Verbod op de meeste halogeenlampen en geen attest bedrijfsbeheer meer nodig: wat verandert er op 1 september? 

Vanaf 1 september worden niet alleen nieuwe automodellen, maar ook de al bestaande modellen getest volgens de WLTP-methode, een testcyclus die een realistischer beeld moet geven van de CO2-uitstoot en het brandstofverbruik van het voertuig.

WLTP (Worldwide Harmonised Light Vehicle Test Procedure) werd in september vorig jaar al ingevoerd voor nieuwe modellen die op de markt kwamen, en verving daar de verouderde NEDC-test (New European Driving Cycle). De testomstandigheden bij WLTP zijn meer realistisch, met hogere snelheden en snellere acceleraties, en dat geeft gemiddeld 20 procent hogere verbruiks- en emissiewaarden dan de NEDC-methode, zo zegt Febiac, de federatie van de automobiel- en tweewielerindustrie.

Toch is het rijk van de NEDC-test nog niet helemaal uit. Zo krijgen autobouwers nog een jaar de tijd om hun stockwagens te verkopen die nog NEDC-getest zijn, en daarnaast wordt de verkeersbelasting nog berekend op basis van de CO2-uitstoot die uit de NEDC-tests naar voren kwam (of op basis van een herberekening van de uitstoot volgens WLTP).

Vanaf 1 september wordt de verkoop van nog eens twee types halogeenlampen uitgefaseerd: winkels mogen hun oude voorraden nog verkopen, maar mogen die niet meer aanvullen. Het gaat meer bepaald om lampen met een E27- of E14-fitting, de zogenoemde peertjes en kaarsvormige lampen. Twee jaar geleden werden al enkele andere modellen van halogeenlampen verboden. Halogeenlampen die ontsnappen aan het verbod, zijn langwerpige lampen met een contactpunt aan elke kant, zwakstroom lampjes die bijvoorbeeld in ovens gebruikt worden, en de zogenoemde capsules.  

Halogeenlampen zijn gloeilampen waarvan de ballon gevuld is met een inert gas waaraan een kleine hoeveelheid halogeen - broom of jodium - is toegevoegd, en de Europese Commissie heeft ze verboden, omdat ze, net als de oude gloeilampen, meer warmte dan licht geven. De ledlampen die de commissie in de plaats van halogeenlampen wil zien, zijn duurder, maar hebben een veel langere levensduur en verbruiken veel minder stroom, slechts een vijfde tot een tiende van wat een halogeenlamp verbruikt.

De Europese Commissie maakt zich sterk dat door het verbod in 2023 40 miljard aan kilowattuur elektriciteit bespaard zal worden.

De gloeilamp werd al in 2009 verboden, maar door de enorme voorraden die in de voorgaande jaren werden ingeslagen, kunnen ze nu nog altijd zowat overal gekocht worden. Of dat ook met halogeenlampen het geval zal zijn, valt af te wachten. Zeker is voorlopig wel dat ook na 1 september er nog halogeenlampen in de winkelrekken zullen liggen. 

Op 1 september gaat een grondige hervorming van het erfenisrecht in, die mensen meer vrijheid geeft om te kiezen naar wie hun nalatenschap gaat.

Zo wordt de verhouding tussen de wettelijke reserve van de kinderen - het deel van de erfenis dat voor hen is voorbehouden -, en het beschikbaar deel van de erflater - de persoon die de erfenis nalaat - aangepast. Voortaan hebben alle kinderen samen recht op de helft, over de andere helft kan de erflater zelf beslissen. Zo kunnen grootouders bijvoorbeeld kiezen om meer na te laten aan kleinkinderen, of kunnen nieuw samengestelde gezinnen meer nalaten aan hun stiefkinderen.

De nieuwe regels zorgden de voorbije maanden al voor een toename van het aantal nieuwe en aangepaste testamenten. De Federatie van het Notariaat (Fednot) verwacht ook de komende maanden meer testamenten af te sluiten.

Niet alleen de regels voor de erfenissen worden aangepast, ook de tarieven van de erfbelasting in Vlaanderen worden vanaf 1 september op verschillende punten gewijzigd. Zo verdwijnt de hoogste schijf van 65 procent voor erfenissen in de zijlijn en komt er een groter vrijgesteld deel voor de langstlevende partner.

Voor wie erft in de zijlijn - bijvoorbeeld van een broer of een zus - verdwijnt de hoogste schijf van 65 procent. Het hoogste tarief bedraagt voortaan 55 procent. Daarnaast komt er een lager tarief van 25 procent voor het bedrag tot 35.000 euro dat in de zijlijn wordt geërfd.

Het huwelijksvermogensrecht wordt aangepast en moet vanaf 1 september beter aangepast zijn aan de hedendaagse gezinsvormen. Zo moet de hervorming een aantal financieel pijnlijke situaties helpen vermijden die nu nog al te vaak voorkomen na een echtscheiding of het overlijden van een partner.

De nieuwe wet brengt onder meer aanpassingen aan in het stelsel van scheidingen van goederen. Momenteel kiezen mensen met een eigen zaak soms voor een zuivere scheiding van goederen, zodat hun partner voor schuldeisers buiten schot blijft als het met de zaak fout blijkt te gaan. Maar dat heeft ook negatieve gevolgen, bijvoorbeeld omdat de partner die de gezinstaken op zich nam, na een echtscheiding met lege handen riskeert achter te blijven.

Voortaan komen er meer mogelijkheden om die partner te beschermen. Koppels kunnen kiezen voor een "verrekenbeding". Bij de ontbinding van het huwelijk zal dan een verrekening gebeuren van de aanwinsten die opgebouwd werden in het vermogen van beide echtgenoten. Ook voor wie volgens het wettelijk stelsel is getrouwd, komen er aanpassingen. 

Ook bij het gerecht worden er een aantal veranderingen doorgevoerd. Zo zullen vrederechters vanaf 1 september geschillen met een waarde tot maximaal 5.000 euro kunnen behandelen, tegenover 2.500 euro nu. 

De bedoeling is dat burgers minder snel naar de rechtbank van eerste aanleg zullen stappen, en dat moet, samen met enkele andere kleine ingrepen, leiden tot een vermindering van de werklast bij die rechtbanken op korte termijn.

Een tweede nieuwigheid is dat gerechtelijke openbare verkopen voortaan steeds op één dag afgerond zullen worden. Het recht van hoger bod, waarbij er een tweede zitdag moest worden georganiseerd, wordt afgeschaft.

De wijziging geldt alleen voor gerechtelijke openbare verkopen, zoals in het kader van een beslag of een collectieve schuldenregeling, of bij openbare verkopen naar aanleiding van bijvoorbeeld een faillissement. Bij vrijwillige openbare verkopen blijft de mogelijkheid van een hoger bod bestaan.

En de balies van Brugge, Veurne, Ieper en Kortijk tenslotte fuseren op 1 september tot de balie West-Vlaanderen. De nieuwe balie zal maar liefst 1.500 advocaten tellen.

De fusiegesprekken werden al in de loop van 2016 op eigen initiatief opgestart. De hertekening van het gerechtelijke landschap speelde daarin een grote rol: met de fusie brengt de balie haar structuur op gelijke hoogte met die van het vernieuwe juridische landschap.

Voor het onderwijs betekent 1 september altijd al een nieuwe start, en dit jaar worden er ook nog een aantal zaken hervormd. 

De basisscholen van het vrije net kunnen vanaf 1 september het nieuwe leerplan "Zin in leren! Zin in leven!" gebruiken. In samenspraak met de inspectie, krijgen de vrije basisscholen tot 1 september 2020 de tijd om het nieuwe leerplan in te voeren. Dat plan overspant de ontwikkeling van kinderen van 2,5 tot 12 jaar, en het is de bedoeling om de drempels tussen het kleuter- en het lager onderwijs, en tussen het buitengewoon en het gewoon onderwijs weg te werken. 

Het leerplan is in lijn met de visietekst "Onderwijs voor alle leerlingen 2025" en het stelt duidelijk voorop wat de vrije scholen in het onderwijs, de opvoeding en vorming van hun leerlingen belangrijk vinden. Het bevat "nieuwe doelen die getoetst zijn aan 21e eeuwse vaardigheden", en tegelijk is er grondig gesnoeid in de vele bestaande doelen.

Voorts geldt er vanaf 1 september een permanent rookverbod voor personeel, ouders, leerlingen en bezoekers/gebruikers in alle onderwijsinstellingen.

Het verbod geldt 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 in volgende onderwijsniveaus: scholen voor basis- en secundair onderwijs, academies voor deeltijds kunstonderwijs, centra voor vorming van zelfstandigen en de kleine en middelgrote ondernemingen, centra voor deeltijdse vorming, centra voor leerlingenbegeleiding, internaten en tehuizen. Het geldt ook voor derden die, bijvoorbeeld 's avonds, gebruik maken van de schoolgebouwen. 

Goed nieuws is er dit jaar voor een aantal directeurs en een aantal tijdelijke leerkrachten. 

Voor de directeurs van het gewoon en buitengewoon basisonderwijs geldt voortaan "gelijk loon voor gelijk werk". Alle directeurs, ook die van basisscholen met een klein aantal leerlingen, worden voortaan gelijk betaald aan de hoogste salarisschaal. In totaal krijgen 2.450 directeurs basisonderwijs een hoger loon. Bijna 500 directeurs krijgen een loonsverhoging van 9 procent en 1.956 directeurs zien hun loon met 2 procent stijgen.

In scholen vanaf 100 leerlingen wordt de directie ook klasvrij, concreet gaat het om 327 directeurs. De lesopdracht van directeurs van een school met minder dan 100 leerlingen wordt met 4 uur verminderd, wat van toepassing is op 88 directeurs. Voor het schooljaar 2018-2019 stijgen de werkingsmiddelen voor het basisonderwijs ook eenmalig met 9 miljoen euro. Die worden verdeeld volgens de leerlingenaantallen op het niveau van de school. 

Een aantal tijdelijke leerkrachten krijgen dan weer meer werkzekerheid door een lerarenplatform. Tijdens het schooljaar 2018-2019 wordt een "proefproject lerarenplatform" opgezet om meer tijdelijke leraren werkzekerheid te bieden en een opdracht die voldoende substantieel is. Het gaat om 2.500 leraren voor het basisonderwijs en 250 voor het secundair onderwijs, en een investering van 17,5 miljoen euro.

Met de campagne "Paraat voor de Schoolstraat" wil Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) zoveel mogelijk scholen en lokale besturen ertoe aanzetten om schoolstraten in te richten en uit te testen tussen midden september en midden oktober, zowel in Vlaanderen als voor het Nederlandstalige onderwijs in Brussel.

Met de invoering van een schoolstraat wil het ministerie voor Onderwijs mee werk maken van een "modal shift". Ouders en leerlingen zullen vanzelf hun verplaatsingsgedrag veranderen, en meer met de fiets of te voet naar de school gaan, zo wordt gezegd. Er is dan minder verkeersdrukte in de schoolomgeving waardoor het veiliger wordt voor fietsers en voetgangers.

Twintig extra middelbare scholen gaan vanaf 1 september met Content and Language Integrated Learning (CLIL) aan de slag. Dat wil zeggen dat ze vakken in een andere taal onderwijzen. Zij komen bovenop de bestaande 81 CLIL-scholen.

Vanaf 1 september stappen ook meer dan 180 scholen, centra voor deeltijds onderwijs en Syntra-lesplaatsen in het proefproject "Schoolbank op de werkplek", duaal leren dus. In totaal zijn er 50 studierichtingen die verspreid over heel Vlaanderen 446 keer zullen worden aangeboden, onder meer richtingen in sport, chemie, mechanica-elektriciteit, mode en voeding. Het is het laatste jaar dat duaal leren wordt proefgedraaid, op 1 september 2019 wordt het definitief uitgerold.

Bijna twee op de drie academies in Vlaanderen bieden vanaf volgend schooljaar voor het eerst opleidingen aan voor muziek en woord vanaf 6 jaar. Het gaat om 98 academies.

En 140 academies krijgen groen licht voor 777 nieuwe opleidingen. Daarmee komt een einde aan de programmatiestop die 7 jaar van kracht was. 7 academies kunnen vanaf 1 september starten met een volledig nieuwe afdeling beeldende en audiovisuele kunsten en 2 academies met een volledig nieuwe afdeling dans.

Wie in Vlaanderen een eigen zaak wil starten, heeft daarvoor vanaf 1 september 2018 niet langer een attest Basiskennis Bedrijfsbeheer nodig. Volgens Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA) is zo'n attest een onnodige drempel die sommige getalenteerde mensen tegenhoudt om een zaak te starten.

En tot slot krijgen Waals werkzoekenden die met succes een opleiding afwerken die hen voor een knelpuntberoep klaarstoomt, vanaf 1 september een premie van 350 euro. 

Er zijn ongeveer 190.000 werkzoekenden in Wallonië, maar heel wat bedrijven vinden er geen geschikt personeel voor hun toenemend aantal vacatures. De Waalse regering neemt maatregelen die meer bedrijven moet aanzetten om werkzoekenden op te leiden volgens hun eigen noden. Daarnaast komt er nu dus de premie voor de werkzoekenden die een opleiding volmaken. Zij krijgen ook coaching die hen moet voorbereiden op het sollicitatiegesprek dat hen te wachten staat.