Iedereen wil winter- en zomertijd afschaffen, maar hoe zou dat er nu juist uitzien?
Een overgrote meerderheid van Europeanen is voor de afschaffing van de winter- en zomertijd, en wil naar één tijd die het hele jaar geldig is. Maar wat moet dat dan worden? Altijd wintertijd, of altijd zomertijd? Beide scenario's kennen voor- en tegenstanders.
Het Europees Parlement besliste vandaag zich achter het voorstel te scharen om ten laatste in 2021 te klok te verzetten. Concreet willen de Europarlementsleden dat alle lidstaten in maart 2021 voor een laatste keer overschakelen naar de zomertijd. Lidstaten die vervolgens de wintertijd verkiezen, zouden in oktober dat jaar een laatste keer omschakelen.
Het is dus aan de lidstaten zelf om te bepalen of ze naar de permanente zomer- dan wel wintertijd willen overschakelen. De Europese Commissie is er alvast voorstander van altijd de zomertijd te hanteren
Nochtans is die zomertijd niet de standaardtijd, dat is het winteruur. De zomertijd, waarbij de klok een uur vooruit wordt gedraaid, werd in de jaren 70 geleidelijk aan in heel Europa ingevoerd als reactie op de oliecrisis van 1973. Bedoeling was elektriciteit uit te sparen door het in de zomer een uur langer licht te laten zijn. Bovendien slapen de meeste mensen 's ochtends nog wanneer het in de standaardtijd licht wordt. Doordat het 's morgens later licht wordt, komt het daglicht beter overeen met de tijd waarop de meeste mensen opstaan.
Altijd zomertijd?
Maken we van de zomertijd de nieuwe standaard, genieten we in de zomer uiteraard van lange terrasjesavonden. Op 21 juni, de langste dag van het jaar, komt de zon op rond 5.30 uur en gaat ze pas opnieuw onder rond 22 uur (zie grafiek).
Fijn, zeggen voorstanders, maar critici wijzen erop dat het de productiviteit niet ten goede komt omdat we eigenlijk te laat gaan slapen. Ook voor kinderen zou het nefast zijn omdat ze eigenlijk op klaarlichte dag moeten gaan slapen, met alle slaapproblemen van dien.
In de winter is het een ander paar mouwen. Weerman Frank Deboosere wijst er op dat de zon op 1 december pas rond 9.22 uur zou opkomen. Op 1 januari zou het zelfs pas licht worden om 9.45 uur. Bijzonder laat, zeggen tegenstanders van de altijddurende zomertijd, en bovendien gevaarlijk voor het verkeer in de ochtendspits en bijvoorbeeld voor kinderen die lang in het donker naar school zullen moeten gaan. Rusland voerde in 2011 de permanente zomertijd in, maar kwam daar in 2014 al op terug omdat werknemers klaagden dat ze in het pikdonker naar hun werk moesten rijden.
Een voordeel zou wel zijn dat het eind december niet al om 16.45 uur donker zou worden, maar pas een uur later, om 17.45 uur. Veel werknemers zouden daardoor toch nog een streepje zon te zien krijgen op het einde van hun werkdag en ook de avondspits zou - zij het maar deels - nog in het licht verlopen.
Dubbele zomertijd
Tegenstanders van de permanente zomertijd wijzen er op dat we in de standaard- of wintertijd eigenlijk al voorlopen op onze 'normale' tijd. Want geografisch ligt België binnen de West-Europese Tijdzone en zou het bij ons eigenlijk even laat moeten zijn als bijvoorbeeld in het Verenigd Koninkrijk of Portugal (zie kaart). Ook Nederland, Frankrijk en Luxemburg bevinden zich in die situatie.
De Belgische tijd liep in het verleden wel gelijk met het Verenigd Koninkrijk. Pas tijdens de Eerste Wereldoorlog werd ons land door de Duitse bezetter verplicht zijn klok gelijk te zetten met Duitsland. Na de oorlog keerden we terug naar de Britse standaardtijd GMT (Greenwich Mean Time), die we aanhielden tot aan de Tweede Wereldoorlog. Duitsland verplichtte ons toen opnieuw de klok te verzetten en deze keer bleef de situatie na de bevrijding dezelfde.
Daardoor zitten we nu nog altijd een uur 'voor' op de normale tijd. Altijd zomertijd zou daar nóg eens een uur bijdoen.
Atijd wintertijd?
Altijd wintertijd dan maar? In de winter zou er dan niets veranderen: eind december wordt het dag rond 8.45 uur en gaat de zon rond 16.45 onder. Het verschil komt er uiteraard pas in de zomer: op 21 juni zou het dan niet 'pas' om 5.30 uur licht worden, maar wel al om 4.30 uur. De zon zou 's avonds niet ondergaan om 22 uur, maar 'al' om 21 uur.
Voorstanders beschouwen die uren als 'normaler', tegenstanders zien de ochtendlijke uren licht als 'verloren'. Wat heb je aan daglicht om 4.30 uur? Al zou dat nadeel wel omgebogen kunnen worden in een voordeel door werknemers bijvoorbeeld toe te laten vroeger te beginnen werken in de zomer.
Ook in wetenschappelijke literatuur worden de voordelen van zomertijd in twijfel getrokken. Dat er minder verkeersongelukken plaatsvinden doordat het langer licht is in de zomer valt bijvoorbeeld wetenschappelijk niet hard te maken.
Verschillen in Europa?
Wat er ook van zij, het zijn de Europese lidstaten zelf die na de afschaffing van de wissel mogen kiezen naar welke standaardtijd ze overschakelen. Want de wissel is dan wel vastgelegd in een Europese verordening, de tijdzone zelf waar elke lidstaat toe behoort, niet.
Het wordt in theorie dus mogelijk dat er nieuwe verschillende tijdzones komen in de Europese Unie.
En u, wat zou u kiezen?
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Hittestress, overstromingen en bosbranden: Europa beleefde in 2023 recordjaar aan klimaatrampen
-
PREMIUM
Warmt het klimaat echt veel sneller op dan verwacht?
2023 was wereldwijd het warmste jaar ooit gemeten, met een afwijking van 1,48°C ten opzichte van het pre-industrieel gemiddelde. Voor veel mensen zijn de onverwacht hoge temperaturen een teken dat de opwarming van de aarde sneller gaat dan voorspeld. Maar klopt dat wel? Zijn de klimaatmodellen te conservatief in hun voorspellingen van opwarming, en wat betekent dit voor de toekomst? -
Stoomtrein in Efteling wordt elektrisch om klimaatdoel te halen
De stoomtrein van de Efteling stopt met rijden op steenkool. Na 55 jaar wordt één van de meest nostalgische attracties aangepast om de klimaatdoelen van het pretpark te halen.Kaatsheuvel -
-
Juncker wil afschaffing van switch tussen zomer- en winteruur: "Dat zullen we vandaag beslissen"
-
17
“Miljoenen kleine deeltjes plastics bij baby’s baren me zorgen”: De Sutter (Groen) waarschuwt Europa
Federaal vicepremier Petra De Sutter (Groen) wil een tussentijdse evaluatie van de Europese doelstemming om microplastics te verminderen met 30 procent tegen 2030. “Microplastics baren me zorgen. Het zijn vreemde deeltjes die niet thuishoren in een babylichaam”, zegt De Sutter naar aanleiding van Dag van de Aarde. -
8
Vulkaan barst uit in Indonesië: mensen vluchten in paniek, mogelijk tsunami op komst
De Indonesische autoriteiten evacueren duizenden mensen na meerdere uitbarstingen van de vulkaan Ruang. Er is een tsunamiwaarschuwing afgegeven en de internationale luchthaven van Manado is gesloten. Er wordt geprobeerd zo’n 11.000 inwoners uit het gebied te evacueren. -
Independer
De waarde van je inboedel fout ingeschat? Dan riskeer je een financiële aderlating bij brand of diefstal
-
PREMIUM5
Marc Van Ranst waarschuwt nu man in de VS besmet is met vogelgriep: “Dit zien we niet graag gebeuren”
-
PREMIUM10
Cocktails drinken op de maan: deze Vlaming ontwerpt de eerste maanbasis (mét bar)
Een Vlaming, architect Xavier De Kestelier (48), heeft de eerste maanbasis ontworpen. Hij deed dat in opdracht van de Europese ruimteorganisatie ESA. Als architect wil hij vooral één ding weten: hoe is het om op de maan te wonen. Hoe zijn ‘maanhuis’ eruitziet? Dat vertelt hij zelf. -
PREMIUM
Baanbrekend onderzoek ontdekt hoe we astma mogelijk kunnen voorkomen in de toekomst: jouw belangrijkste vragen beantwoord
Naar lucht happen terwijl je snel en piepend ademhaalt. Iedereen kan zich wel iets voorstellen bij een astma-aanval. Een nieuw wetenschappelijk onderzoek in het vooraanstaande tijdschrift Science heeft nu aangetoond hoe de vernauwing van de luchtwegen zorgt voor ontsteking en slijm. Met deze nieuwe kennis kunnen we astma mogelijk voorkomen in de toekomst. HLN-wetenschapsexpert Martijn licht toe wat de wetenschappers precies zijn te weten gekomen in deze wetenschappelijk studie. -
Spaargids.be
Hoeveel geld mag er op jouw spaarrekening staan vooraleer de fiscus passeert?
321 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerLudo Vermeulen
emile laureys
Edwige Spiegel
Ignace De Graeve
Rody Franks