Francken deelt - en verwijdert - tweets van Zweedse Holocaust-ontkenner

In een tweet heeft Peter Imanuelsen het over de slechtste verkiezingsuitslag voor de Zweedse sociaaldemocraten sinds 1908. Een bericht dat Francken zonder verdere commentaar verspreidde.  

In een andere tweet verspreidt Imanuelsen de resultaten in Rinkeby, een district in Stockholm dat hij een "no-gozone" noemt, met volgens hem "meer dan 90 procent" migranten in de populatie. In een deel van Rinkeby haalden de sociaaldemocraten 77 procent van de stemmen. Volgens Imanuelsen is dat het gevolg van "het massamigratiebeleid van links". 

Francken deelde het bericht en voegde eraan toe: "Electoraal links goud." Uiteindelijk verwijderde hij de tweets. 

"De inhoud van beide berichten was correct, enerzijds de slechtste score voor de sociaaldemocraten, en anderzijds een verkiezingsuitslag volgens de nationale televisie", laat Theo Francken (N-VA) weten. "Maar ik dacht dat het om een journalist ging. Ik heb die tweets verwijderd toen bleek dat dat niet zo was." 

Francken volgt Imanuelsen op Twitter. Die noemt zich @PeterSweden7, maar woont in Groot-Brittannië, als zoon van een Zweed en een Noorse. Hij noemt zich journalist, maar is vooral een populaire bron voor de Amerikaanse alt-right, die foutieve verhalen over Zweden van hem deelt.

"We zouden toch mogen verwachten dat een staatssecretaris zoiets weet", zegt Ico Maly, die alt-right bestudeert aan de Universiteit Tilburg. "Meer nog: Francken haalt zijn mosterd uit die niche."  

De bijna 23-jarige Imanuelsen verstuurde tot halverwege 2017 regelmatig berichten waarin hij de Holocaust ontkende en het nazisme relativeerde, maar hij beweert zelf dat hij sindsdien een ommekeer heeft gemaakt. "De Holocaust was een verschrikkelijke gebeurtenis", zegt hij op zijn website.

Imanuelsen liet regelmatig zijn afkeer van homoseksualiteit blijken, maar ook over dat onderwerp is hij naar eigen zeggen bijgedraaid.

"Het zijn op zijn minst zeldzame bochten die Imanuelsen heeft gemaakt, maar hij verspreidt nog altijd wel andere foute boodschappen", zegt Peter Burger van de Universiteit Leiden, die met Nieuwscheckers op zoek gaat naar fake news. "Zo bericht hij over no-gozones in Zweden, wat absoluut niet klopt."

Alt-right 

De alt-right, een term bedacht door de blanke extremist Richard Spencer voor een verzameling extreemrechtse ideologen en activisten, heeft een fascinatie voor Zweden. Een medium als Breitbart baseert zich daarbij op bronnen zoals Imanuelsen. Regelmatig verschijnen er complottheorieën over Zweden, in die mate dat de Zweedse overheid zich genoodzaakt zag er verschillende te ontkrachten op een webpagina. 

"De alt-right ziet Zweden als een toonbeeld van sociale voorzieningen en welvaart, dat tijdens de vluchtelingencrisis veel migranten heeft binnengelaten", zegt Peter Burger. "De alt-right wil graag doen geloven dat Zweden in verval is, en dat die migratie leidt tot een stijging van diefstallen en verkrachtingen."

Maar ook in Zweden zelf is er een alt-right die via eigen nieuwskanalen haar informatie probeert rond te sturen, zoals Fria Tider en Red Ice TV. Bij deze parlementsverkiezingen boekte radicaal-rechts de grootste vooruitgang, maar volgens Burger is er geen wetenschappelijk onderzoek dat kan aantonen of er een verband is met de hoeveelheid fake news. 

Recent onderzoek van Oxford University vond wel dat in de aanloop naar de verkiezingen één op de drie nieuwslinks die gebruikers deelden op sociale media, niet afkomstig was van mainstream media, maar van wat de onderzoekers 'junk news' noemen, zoals Fria Tider. Het hoogste aandeel bij een Europese verkiezing.

Een aantal hoaxes over Zweden is ook in ons land verspreid, bijvoorbeeld door columniste Mia Doornaert, zoals het foutieve bericht dat de politie "geweld door moslims, waaronder aanranding van vrouwen, voor de openbaarheid moet verzwijgen".