Dit verandert er allemaal op 1 september

Alle directeurs gewoon en buitengewoon basisonderwijs, ook die van scholen met een klein aantal leerlingen, worden voortaan gelijk betaald aan de hoogste salarisschaal. In totaal krijgen 2.450 directeurs basisonderwijs een hoger loon. Bijna 500 directeurs krijgen een loonsverhoging van 9 pct en 1.956 directeurs zien hun loon met 2 pct stijgen.

In scholen vanaf 100 leerlingen wordt de directie ook klasvrij. Dit betekent dat 327 directeurs volledig klasvrij worden. De lesopdracht van directeurs van een school met minder dan 100 leerlingen wordt met 4 uur verminderd. Dit is van toepassing op 88 directeurs.

Voor het schooljaar 2018-2019 stijgen de werkingsmiddelen voor het basisonderwijs ook eenmalig met 9 miljoen euro. Die worden verdeeld volgens de leerlingenaantallen op het niveau van de school. Scholen moeten ze gericht inzetten om de leraar in de klas te ondersteunen en maken daarover afspraken met het lokaal overlegcomité.

Tijdens het schooljaar 2018-2019 wordt een "proefproject lerarenplatform" opgezet om meer tijdelijke leraren werkzekerheid te bieden en een opdracht die voldoende substantieel is.

De platformen uit het basis- en het secundair onderwijs krijgen de mogelijkheid om een aantal leraren een aanstelling te geven van 1 oktober tot het einde van het schooljaar. Ze moeten dan wel worden ingeschakeld voor reguliere vervangingen van afwezigheden korter dan een schooljaar, of zelf een stabiele opdracht krijgen.

Tijdens periodes dat het personeelslid niet wordt ingeschakeld voor reguliere vervangingen, wordt het op basis van zijn bekwaamheidsbewijs ingezet in zinvolle pedagogische taken zoals occasioneel lesgeven, co-teaching, peer learning of niet-reguliere vervangingen.

Het gaat om 2.500 leraren voor het basisonderwijs en 250 voor het secundair onderwijs. Hiermee gaat een investering van 17,5 miljoen euro gepaard. 

Twintig extra middelbare scholen gaan vanaf 1 september met Content and Language Integrated Learning (CLIL) aan de slag. Dat wil zeggen dat ze vakken in een vreemde taal onderwijzen. Zij komen bovenop de bestaande 81 CLIL-scholen.

Vanaf 1 september stappen ook meer dan 180 scholen, centra voor deeltijds onderwijs en Syntra- lesplaatsen in het proefproject "Schoolbank op de werkplek" om van duaal leren een succes te maken. In totaal zijn er 50 studierichtingen die verspreid over heel Vlaanderen 446 keer zullen worden aangeboden. Het gaat onder meer om richtingen in sport, chemie, mechanica-elektriciteit, mode en voeding. Het is het laatste jaar dat duaal leren wordt proefgedraaid alvorens het op 1 september 2019 definitief uitgerold wordt.

Bijna twee op de drie academies in Vlaanderen bieden vanaf volgend schooljaar voor het eerst opleidingen aan voor muziek en woord vanaf 6 jaar. Het gaat om 98 academies. Er krijgen 140 academies groen licht voor 777 nieuwe opleidingen. Daarmee komt een einde aan de programmatiestop die 7 jaar van kracht was. De opleidingen zoals dj, kleinkunst, cabaret en comedy, recensent of musical zijn populair. Zeven academies kunnen vanaf 1 september starten met een volledig nieuwe afdeling beeldende en audiovisuele kunsten en 2 academies met een volledig nieuwe afdeling dans. 

Er geldt vanaf 1 september een permanente rookverbod voor personeel, ouders, leerlingen en bezoekers/gebruiker in alle onderwijsinstellingen. Het verbod geldt 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 in volgende onderwijsniveaus: scholen voor basis- en secundair onderwijs, academies voor deeltijds kunstonderwijs, centra voor vorming van zelfstandigen en de kleine en middelgrote ondernemingen, centra voor deeltijdse vorming, centra voor leerlingenbegeleiding, internaten en tehuizen.

Als een centrum voor volwassenenonderwijs of derden gebruik maken van de gebouwen van een van deze instellingen, moeten de cursisten zich ook aan de regels van het algemeen rookverbod houden.

Een school- of centrumbestuur kan via het plaatselijk reglement het rookverbod uitbreiden naar schoolgebonden activiteiten die plaatsvinden buiten de vestigingsplaatsen van de school.

Het rookverbod slaat op alle producten op basis van tabak en soortgelijke producten, zoals onder andere de shisha-pen, de e-sigaret of heatsticks. 

Op 1 september gaat een grondige hervorming van het erfenisrecht in. Die geeft de persoon meer vrijheid om te kiezen naar wie zijn nalatenschap gaat.

Zo wordt de verhouding tussen de wettelijke reserve van de kinderen, het deel van de erfenis dat voor hen is voorbehouden, en het beschikbaar deel van de erflater aangepast. Voortaan hebben alle kinderen samen recht op de helft, over de andere helft kan je zelf beslissen. Zo kunnen grootouders bijvoorbeeld kiezen om meer na te laten aan kleinkinderen of kunnen nieuw samengestelde gezinnen meer nalaten aan hun stiefkinderen.

De ouders van de persoon zijn niet langer beschermde wettelijke erfgenamen. Dat is vooral belangrijk voor mensen zonder kinderen. Zij kunnen ervoor kiezen dat een deel van hun nalatenschap niet langer naar hun ouders gaat, maar wel bijvoorbeeld naar de partner.

Nog een verandering is dat goederen die tijdens het leven werden geschonken (zoals bijvoorbeeld een huis aan een kind), na het overlijden niet "in natura" meer moeten worden ingebracht. Voortaan wordt alleen de waarde ervan in rekening gebracht om de erfenis gelijk te verdelen tussen de verschillende erfgenamen. Wie al schenkingen deed en liever de oude regels volgt, kan nog een "akte van behoud" laten opstellen.

De tarieven van de erfbelasting in Vlaanderen worden vanaf 1 september op verschillende punten gewijzigd. Zo verdwijnt de hoogste schijf van 65 procent voor erfenissen in de zijlijn en komt er een groter vrijgesteld deel voor de langstlevende partner.

Voor wie erft in de zijlijn - bijvoorbeeld van een broer of een zus - verdwijnt de hoogste schijf van 65 procent. Het hoogste tarief bedraagt voortaan 55 procent. Daarnaast komt er een lager tarief van 25 procent voor het bedrag tot 35.000 euro dat in de zijlijn wordt geërfd.

Ook voor de langstlevende partner - de rechte lijn - verandert een en ander. Tot nu toe had die enkel een vrijstelling van belasting voor de woning. Die vrijstelling wordt voortaan uitgebreid naar een eerste schijf van 50.000 euro aan onroerende goederen.

Wie jonger is dan 21 jaar en wees wordt, krijgt een vrijstelling tot 75.000 euro. Tot slot komt er ook een flexibele erfenissprong. Daardoor kan wie een erfenis krijgt van een partner, ouder of grootouder, die voortaan ook deels doorgeven aan de eigen kinderen.

Het huwelijksvermogensrecht wordt aangepast en moet vanaf 1 september beter aangepast zijn aan de hedendaagse gezinsvormen. Zo moet de hervorming een aantal financieel pijnlijke situaties helpen vermijden die nu nog al te vaak voorkomen na een echtscheiding of het overlijden van een partner.

De nieuwe wet brengt onder meer aanpassingen aan in het stelsel van scheidingen van goederen. Momenteel kiezen mensen met een eigen zaak soms voor een zuivere scheiding van goederen, zodat hun partner voor schuldeisers buiten schot blijft als het met de zaak fout blijkt te gaan. Maar dat heeft ook negatieve gevolgen, bijvoorbeeld omdat de partner die de gezinstaken op zich nam na een echtscheiding met lege handen riskeert achter te blijven.

Voortaan komen er meer mogelijkheden om die partner te beschermen. Koppels kunnen kiezen voor een "verrekenbeding". Bij de ontbinding van het huwelijk zal dan een verrekening gebeuren van de aanwinsten die opgebouwd werden in het vermogen van beide echtgenoten.

Ook voor wie volgens het wettelijk stelsel is getrouwd, komen er aanpassingen. De hervorming moet meer duidelijkheid brengen over wat er tot het eigen vermogen van de echtgenoten en wat er tot het gemeenschappelijk vermogen behoort. 

Vrederechters zullen vanaf 1 september geschillen met een waarde tot maximaal 5.000 euro kunnen behandelen, tegenover 2.500 euro nu. "De vrederechter wordt nog meer de nabijheidsrechter", is te horen op het kabinet van minister van Justitie Koen Geens.

Zo zullen burgers zich minder snel naar de rechtbank van eerste aanleg moeten begeven, en kunnen ze in de plaats daarvan bij de vrederechter terecht.

Deze maatregel moet, samen met enkele andere kleine ingrepen, resulteren in een werklastvermindering op korte termijn.

Niet alleen nieuwe automodellen, maar ook de al bestaande modellen worden voortaan getest volgens de WLTP-methode, een testcyclus die een realistischer beeld moet geven van de CO2-uitstoot en het brandstofverbruik van het voertuig.

WLTP staat voor Worldwide Harmonised Light Vehicle Test Procedure. Het gaat om een gestandaardiseerde testcyclus voor alle autobouwers die de verouderde NEDC-test vervangt.

WLTP werd in september vorig jaar al ingevoerd voor nieuwe modellen die op de markt kwamen. Vanaf nu worden ook modellen die al langer gecommercialiseerd werden, getest volgens de WLTP-methode.

De testomstandigheden bij WLTP zijn meer realistisch, met hogere snelheden en snellere acceleraties. "Gemiddeld afficheert de WLTP-methode 20 procent hogere verbruiks- en emissiewaarden dan de NEDC-methode", aldus Febiac, de federatie van de automobiel- en tweewielerindustrie.

Toch is het rijk van de NEDC-test nog niet helemaal uit. Zo krijgen autobouwers nog een jaar de tijd om hun stockwagens die nog NEDC-getest zijn, te verkopen, zegt Febiac, de federatie van de automobiel- en tweewielerindustrie.

Daarnaast wordt de verkeersbelasting nog berekend op basis van de CO2-uitstoot die uit de NEDC-tests naar voren kwam (of op basis van een herberekening van de uitstoot volgens WLTP).

Wie een eigen zaak wil starten, heeft daarvoor vanaf 1 september 2018 niet langer een attest bedrijfsbeheer nodig. Volgens Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA) is zo'n attest een onnodige drempel die sommige getalenteerde mensen tegenhoudt om een zaak te starten.

Wie een zaak wil starten, moest tot voor kort een attest Basiskennis Bedrijfsbeheer kunnen voorleggen. Om dat attest te behalen, moet je een aantal vakken rond economie gevolgd hebben. Dat kan in het reguliere onderwijs, bij Syntra of bij de Centra voor Volwassenonderwijs. Die verplichting verdwijnt op 1 september.

Minister Muyters: "Een algemeen ondernemersattest geeft alleen weer dat iemand op een bepaald moment in het verleden de juiste competenties had, en zegt niks over hoe die competenties zijn veranderd door de jaren heen. Ik zet veel liever in op constante ontwikkeling van ondernemerschap, want ook voor ondernemers verandert de wereld snel."

De verkoop van twee types halogeenlampen wordt vanaf 1 september uitgefaseerd: winkels mogen hun oude voorraden nog verkopen, maar mogen die niet meer aanvullen. Meer specifiek gaat het om lampen met een E27- of E14-fitting, de zogenaamde peertjes en kaarsvormige lampen. Europa verbood halogeenlampen omdat ze, net als de oude gloeilamp, meer warmte dan licht geven. De ledlampen die de Europese Commissie in de plaats van halogeenlampen wil zien, zijn duurder, maar hebben tegelijk ook een veel langere levensduur.

Twee jaar geleden werden al enkele andere modellen van halogeenlampen verboden. De Europese Commissie maakt zich sterkt dat door het verbod in 2023 40 miljard aan kilowattuur elektriciteit bespaard zal worden.

Experts wijzen erop dat halogeenlampen tien keer meer stroom dan ledlampen verbuiken, voor evenveel licht.

De gloeilamp werd al in 2009 verboden, maar door de enorme voorraden die in de voorgaande jaren werden ingeslagen, kunnen deze nog altijd gekocht worden.