Shoppen bij Amazon beïnvloedt uw loon

We shoppen allemaal wel eens online, en steeds meer. Dat heeft bekende gevolgen. Zo is de leegstand in de winkelstraten daar een rechtstreeks gevolg van: een euro kan je maar één keer spenderen. En wat je online uitgeeft, geef je niet uit in een fysieke winkel op de Meir of in de Veldstraat.

Maar er zijn nog gevolgen. Zo heeft het groeiende onlinegebeuren ook een prijseffect. Dat heeft Alberto Cavallo van de Harvard Business School in kaart gebracht. Zijn 42 pagina's tellende rapport werd More Amazon Effects: Online Competition and Pricing Behaviors gedoopt.

"Een groot deel van de aandacht tot nog toe was gericht op de vraag of de concurrentie tussen online en traditionele detailhandelaars de prijzen doet dalen", zegt Cavallo. Concurrenten van Amazon moeten immers reageren op de prijsverlagingen die Amazon doorvoert, willen ze competitief blijven. Wat uiteraard hun winstmarges drukt. Dat is wat Cavallo het 'Amazon Effect 1.0' noemt. 

Hij vergeleek daarvoor op brede schaal winkels van Amazon, Walmart, Best Buy, and Safeway, en duizenden producten, gaande van Illy-koffiebonen tot een Samsung-led-tv. Opvallend: in 91 procent van de gevallen waren de prijzen gelijk. Terwijl het gemiddelde prijsverschil van de andere producten amper 1,61 procent bedroeg.

Hans Bevers, hoofdeconoom van Bank Degroof Petercam, beaamt dit effect. "De impact van Amazon en Alibaba laat zich volgens mij wereldwijd gevoelen. Bij ons zijn er natuurlijk ook vele mogelijkheden, zoals Bol.com, Coolblue, Zalando en dergelijke. Onze online-aankopen zitten ook fors in de lift en iedereen is tegenwoordig een muisklik verwijderd van vergelijkingen met snelle pakjesdiensten. Deze evolutie zal zich allicht nog doorzetten."

De wereld als veilinghuis

Dat is nu al het geval, toont Cavallo aan. Het heeft ook tot gevolg dat een product evenveel kost in pakweg New York als in de staat New Mexico. Dat is het 'Amazon Effect 2.0'. Simpel gezegd, een winkelketen kon het zich permitteren om dezelfde fles wijn enkele euro's duurder of goedkoper te verkopen, afhankelijk van de lokale koopkracht. Door onlinevergelijkingen en shoppen gaat dat veel moeilijker: de consument koopt online immers in een en dezelfde winkel. Het gevolg is dat de prijzen algemeen niet alleen dalen, maar ook globaler worden. De wereld is één groot veilinghuis geworden.

Die evolutie, en vooral de snelheid waarmee de prijsveranderingen worden doorgevoerd, zijn veel fundamenteler dan de data verzameld in de consumentenprijsindex. "En dat is opmerkelijk", zegt Koen De Leus, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis. "Vroeger werd bijvoorbeeld een schok in de olieprijs of een wijziging in de dollarkoers met enige vertraging opgenomen in de data. Nu gebeurt dat bijna in real time aan de hand van algoritmes. Wat een veel grotere prijsbewegingen tot gevolg heeft. Met als gevolg dat de signaalfunctie van de evolutie van de prijzen sterk vertroebeld is. De kans dat centrale bankiers foute interpretaties geven aan de prijsevolutie is niet onmogelijk."

Ook Cavallo legt uit dat het voortdurend spelen met prijzen diezelfde prijzen gevoeliger maakt voor schokken. Wat de rol voor centrale bankiers om vraag en aanbod in evenwicht te brengen bemoeilijkt. De theorie stelt dat een beetje inflatie nodig is, als smeermiddel van de economie. Als goederen en diensten voortdurend duurder worden, spoort dat de consumenten aan hun aankopen niet uit te stellen en kunnen bedrijven blijven produceren. 

Inflatie is tevens een soort van veiligheidsmarge opdat de economie niet snel in een negatieve spiraal zou belanden waarbij de prijzen dalen, waardoor mensen hun aankopen uitstellen, wat dan weer een gevolg heeft op de productie, die eveneens afneemt. Dat betekent dan weer minder werk, meer werkloosheid en dalende lonen. 

Denk daar maar eens aan als u online nog eens de goedkoopste schoenen scoort.