evenwicht tegen 2017, gecombineerd met een dubbele Moesen-norm. Dat wil zeggen dat de overheidsuitgaven niet alleen volledig bevroren worden, maar ook niet geïndexeerd. Daarbovenop zou de index afgeschaft worden en de werkloosheidsuitkeringen beperkt in de tijd. Al die beloften raakten niet in het regeerakkoord. Vooral CD&V en MR hielden die tegen. Als N-VA-kiezers ontevreden zijn over het sociaal-economisch bilan van de N-VA, dan moesten ze dat wel al vanaf dag 1 zijn van de regering, want alles stond zwart op wit op papier.

Alleen voor de begroting in evenwicht hebben de N-VA-criticasters een punt. Het regeerakkoord beloofde een evenwicht eind dit jaar. Volgens de linkse oppositie dreigt de regering te eindigen met een gat van 8 miljard in de begroting. Al wijzen ze er bij N-VA wel op dat het tekort teruggelopen is van 3,1 procent van het BBP naar 0,6 procent. Bij de oppositie antwoorden ze dat dit met de besparingen en de grotere economische groei maar een pover resultaat is.

De meerderheidspartijen wijzen wel unisono op een pak economische maatregelen: de taks-shift met lagere sociale bijdragen voor de bedrijven en lagere belastingen, de lagere vennootschapsbelasting, de indexsprong, de flexibelere arbeidsmarkt en de pensioenmaatregelen. De linkse oppositie wijst erop dat er met al die maatregelen maar een beperkt resultaat is qua economische groei en banengroei, omdat die lager is dan in de buurlanden.

N-VA zegt dat ze rechtser had willen gaan en meer had willen bereiken. Ook Open VLD laat soortgelijke taal horen. Allebei leggen ze de schuld bij CD&V en in het bijzonder bij vicepremier Peeters. Een toppoliticus noemde hem “de nagel aan de doodskist van de N-VA”. Bij CD&V antwoorden ze dat het regeerakkoord grotendeels is uitgevoerd en dat extra’s niet vooraf afgesproken waren.

(lees verder onder de foto)

Enkele meerderheidspartijen wijzen erop dat N-VA graag van twee walletjes blijft eten: in de meerderheid zitten en tegelijk iedereen de schuld geven als het niet lukt. “Ze willen kost wat kost een anti-establishment partij blijven om hun “malcontente” kiezers niet te verliezen”, hoor je. De andere meerderheidpartijen merken ook op dat N-VA bestuurservaring mist en dat heel wat dossiers niet afgewerkt zijn zoals de redesign van de overheid (de ambtenarenhervorming) van minister Vandeput, die meer dan een half miljard had moeten opbrengen. Ten slotte is er communautair niets gerealiseerd, maar ook dat was de afspraak in het regeerakkoord. 

Slotbilan van N-VA. De partij heeft wel degelijk heel wat gerealiseerd, maar heeft tijdens de verkiezingen de lat zo hoog gelegd dat ze er nooit over kan geraken. Gaat dit N-VA nu stemmen kosten? Voor de gemeenteraadsverkiezingen wil N-VA met migratie graag een nationaal thema op tafel leggen. Zal de transmigrantencrisis dan geen roet in het eten gooien?  “De problemen met de transmigranten krijgen ze wel weggecommuniceerd. Het is de schuld van Europa en zelfs van de VRT zei Francken in Terzake”, stelt een oppositiebron. Bij een meerderheidspartij verwachten ze de komende dagen een “nieuwe uitval op een ander terrein om de aandacht af te leiden”. Het is ook zeer de vraag of veel ontevreden N-VA’ers denken dat andere partijen zoals Vlaams Belang het probleem wél zouden kunnen oplossen.