Videospeler inladen...

Opmars van meningokokken type W in Nederland: "We volgen de situatie in België op"

In Nederland zullen 130.000 jongeren van 14 jaar de komende weken een oproep in de brievenbus krijgen om zich te laten vaccineren tegen meningokokken. Het gevolg van een toename van infecties door meningokokken type W. Dit type blijkt ziekmakender: er zijn dit jaar al 78 infecties en 18 overlijdens in Nederland na infecties veroorzaakt door meningokokken type W. "We kunnen niet zeggen of er ook bij ons meer besmettingen zullen opduiken, maar we volgen de situatie in Nederland op de voet", zegt professor Katrien Lagrou.

Meningokokken is de verzamelnaam van een groep bacteriën die levensbedreigende infecties kunnen veroorzaken: bloedvergiftiging, maar ook hersenvliesontsteking, de zogenoemde bacteriële meningitis. Al naargelang hun uiterlijk zijn er verschillende types meningokokken. Type B en type C zijn de meest bekende.

In Nederland is er sinds vorig jaar een forse toename in het aantal infecties dat veroorzaakt wordt door een besmetting met meningokokken type W. In 2015 waren er 9 besmettingen, in 2017 waren dat er 80. Voor dit jaar staat de teller al op 78. Dit type meningokokken blijkt ook ziekmakender te zijn dan de andere types. In 2016 waren er 6 overlijdens als gevolg van een besmetting met type W, in 2017 11 en dit jaar al 18.

"Type W is weinig frequent, type B en C zijn veel bekender en komen meer voor. Het is moeilijk om heel precies te achterhalen waarom de besmettingen met type W in Nederland de laatste tijd sterk stijgen", zegt Katrien Lagrou, hoofd van het laboratorium Klinische Bacteriologie aan de KU Leuven, in "De ochtend" op Radio 1. "Het kan zijn dat het type zich meer aangepast heeft aan de mens en beter in staat is om infecties te veroorzaken. Maar het kan ook dat de afweer in de populatie afneemt. We weten het eigenlijk niet."

Meningokokken type W: "Niet makkelijk om er snel bij te zijn"

Een besmetting met meningokokken type W blijkt ook zwaardere gevolgen te hebben dan andere types. "We zien hier een hoog dodental. Het probleem bij meningokokken in het algemeen en zeker bij dit type is dat een infectie dikwijls heel snel heel progressief evolueert. Het is niet makkelijk om snel te herkennen en er snel bij te zijn", zegt Lagrou.

De meeste mensen zijn drager van meningokokken-bacteriën zonder ziek te worden. Je raakt meestal besmet via druppeltjes in de lucht bij hoesten, niezen, praten, kussen... Als de bacterie in je bloedbaan of zenuwstelsel terechtkomt, kan je ziek worden. Een meningokokken-infectie begint vaak met griepsymptomen. In enkele uren tijd duiken er rode tot paarse puntjes op de huid op (wat wijst op een beginnende bloedvergiftiging) die heel snel in aantal kunnen toenemen. Ook stijfheid in de nek is kenmerkend bij bacteriële hersenvliesontsteking. Heel snel handelen is dan noodzakelijk.

We kunnen niet voorspellen of meningokokken type W ook bij ons meer zal voorkomen. We volgen de situatie in Nederland wel op

Katrien Lagrou

Bij een infectie veroorzaakt door meningokokken type W zijn de eerste symptomen buikgriep en diarree, wat het moeilijker maakt om te herkennen. "Het is net als alle andere meningokokken-infecties te behandelen, als je er op tijd bij bent, maar dat is dus niet zo gemakkelijk", zegt professor Lagrou.

De betrokken diensten in ons land houden de situatie in Nederland in het oog. "Voorlopig is niet te voorspellen of meningokokken type W ook bij ons meer zal voorkomen. Nederland is niet ver weg, maar we monitoren de situatie", aldus Lagrou.

Vaccinatiecampagne voor tieners

De Nederlandse overheid onderneemt actie. Sinds 1 mei van dit jaar zit een vaccin tegen type W mee in het vaccinatieprogramma voor baby's van 14 maanden. De komende weken worden 130.000 14-jarigen opgeroepen om zich te laten vaccineren.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu kiest er net die groep jongeren uit omdat zij relatief vaker drager zijn van de bacterie, meer kans op de ziekte hebben en in belangrijke mater bijdragen tot de verspreiding van de bacterie. Volgend jaar krijgen ongeveer 860.000 jongeren tussen 14 en 18 jaar diezelfde uitnodiging in de bus.

In Vlaanderen zit een vaccinatie tegen meningokokken type C in het basisvaccinatieschema van de Hoge Gezondheidsraad. Het wordt toegediend aan baby's van 15 maanden. Een vaccin tegen meningokokken type B bestaat ook, maar zit niet in het basisvaccinatieschema.

Beluister het gesprek met Katrien Lagrou in "De ochtend"

Meest gelezen