De 21-jarige bestuurder die maandag de 5-jarige Maymouna doodreed in Sint-Niklaas, en haar moeder meer dood dan levend achterliet, beschikte niet over een rijbewijs. Of toch geen geldig. Want bij zijn arrestatie haalde hij zogezegd een Nederlands rijbewijs boven. Al bleek dat bij nadere studie gewoon een document te zijn dat hij op het internet had gevonden en had afgeprint.

Hij is daarmee lang niet de enige die zware inbreuken begaat tegen de verkeerswet wat het rijbewijs betreft. In het pas uitgegeven statistisch rapport Rijvaardigheid en Rijgeschiktheid van het kenniscentrum voor verkeersveiligheid Vias liegen de cijfers er niet om.

Het opvallendste aan de statistieken is dat het aantal personen die plaatsnemen achter het stuur zonder geslaagd te zijn voor het examen, van jaar tot jaar toeneemt. In 2012 waren dat er nog 669, bij het laatst gekende cijfer van 2016 waren dat er al 1331. “Het aantal bestraffingen waarbij theoretische of praktische examens opnieuw moeten worden afgelegd en het aantal herstelonderzoeken waarbij medische en psychologische tests worden afgenomen, is de laatste jaren enorm toegenomen”, zegt Stef Willems, woordvoerder van het Vias Institute. “Een kwart van die mensen legt die examens of test nooit meer af, maar een deel daarvan rijdt wel nog rond met de auto.” Door dat stijgende aantal examens en tests die opnieuw afgelegd moeten worden, is ook het absolute cijfer aan bestuurders die hun examens niet aflegden of niet geslaagd zijn, enorm gegroeid.

LEES OOK. Slaagpercentage voor theoretisch rijexamen fors gedaald

Topje van de ijsberg

De meest voorkomende veroordeling blijft rijden zonder rijbewijs, attest of scholingsbewijs. Dat is volgens Vias de categorie van bestuurders die niet in orde zijn met hun papieren. In 2009 waren dat er nog 9169, in 2016 werden 13717 mensen veroordeeld voor die specifieke inbreuk.

Deze veroordeling is sterk toegenomen in 2014, maar de tabellen tonen wel aan dat het aantal straffen sindsdien redelijk stabiel is gebleven. Tot slot blijft het aantal personen dat autorijdt ondanks een verval van het recht tot sturen, met 1833 gevallen in 2016 stabiel in de loop der tijd.

En de cijfers geven nog maar het topje van de ijsberg weer, want hoe groot is het aantal bestuurders niet dat inbreuken begaat, maar niet langs de kant van de weg wordt gezet.