"Apps duwen prostituees in de richting van onveilige seks"

Zowaar een historicus met een smartphone, die zijn moeilijk te vinden.

Magaly Rodríguez García: “Ik zal er meteen aan toevoegen dat dat ding mij geen bal interesseert. Dus ik begrijp mijn collega’s heel goed.”

Maar u hebt er wel een.

“Ik kan niet anders. Mijn familie in Ecua­dor heeft me dat opgedrongen. Verplicht! Tot mijn 30ste – ik ben nu 45 – had ik niet eens een telefoon. Toen ik mijn familie in Ecuador bezocht, gaven ze mij een tweedehands Blackberry in handen. Nadien werd dat een tweedehands Samsung, en nu kreeg ik een tweedehands iPhone.

“Dan sta ik ’s morgens op en krijg ik een berichtje van mijn zus aan de andere kant van de wereld: ‘Goeiemorgen, welk kleed­je ga je vandaag dragen?’ Laat ons zeggen dat de wereld veel veranderd is.” (lacht)

Maar u speelt wel Magic Tiles 3, zie ik.

“Hah, dat is een game van mijn zoon. En ook dat interesseert mij niet, misschien omdat ik altijd verlies tegen hem.

“Kijk, hier: ‘Archives’, nog nooit geopend. Foto’s neem ik zelden. En ik heb geen Facebook, Twitter of Instagram. Want dat is tijdverlies. Overigens, toen Facebook werd gelanceerd, zei ik meteen: ‘Dit komt niet goed.’ En zie nu, ik heb gelijk gekregen en ik ben er trots op! I told you so. Dat eindeloze voyeurisme, dat schijnbaar perfecte leven, man man.”

Wat is uw grootste ergernis?

“De schijnbare urgentie! En vanwaar komt die? Vroeger kreeg je telefoon, was je niet thuis en dat was het dan. En nu? Je mist een oproep en iedereen stelt zich vragen: waarom neem je niet op? Waar ben je? Is er iets? Waar en wanneer is die urgentie ons leven binnen­geslopen?”

U geeft als historicus les aan de KU Leuven. Dat is met krijt op een oud bord, neem ik aan?

“Neen, met PowerPoint zelfs. Kijk eens aan, vooruitgang. Ik ben een romanticus, ja. Ga ik naar een stad in het buitenland, dan koop ik een kaart. Zoals in Amster­dam: voor één euro kreeg ik een mooie kaart in handen bij de toeristische dienst. Dat is toch veel mooier, zo’n papieren stadskaart?”

Prostitutie is uw onderzoeks­onder­werp. Hoewel de smartphone u niet interesseert, heeft die wel een invloed op uw onderzoeks­domein.

“Inderdaad, en dat interesseert me natuurlijk wél. Eerst was er de telefoon. Toen die werd uitgevonden, zorgde dat voor een revolutie onder de seks­werkers. Die hadden geen bordeel meer no­dig, maar konden hun telefoon­num­mer in de krant adverteren. Zo verkregen ze meer zelfstandigheid en onafhankelijkheid. De intrede van de smartphone heeft dat proces nu verder doorgetrokken. Nu heb je ook de krant niet meer nodig. Je maakt een profiel aan en een half uur later kun je beginnen werken.

“Onlangs had ik een interview met een transgender seks­werker. Tijdens het interview regelde ze met haar smartphone afspraken in Roeselare en Hasselt. Simpel. Maar die online­wereld leidt ook tot zwart­werk, natuurlijk. Niemand die het ziet of weet.”

Hebben apps als Tinder, Scruff en Grindr, voor een gratis online­seksmarkt gezorgd?

“Een markt wel, maar gratis is die niet altijd. Jonge, aantrekkelijke mensen kunnen via hun smartphone snel iemand vinden. Maar bij oudere of minder aantrekkelijke mensen lukt dat niet zo gemakkelijk, dus is prostitutie nog altijd belangrijk. Die online apps, en de pornoficatie van de maatschappij in het algemeen, hebben de druk op prostitutie ook vergroot. Ze worden steeds meer richting onveilige seks geduwd en de vereisten van klanten nemen ook toe.”

Is de smartphone een zegen voor een historicus? In theorie wordt alles gedocumenteerd.

“In theorie wel, maar er is zo’n lawine aan data dat je het overzicht verliest. We slagen er nog altijd in om de politieke of economische geschiedenis van een cultuur vast te leggen, maar de sociale realiteit is niet meer vast te grijpen. Mensen houden geen dagboeken meer bij, schrijven geen brieven meer. Alles zit in clouds, staat op servers en valt niet meer te overzien. Geloof me, de sociale realiteit van iedere dag valt steeds moei­lijker te documenteren.”