Ruim een jaar geleden verkocht het Gentse OCMW 450 hectare grond in Zeeuws-Vlaanderen aan de NV Bijloke, een investeringsmaatschappij uit de portefeuille van de gekende ondernemer Fernand Huts, voor 17,5 miljoen euro. De deal veroorzaakte heel wat ophef onder Oost-Vlaamse landbouwers.

Volgens hen had het OCMW de gronden apart moeten verkopen in plaats van in één lot. Door die 450 hectare in één klap aan één en dezelfde partij te verkopen zou er immers sprake van onrechtmatige staatssteun, zegt Nic Reynaert, de advocaat die een van de landbouwers vertegenwoordigt die een zaak heeft ingespannen tegen het OCMW en het bedrijf van Huts. “De verkoopprijs ligt nu op 39.000 euro per hectare. Dat is veel te laag. De huidige marktprijs voor die gronden schommelt rond 100.000 euro per hectare. Dat is meer dan het dubbele. Een spectaculair verschil.”

Omdat de 72 percelen in één lot werden verkocht, werden individuele landbouwers zo goed als uitgesloten van de verkoop. “Zij kunnen zo’n groot bedrag onmogelijk ophoesten”, aldus Reynaert. “En dat terwijl er net een nijpend tekort is aan landbouwgrond. Waarom heeft het OCMW de percelen niet apart verkocht?”

Openbaarheid van bestuur

Eerder dit jaar werd een eerste rechtszaak nog uitgesteld. Vandaag volgde een nieuwe stap in de procedure. Reynaert: “Het OCMW houdt belangrijke pachtcontracten achter die we nodig hebben om te bewijzen dat het om oneerlijke staatssteun gaat. Die documenten willen we nu via de rechter bekomen.” Om dat te kunnen bewerkstelligen heeft Reynaert nu ook het bedrijf van Huts gedagvaard. “In het kader van het recht op openbaar bestuur moeten wij die documenten kunnen inkijken. Als we 200.000 euro aan onrechtmatige staatssteun kunnen aantonen, moet de verkoop al nietig worden verklaard.”

Als de verkoop effectief nietig wordt verklaard, betekent dat een serieuze streep door de rekening van het OCMW. Dat bouwde met het geld onder meer al een rusthuis in Mariakerke. De Europese begrotingsregels eisen dat openbare besturen zulke grote investeringen in één jaar tijd afschrijven. “Als wij de zaak winnen, zal het OCMW het geld van de verkoop moeten terugbetalen”, aldus Reynaert. “Of zal de investeringsmaatschappij van Huts op zijn minst een marktconforme prijs moeten betalen.”

“Wie durft zijn nek uitsteken?”

Momenteel heeft nog maar één landbouwer een officiële klacht ingediend. Maar de zaak wordt gevolgd door de hele gemeenschap van boeren in de ruime omgeving, bevestigt een landbouwer uit Drongen, die het proces vanmorgen volgde maar liever anoniem wil blijven. “Het is voor boeren onmogelijk geworden om nog landbouwgrond te kopen. Maar niemand durft zijn nek uitsteken, uit schrik voor de mogelijke gevolgen. Als ze procederen, kan dat slecht voor hen uitdraaien.”

Burgerbeweging Genoeg Gestropt staat de boeren bij. “Het kan toch niet zijn dat een stad haar gronden moet verkopen om rusthuizen te kunnen bouwen”, zegt woordvoerder Raf Verbeke. “Dit gaat om compleet absurd financieel gewin. Waarom probeert het OCMW haar gebouwen niet te financieren door kapitaal op te halen bij de burgers, via een crowdfunding bijvoorbeeld.Dit wordt hét thema van de gemeenteraadsverkiezingen in Gent.”

Het Gentse OCMW wenste niet te reageren. “We zijn ervan overtuigd dat alles correct is verlopen en laten de rechtbank hun werk doen”, zegt OCMW-voorzitter Rudy Coddens.

De zaak wordt ten gronde behandeld op 11 december.