Vakantiedagen opsparen kan in geen énkel bedrijf, ondanks nieuwe wet

Loopbaansparen, één van de speerpunten in de wet Werkbaar Werk van minister Kris Peeters (CD&V), moet personeelsleden de mogelijkheid bieden om over de jaren heen vakantiedagen op te sparen voor later gebruik. Bedrijven zoals Colruyt experimenteerden er al mee. Maar sinds 1 februari is er een duidelijk wettelijk kader voor. Voor u aan het rekenen gaat: niet elke vakantiedag kan opgepot worden. De twintig wettelijke vakantiedagen en ADV-dagen komen niet in aanmerking. Alleen de verlofdagen die de werkgever of een sector daarbovenop toekent en de vrijwillig gepresteerde overuren kunnen gespaard worden. Verander je van werk, dan wordt het loon voor de opgespaarde dagen gewoon uitbetaald. 

"Maar bijna 7 maanden na de invoering van de wet is het nog nergens ingevoerd", merkt Open Vld-Parlementslid Egbert Lachaert op. "En amper één onderneming in de kleding- en confectiesector is vragende partij." Waar knelt het schoentje? Volgens Lachaert ligt het aan de omslachtige procedure. "De sector waarin je werkt, moet eerst een collectieve arbeidsovereenkomst sluiten om de regeling in te voeren. Gebeurt dat niet, dan kan een bedrijf zijn sector wel aansporen. Is er na een halfjaar nog geen deal, kan het systeem geregeld worden via een cao op bedrijfsniveau. Maar voor kmo's is die werkwijze een struikelblok. Een bedrijfs-cao wordt namelijk afgesloten met de vakbond, maar die is er lang niet in elk bedrijf(je). Die zouden ze dus eerst moeten voorzien, vooraleer ze kunnen beginnen onderhandelen."

Simpele wijziging

De liberaal wil de procedure dan ook vereenvoudigen. "Ofwel voer je het in via een bedrijfs-cao als er een vakbondsafvaardiging is. En is er geen, dan kan het gewoon met een simpele wijziging van het arbeidsreglement. Voor de duidelijkheid: dat gebeurt in overeenstemming met het personeel." 

Lachaert krijgt steun van zelfstandigenorganisatie Unizo. "Wij zijn een grote voorstander van loopbaansparen, maar nu is het zo georganiseerd dat het voor kmo's moeilijk tot onmogelijk is om het in te voeren", zegt topman Danny Van Assche. "Ook werkgeversorganisatie VBO vindt de regeling nu niet flexibel genoeg. "Maar het is te vroeg om te concluderen dat dit de oorzaak is van het geringe succes", vindt directeur-generaal Monica Dejonghe.

Macht van de vakbond

Dat zegt ook Kris Peeters (CD&V), die stelt dat Lachaert de wet veel té snel afschiet. "Het is te vroeg om nu al aan de wet te sleutelen. Bovendien: vanaf 1 januari kan de Nationale Arbeidsraad, waar werkgevers én vakbonden in zetelen, de regeling al evalueren." Peeters is overtuigd dat tegen dan sectoren en ondernemingen die maatregel wel al zullen hebben "geactiveerd".

"Laat ons nu eerst de sectoren de tijd geven om binnen het kader dat vandaag bestaat afspraken te maken", zegt CD&V-arbeidsspecialist Stefaan Vercamer. "Mochten de ervaringen op het terrein iedereen tot het inzicht brengen dat er bijvoorbeeld best een algemeen kader wordt gecreëerd, dan is de mogelijkheid voorzien om daar vanaf begin volgend jaar aan te sleutelen."

Hij wijst er nog op dat de wet een compromis is van de vier regeringspartijen. "Maar als je ziet dat ze niet gebruikt wordt, moet je durven bijsturen", vindt Lachaert. De Open Vld'er vermoedt dat CD&V de regeling niet wil aanpassen, omdat zijn voorstel aan de macht van de vakbonden raakt. Maar dat ontkent Peeters.