"Tijd om ons Vlaams huis op te kuisen. Het is nog niet te laat"

Schooljaar 1990-1991. Er was nog geen sprake van Zwarte Zondag. Die kwam pas later, op 24 november 1991. Maar er hing wel een sfeertje op school. Ik was er nog geen achttien. Wel al actief in de Vlaamse beweging. Overtuigd van mijn eigen gelijk — toen al.

Maar het toen als ranzig en extremistisch gepercipieerde Vlaams Blok hing als een schaduw boven elk min of meer politiek gesprek dat jaar. Ik werd aangesproken op het Vlaams leeuwtje op m’n rugzak. Ook ik was in de ogen van velen zo’n rechts-extremist, omdat ik het aandurfde met het symbool van de Vlaamse beweging en het autonomer wordende Vlaanderen rond te lopen.

Het raakte me in m’n vezels, en heeft me zelfs tijdelijk van het democratische pad geduwd. Niet naar rechts. Maar wel in tegenovergestelde richting. De Rode Jeugd wenkte. Gelukkig genoeg niet al te lang. Maar dat is voor mijn memoires.

Ik verving het leeuwenstickertje door een afgeleide. Een Vlaamse leeuw met de slogan ‘Vlaanderen tegen racisme’. Een duidelijker statement kon ik toen niet maken.

De heropbloei van de Vlaamse Volksbeweging onder Peter De Roover en Jan Jambon, en later de opgang van de N-VA onder Bart De Wever, haalden niet alleen de Vlaamse Beweging uit het verdomhoekje. Ze plaatsten identiteitsbewustzijn en communautaire eisen in het centrum van de Vlaamse politiek. (De communautaire koelkast van de voorbije jaren laat ik hier even buiten beschouwing.)

Tijd dus om een streep te trekken: wat is Vlaamse identiteit, waar staat Vlaanderen in een geglobaliseerde en vloeibare wereld, waarin steeds meer mensen dreigen los te komen van hun wortels, en hun verhaal zoeken in extreme, niet-realistische oplossingen.

De Vlaamse beweging – in haar partijpolitieke en niet-partijpolitieke vorm – moet duidelijkheid scheppen en klare wijn schenken. Wie een inclusief Vlaanderen niet genegen is, heeft het niet goed voor met de Vlamingen en hun toekomst.

Antisemitisme (zoals in de jaren 30), goedpraten van de apartheid (zoals in de jaren 80) of rabiaat racisme (zoals vandaag) horen daar niet in thuis.

De Pano-reportage maakte pijnlijk duidelijk dat een organisatie als Schild & Vrienden zich – achter gesloten deuren –schuldig maakt aan die drie kwalen. Voor zo’n organisatie is geen plaats in de Vlaamse beweging.

Ik verwijs daarbij graag naar de historische woorden van Hugo Schiltz, die – veel te laat, maar toch – afrekende met de VMO, door hen de ‘wandluizen van de Vlaamse beweging’ te noemen. Zovele decennia later zitten we terug met wandluizen. Tijd om het Vlaamse huis op te kuisen. Het is nog niet te laat.

Alvast N-VA voorzitter Bart De Wever liet vandaag op een verkiezingssessie van De Morgen in Antwerpen verstaan dat hij dat letterlijk neemt. "Dit is ranzig. We gaan dit opkuisen," zei hij. En dat is toe te juichen. Zoals hij eerder met zijn gezag een streep trok onder het steevast goedpraten van de collaboratie en het eisen van amnestie, maakt hij met zijn politiek gewicht nu ook duidelijk: tot hier en niet verder.

Ook de voorzitter van Vlaams Belang Tom Van Grieken sprak niet mis te verstane woorden. Want inderdaad, de uitwassen van Schild & Vrienden mogen ons niet van het rechte pad helpen. Er zijn meer dan ooit legitieme ‘identitaire’ uitdagingen.

Islamisering van hele wijken in Brussel en Vlaamse steden is voldoende reden om argwanend te worden tegenover een te coulante benadering van die godsdienst. De migratiecrisis is een uitdaging die Europa met ferme hand onder controle moet proberen te krijgen. Communautaire conflicten blijven dagelijkse kost in een land waar Vlaams-Brabant nog steeds Franstalige rechters moet tolereren en de miljardentransfers in de sociale zekerheid maar niet afgebouwd geraken.

De uitwassen en het extremisme van Schild & Vrienden mogen ons niet afleiden van waar het de Vlaamse beweging om gaat. Maar zoals we na de wijze woorden van Frans Jos Verdoodt met zijn historisch pardon op de IJzerbedevaart (2000) en gelijkaardige uitspraken van Bart De Wever (2015) de fouten van de collaboratie erkenden, moet de Vlaamse Beweging ook nu voorgoed een lijn trekken. Géén collaboratie met racisten.

1991 lijkt terug van weggeweest. Niet de zwarte zondag. Maar wel het sfeertje. Moeten we 27 jaar later nog eens meemaken dat de geschiedenis en de verdiensten van de Vlaamse Beweging overschaduwd worden door fascistoïde vormen en gedachten?

Trouwens, dat die makkelijke associaties gretig in handen worden gewerkt – om niet te zeggen misbruikt – door bepaalde politiek correcte kringen om ons allemaal over dezelfde kam te scheren, is nog een reden te meer om een lijn te trekken.

Laat de Pano-reportage een wakeup-call zijn. Mocht de hashtag niet eerder al geclaimd zijn om de media terecht te wijzen, onder andere voor dat laatste, zou ik het nu doen. #Tothierennietverder. Dus doe ik het met een andere hashtag: #opkuisen.

Voor Schild & Vrienden en aanverwanten is geen plaats in een inclusief en zelfbewust Vlaanderen. Voor hun evenknieën aan de extreme linkerzijde evenmin. Die moet immers nog een aanvang nemen in het verwerken van hun trauma’s omtrent Stalin, Mao, Pol Pot en Kim Jong-un.