Nooit te oud om je levensstijl te beteren, tot je vijftig bent tenminste

Dat overgewicht, een slecht voedingspatroon, roken en te veel (alcohol) drinken, niet goed is voor je gezondheid mag niemand verbazen. Vooral hart en bloedvaten lijden onder zulke ongezonde gewoontes waardoor de kans op ziektes stijgt. Als je jezelf plots schuldig voelt en er iets aan wil veranderen, weet dan dat het nooit te laat is. Maar hoe vroeger je eraan begint, hoe beter.

Een grootschalige Amerikaanse studie die gepubliceerd werd in het medisch tijdschrift Circulation, onderzocht 5.000 proefpersonen tussen 18 en 30 jaar oud. Zij hadden een verhoogde kans op hart- en vaatziekten wegens overgewicht, een ongezonde levensstijl en/of genetische belasting. Minder dan tien procent van de participanten beantwoordde bij aanvang van de studie aan de vijf voorwaarden voor een gezond hart. Die voorwaarden zijn: geen overgewicht, regelmatig bewegen, niet roken, een lage alcoholinname en een gezond voedingspatroon. Twintig jaar later werd de gezondheid van hun hart en bloedvaten nogmaals onderzocht.

Na 20 jaar had ongeveer 25 procent van de proefpersonen minstens één aspect van zijn levensstijl veranderd waardoor ze gezonder leefden. En per gezonde factor zagen de onderzoekers de kans op hart- en vaatziekten dalen. Zelfs wanneer de proefpersoon dertig jaar oud was en zijn hart zichtbare schade had opgelopen bij de start van het onderzoek, herstelde het hart zich bij een gezondere levensstijl. 

De studie ontkrachtte twee mythes. Ten eerste is het niet onmogelijk om het gedrag van hartpatiënten te wijzigen. 25 procent van de proefpersonen had immers zelf een gezondere factor aan zijn levensstijl toegevoegd, zonder enige inmenging van de onderzoekers. Daarnaast kan de reeds verworven schade zichzelf herstellen wanneer iemand gezonder gaat leven.

Wanneer het omgekeerde gebeurde en de proefpersonen ongezonder gingen leven naarmate ze ouder werden, leidde dat tot aderverkalking. Die verkalking veroorzaakt een verharding en vernauwing van de vaatwanden, een ontstekingsreactie van het lichaam. Het is tevens ook de grootste boosdoener bij het ontstaan van hart- en vaatziekten.

Wat er met je hart gebeurt als je pas op je zestigste, zeventigste of tachtigste plots kiest om gezonder te gaan leven, moet nog onderzocht worden. De onderzoekers benadrukken hoe dan ook: “Een gezonde levensstijl moet je onderhouden om van de baten te kunnen profiteren. Je begint er beter zo vroeg mogelijk aan.”