De Wever en Crevits in de clinch over achteruitgang schoolprestaties, experts spreken van “falend beleid”

Voorzitter van N-VA, Bart De Wever, ziet het nieuws van de achteruitgang van Vlaamse schoolprestaties als een kans om het onderwijsbeleid van zijn partij in de verf te zetten. "Na lectuur staat het voor mij vast: we moeten de onderwijslijn van N-VA volgende legislatuur sterker doordrukken." Een van de plannen: het M-decreet, dat ervoor zorgt dat kinderen met zorgnoden les kunnen volgen in het gewoon onderwijs, fors bijsturen en leerlingen weer sneller naar het buitengewoon onderwijs sturen.

Die tweet is bij minister van Onderwijs, Hilde Crevits (CD&V), in het verkeerde keelgat geschoten. "Vreemde tweet na vier jaar samen regeren en 'historische' oplossingen vinden, waarbij N-VA nooit nalaat hun grote aandeel te benadrukken. Als het van mij afhangt, graag nog enkele maanden daadkrachtig verder besturen", riposteerde ze.

Een relletje dus, en ook andere experts hebben hun mening vlijmscherp geformuleerd. "Onderwijs is de belangrijkste eigen hefboom die we hebben", zegt Geert Noels. Hij ziet het "falende beleid" als oorzaak van de slechte prestaties. De verantwoordelijkheid ligt volgens hem bij pedagogen en beleidsmensen. "Dit is geen verrassing, maar een gewilde politiek: de nivellering gaat naar beneden, het is het afremmen van gepercipieerde oneerlijke voorsprong. Een drama voor de welvaart." 

Ook OESO-onderwijstopman Dirk Van Damme wijst met de vinger naar "inspectie, administratie en pedagogische begeleidingsdiensten". Dat zegt hij in de krant De Morgen. "Scholen kregen al vanaf 2005 het signaal om de lat niet te hoog te leggen, want anders zou een groep leerlingen het niet halen." Louis Verbeke, erevoorzitter van Vlerick Business School, vindt dat kinderen "geslachtofferd worden op het altaar van de middelmatigheid".

Volgens Vlaams volksvertegenwoordiger en onderwijsspecialist Koen Daniëls (N-VA) worden leerkrachten dan weer pedagogisch gegijzeld. "Zij stellen vast dat kennis achteruit gaat, maar zijn bang om het te zeggen", klinkt het op sociale media. "Evalueren om te evolueren is toch een basisprincipe in het onderwijs? Onderwijs heeft nood aan mensen in de klas en school. Niet aan bijkomende structuren die vergaderen, extra papier uitvinden en mensen en middelen weghalen uit scholen. Structuren die pleiten voor vrijheid, gijzelen hun leerkrachten pedagogisch. Daar krijg ik echt schrik van."

Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) geeft toe dat de Vlaamse resultaten in dalende lijn zitten. "Ik ben de laatste om dat onder stoelen of banken te steken." Al benadrukt ze ook dat het niveau van het Vlaamse onderwijs nog steeds tot de wereldtop behoort. 

Dat klopt ook, zegt pedagoog Pedro De Bruyckere die blij is dat het thema van de achteruitgang nu op de agenda staat. "Maar zeggen dat het genoeg is dat we wereldtop zijn, toont een gebrek aan ambitie. Wie de achteruitgang van de onderwijsprestaties wil verklaren door migratie, laat het. Iedereen gaat achteruit. Moet er naar onderwijs en onderwijsbeleid gekeken worden voor de daling? Zeker. Maar ook rest van de samenleving speelt een rol. Bijvoorbeeld het belang dat ouders hechten aan goed leren. Is welbevinden dan niet belangrijk? Zeker, maar het is te lang en te vaak als voorwaarde voor leren gezien, terwijl die relatie complex is. Beide zijn belangrijk, maar geen synoniemen. De effecten van een nieuw beleid zijn meestal maar traag zichtbaar."

Daar hamert ook de minister op. "Doemdenkerij heeft nog nooit een probleem opgelost. Hervormingen in onderwijs zijn een werk van lange adem. Met de vele maatregelen die we nemen, leggen we net de vinger op de wonde: de modernisering van het secundair onderwijs, de nieuwe eindtermen, de invoering van het duaal leren, aandacht voor betere studie-oriëntatie, de hervorming van de lerarenopleiding enzovoort. Samen met het onderwijsveld willen we het beste onderwijs voor elke leerling.”

Lees alles in ons volledig dossier over het onderwijs