Met 'Life, Death & Television' zoekt collectief K.A.K. een uitweg uit de impasse van fake news
Een nieuwslezer raakt live het noorden kwijt, marsmannetjes verstoren de uitzending van de eerste maanlanding en Karl Marx roept tijdens een detectiveserie hysterisch dat er niemand meer geïnteresseerd is in het communisme. Je kunt het zo gek niet bedenken of het collectief K.A.K. giet het in zijn televisieshow. Intussen ontspint er zich een verhaal over technologie, propaganda en democratie.
Life, Death & Television vormt één grote zapsessie doorheen de westerse (televisie)geschiedenis. Alleen al de proloog spreekt wat dat betreft boekdelen. Terwijl de authentieke geluidsbanden worden afgespeeld, geven de spelers overacterend vorm aan zowel Angela Merkel als de immer entertainende Felice. Historische feiten als de Dutroux-affaire en de aanslag op de Twin Towers worden daarbij vlotjes naast de producten van de entertainmentindustrie geplaatst, met onder meer Tien om te zien en de aerobics van Jane Fonda. Het is het perfecte startschot voor een propvolle productie vol intertekstuele verwijzingen naar de band tussen massamedia en de lamentabele toestand van de wereld.
K.A.K., een Brussels collectief dat bestaat uit meer dan twintig jonge makers, gaat er prat op te werken buiten de geijkte structuren. De groep liet zich onder meer al opmerken met het doldwaze gefingeerde reisbureau Office de Tourisme / Agence de Voyage en met kleurrijke presentaties van onaf werk in de voormalige koekjesfabriek van Dandoy. Hun handelsmerk bestaat uit een scherpe analyse van de samenleving, verpakt in ongebreidelde fantasie en humor.
Life, Death & Television vormt geen uitzondering op die regel. Gescheiden door een lange pauze met een diner zet het collectief in twee delen alle genre-kenmerken van televisieformats op hun kop. Zo mondt een soap uit in een gesprek tussen de filosofen Hannah Arendt en Martin Heidegger, en verwordt een journaal tot een sektarische meditatiesessie waarin opgeroepen wordt om te schieten op alles wat beweegt. Telkens wanneer je denkt dat je mee bent, draait een scène anders uit dan verwacht of wordt er weer overgeschakeld naar een volgende sketch.
De werking van dit collectief leidt tot een boeiende, ruwe esthetiek. Maar er zijn grenzen aan die formule
Radicale verbeelding
Zeker in het eerste deel zorgt dat ervoor dat het als toeschouwer moeilijk is om uit te maken waar de K.A.K.'ers nu precies naartoe willen met hun stuk. De ingrediënten zijn duidelijk. Maar waar is de samenhang? Wat dat betreft komt het tweede deel als geroepen. Hoewel de groep niet afstapt van de zappende aanpak, zorgen ze ervoor dat alles wonderwel in elkaar haakt. Via een medley van bekende liedjes over eenzaamheid, de slotspeech uit Chaplins The Great Dictator en een gesprek met Hannah Arendt over big data landt K.A.K. bij de radicale verbeelding. Het vormt een fijngevoelig antwoord op de democratische impasse waarin we onszelf gemanoeuvreerd hebben in tijden van fake news.
K.A.K. verdient dan ook lof voor de slimme manier waarop ze hun voorstelling in elkaar staken. Dat ze daarbij trouw bleven aan hun basisprincipes en onder meer zonder leidinggevende werkten, maakt de prestatie des te indrukwekkender. Tegelijkertijd stoot het collectief op de grenzen van zijn formule.
Dat de groep zich tegen een traditionele productielogica verzet, leidt tot een boeiende, ruwe esthetiek. Alleen krijg je af en toe het gevoel dat de voorstelling simpelweg nog niet ‘af’ is. Zo heb je het raden naar de toegevoegde waarde van de warme maaltijd tussen de twee delen en ontstaat bij een aantal scènes de indruk dat het collectief niet scherp genoeg geweest is in zijn keuzes. Het liedje over het feit dat iedereen wit is (met een vette knipoog naar de enige zwarte acteur op scène) mag metatheatraal bijvoorbeeld wel geslaagd zijn, het blijft onduidelijk waar het precies thuishoort in de grotere spanningsboog. Al neemt dat niet weg dat Life, Death & Television ontegensprekelijk het werk is van een collectief waarvan je hoopt dat het nog lang eigengereid zal blijven knutselen.
Tot 15/9 in de Sonart Studio's, Brussel. k-a-k.be