Pol Van Den Driessche wil de sjerp van Renaat Landuyt: "Loop met mij maar eens door de stad"

Het is de mooiste plek van Brugge, maar de gewone sterveling komt er nooit: de binnentuin van het stadhuis, omzoomd door de Heilig Bloedkapel en de reien. De meest gecontesteerde kandidaat-burgemeesters van deze stad twijfelen er hier niet over wat hét thema is van 14 oktober. 

“Het enige, echte probleem in Brugge is de transitmigratie," zegt Landuyt. "De mensen in de haven, in Zeebrugge, hebben nog maar weinig sympathie voor transitmigranten omdat die hun steeds meer last bezorgen. In het centrum is er de klassieke opdeling tussen links en rechts. Veel mensen aan de linkerzijde zijn niet geïnteresseerd in de werkelijkheid. Zij maken van de transitmigranten vluchtelingen. Ik moet hun constant uitleggen: dat zijn geen mensen in nood."

Van den Driessche knikt. "Steeds meer mensen eisen dat we die transitmigratie aanpakken. De politie pakt mensen op die hier niet horen, die asiel weigeren en die liegen over hun nationaliteit. Ze weten dat ze maar twee woorden moeten kennen: Eritrea en Iran. Want die landen hebben geen terugnameplicht. Wat moet je dan met hen doen?"

Praten jullie de kiezers niet gewoon naar de mond?

Landuyt: “Dat is de grootst mogelijke belediging, dit herleiden tot verkiezingspraat. Als burgemeester ben ik de eindverantwoordelijke die het moet oplossen op het terrein. Ik volg nog steeds de lijn-Tobback.”

Van Den Driessche: "Die ooit zei dat asielzoekers meeuwen op een stort zijn."

Landuyt: (aarzelt) “Dat was een moment dat hij even Francken was.”

Van Den Driessche: “Tobback heeft er nog zo gehad, hoor. Theo vergeleek mensen nog nooit met dieren.”

Landuyt: “Over zijn taalgebruik ga ik geen oordeel vellen. Ik heb altijd zijn consequente houding kunnen volgen en voel mij daardoor niet minder socialist. Enkel zo kun je de sociale rechtsstaat verdedigen. Deze mensen willen hun verantwoordelijkheid niet nemen in hun eigen land. Samen met hen moeten we hun land helpen."

Is het dan socialistisch om van de pastoor in Zeebrugge te eisen dat hij zijn kerk sluit voor transitmigranten?

Landuyt: “We hebben niets geëist of verboden. Ik verwittigde hem gewoon dat hij ongewild meewerkt aan mensensmokkel. Op het internet staat zijn adres met de melding 'daar kun je eten krijgen en uitrusten'."

Maakt u CD&V en Groen niet slapend rijk met uw harde taal, mijnheer Landuyt?

Van den Driessche: "Inderdaad, CD&V is veel linkser dan Renaat in Brugge. Zij hebben een advocate op hun lijst die die mensen valse hoop geeft en daar geld mee verdient. De lijsttrekker (Dirk De fauw, die nipt de burgemeesterssjerp verloor aan Landuyt, TP/PG) is op dat punt even links."

Landuyt: "CD&V speelt dubbel spel. Zij hebben mijn beleid nooit een strobreed in de weg gelegd in de coalitie, maar in de campagne strijden ze om de linkse kiezer. En Groen wil in deze stad niet mee besturen. Ze willen alleen maar bewijzen hoe groen ze zijn. Hoe meer mensen op Groen stemmen, hoe meer je de progressieven hier verzwakt. Pol is de grootste fan van Groen."

Van Den Driessche: "Ik ben vooral fan van Cercle."

Landuyt: "Ik van groen en blauw. (grimast) Mijn partij worstelt enorm met dit thema, dat geef ik toe, en dat is heel spijtig. Die hele vernieuwing van mijn partij kan lukken, en ik hoop het voor hen, maar het is niet mijn lijn. Ik vind dat ze de oude sociaal-democratische ideologie en ervaring te snel weggooien."

Mocht sp.a nog in de federale regering zitten, hoe zouden jullie dan de transitmigratie aanpakken?

Landuyt: "Wij hebben niet genoeg federale agenten, dat ontgoochelt mij, net zoals er meer plaatsen moeten komen in de gesloten centra."

Van den Driessche: "Mijn minister zegt dat hij federale agenten heeft aangeboden, maar dat heeft Brugge geweigerd."

Landuyt: (sust) "Alsof we hulp zouden weigeren. We hebben volgende week een vergadering met de minister."

Van Den Driessche: “Ach, het probleem ligt elders. We moeten op Europees niveau de grenzen veel beter afsluiten. Theo zei het onlangs nog: ‘We kunnen maar doen wat we nu doen’."

Drie weken geleden zei diezelfde Francken nog ‘mocht ik burgemeester zijn, het zou al opgelost zijn’.

Van Den Driessche: “Maar wil iemand mij dé oplossing dan vertellen? Toen wij voorstelden om de Dublin-akkoorden straffer te maken of de Conventie van Genève te herbekijken, werden we verguisd. Maar we zullen push-backs moeten doen. (kijkt naar Landuyt) Ik heb dat ook al ter linkerzijde horen zeggen.” (Van Den Driessche verwijst naar uitspraken van partijvoorzitter John Crombez, TP/PG)

Landuyt: (zwijgt lang) "De grote structurele oplossing is wat China doet: investeren in Afrika. Maar wie ben ik om dat te doen? Als burgemeester kan ik enkel de symptomen bestrijden."

Van Den Driessche: "Mijn grootste vrees is dat er een week voor de verkiezingen een incident gebeurt met een transitmigrant in Zeebrugge. Dan kan alles ineens kantelen in het voordeel van Vlaams Belang. De media mogen ons een harde aanpak verwijten zoveel ze willen, maar er zal altijd een muur blijven tussen Vlaams Belang en N-VA. Wij zijn hard en correct, maar wel menselijk. Altijd."

Was het dan menselijk om de ouders van Mawda verantwoordelijk te stellen voor de dood van hun kind?

Van den Driessche: "Zij dragen in dat verhaal een verantwoordelijkheid, want zij zijn op dat busje gestapt. Ik zou dat niet doen met mijn kind."

Landuyt: "Het kan nooit de schuld zijn van slachtoffers dat ze beschoten zijn. Jullie minimaliseren de dood van een kind. Jouw burgemeester van Antwerpen, waar jij toch soms de woordvoerder van bent, spuit gif en venijn in de hoofden van de mensen. Later zullen historici dat wel aantonen."

Van Den Driessche: "Hoho, Renaat, jij bent toch jurist? Willen we misschien eerst het onderzoek afwachten voor we grote woorden gebruiken? Ik minimaliseer nooit de dood van een kind."

Landuyt: "Jullie hadden je oordeel al klaar voor het onderzoek afgerond was. Een week na de feiten wisten jullie al wie de verantwoordelijke was."

Van Den Driessche: "Maar die mensen hebben toch een enorm risico genomen! Ze wisten wat er kon gebeuren."

Landuyt: "Staat België dan bekend als een land waar ze kleine kinderen beschieten? Elke dag dienen jullie een nieuwe spuit vergif en venijn toe."

Van Den Driessche: "Komaan! De politie heeft toch niet bewust op Mawda geschoten. De linkerzijde heeft ook jarenlang mist gespuid over thema's en gezegd dat de multiculturele samenleving fantastisch was en alles vanzelf wel in orde zou komen. Nu hoor ik heel links zeggen: het heeft niet gewerkt. Over taalgebruik heb ik geen lessen te krijgen."

Landuyt: "Ik geef jou geen les, ik maak een analyse van wat je voorzitter zegt."

Een afhandelcentrum in Jabbeke, is dat de juiste aanpak en het juiste discours?

Van Den Driessche: "Dat woord komt van een partijgenoot van jou, en roept bij mij herinneringen op aan de Tweede Wereldoorlog."

Landuyt: "Je hebt gelijk. Johan Vande Lanotte heeft dat rechtgezet in een opiniestuk in De Morgen. En we weten allemaal dat hij niet snel zaken rechtzet. Maar als je te laks optreedt, weten de mensensmokkelaars dat meteen. Wij hebben er alles aan gedaan om geen tweede Calais te krijgen: wij hebben zelfs de duinen opgekuist, hoewel we dat niet moesten doen."

Francken had het ook over het opkuisen van het Maximiliaanpark. Is dat geen ontmenselijkend taalgebruik?

Landuyt: "Ik bedoel niet de mensen, maar wel hun materiaal, zodat ze zich er niet zouden vestigen. Om te kunnen werken met Theo Francken lees ik nooit zijn tweets."

Van Den Driessche: "Twitter is heel vaak onnozelheid. Met al die anonieme zeikerds en de rioolpraat die er verkocht wordt."

Landuyt: "Ik lees Twitter wanneer ik me te goed voel. Na wat bagger sta ik meteen weer met twee voeten op de grond."

Niet alleen op Twitter heeft u veel criticasters. Volgens de peiling van de Krant van West-Vlaanderen wil maar een op de vijf Bruggelingen dat u terugkeert als burgemeester.

Van Den Driessche: "Dat was een belachelijke peiling. Na een dubbelinterview met Renaat in Knack was er paniek bij CD&V dat ze hier in Brugge niet in de match zaten. Toen hebben ze bevriende mensen aangesproken bij Roularta. De Krant van West-Vlaanderen heeft daarna op Facebook twee uur lang een enquête gehouden over de lijsttrekkers. Veel mensen uit de katholieke zuil hebben mij gezegd dat ze een telefoontje gekregen hebben met de boodschap: doe eens wat voor Dirk De fauw, stem op hem bij die peiling."

Landuyt: "Mercedes Van Volcem (Open Vld) is in die peiling tweede geworden, maar dat hebben ze verzwegen omdat het hen niet goed uitkomt."

Jullie relativeren die peiling, maar erg populair zijn jullie beiden toch niet bij de Bruggeling?

Landuyt: "Zal ik even alle kritieken op mijn persoontje opsommen? Ik blijf niet lang genoeg hangen op recepties, ik werk te veel en ben een regelneef. Wel, dat is allemaal waar. Ik werk veel en altijd volgens de regels." 

Van Den Driessche: "In 2012 ben ik door een moeilijke, traumatische periode gegaan. Bij de federale verkiezingen twee jaar later kreeg ik te horen: word maar lijstduwer, en als je 3.000 stemmen haalt, is dat fantastisch. Ik had er 23.000."

Kom, die aantijgingen van seksueel overschrijdend gedrag gaan u toch stemmen kosten?

Van Den Driessche: "Ik word daar niet op aangesproken. Ik krijg wel eens een anonieme brief en ik weet welke figuurlijke vingerafdrukken daarop staan, maar daar ga ik niet over uitweiden. Wat ik wel hoor, is: ze hebben u toch goed te pakken gehad. Of: ze hebben u bij uw pietje gehad. Maar dat is schouderophalend, daar zit niets kwaads achter. Ik blijf erbij: het was politiek opgezet spel."

Landuyt: "Ik heb daar niets mee gedaan omdat ik al die zaken heel goed volg en weet dat er aan elk verhaal twee kanten zijn. Je weet nooit echt hoe het zit, dus hou ik me daarbuiten."

Waren de verklaringen van die vrouwen dan onterecht?

Landuyt: "Ik ga daar geen verklaringen over afleggen. Dat heeft toch niets te maken met onze politieke strijd? Wat is daar de meerwaarde van? Ik zal Pol daar nooit op pakken. Ik heb trouwens meer last van zijn ideologie dan van die andere zaken." 

U heeft het laatste jaar ook uw deel gehad. Uw gevel werd beklad en u werd beschuldigd van ontrouw. 

Landuyt: "Dat was iets helemaal anders, maar ja, tot en met graffiti op mijn huis toe. Wat daar toen stond, is trouwens een dikke leugen. Al die kritiek heeft ermee te maken dat ik het roer hier heb durven om te gooien. Een deel van de middenstand heeft altijd enorm veel kritiek op mij gehad, vanaf dag een, en dat is geëscaleerd."

Gaat Open Vld, nu ex-N-VA'er Anne Minne op hun lijst staat, nog met nieuwe onthullingen komen over Van den Driessche?

Van den Driessche: "Het zou kunnen dat ze nog gaat natrappen. Als ze dat doet, kan het ook als een boemerang in het gezicht terugkeren van wie dat nog eens probeert. Zij was parlementslid, zij was de Brugse fractieleider, maar ik ben als een feniks uit mijn as herrezen. Het verhaaltje dat De Wever mij gepiloteerd heeft, is quatsch. De afdeling heeft met een verpletterende meerderheid voor mij gekozen en toen is die vrouw gaan shoppen en is ze bij de liberalen terechtgekomen. Geen enkele N-VA-stem zal meegaan naar de Open Vld in Brugge."

Landuyt: "Je moet nu 'een De Wevertje' doen. En zaken insinueren over anderen zodat ze jouw fouten vergeten."

Van den Driessche: (lacht luid) "Ik heb nooit drugs gebruikt. Maar ik ga geen insinuaties rondstrooien."

Landuyt: "Wij doen niet aan bekladding, en ik hoop dat de andere partijen zich daar ook aan zullen houden."

Was het geen wanhoopspoging van Landuyt om zich tot inzet van de verkiezingen te maken? Om te zeggen: een stem minder en ik stop ermee?

Van Den Driessche: "Dat was een magistrale zet. Je hebt mensen, ook in zijn achterban, die hem echt uitspuwen. Maar door die uitspraak maakt hij duidelijk dat de partij nog niet zonder hem verder kan."

Landuyt: "Dat was niet zo doordacht, hoor."

Van Den Driessche: "Dat gelooft niemand. Je hebt daar heel goed over nagedacht."

Landuyt: "Mijn burgemeesterschap was de moeilijkste periode uit mijn carrière. Als minister kijkt men naar je op, als burgemeester pakt men je vast. Dat vreet aan je, zeker al die kritieken. Het is spijtig dat mensen mijn uitspraak nu koppelen aan die van John Crombez. Zijn communicatie is totaal de mijne niet. Hij heeft onnodig de partijpolitiek in de gemeentepolitiek binnengebracht. Na de bekladding van mijn gevel heb ik een slag gekregen. Toen zat ik erdoor. Nu niet meer."

Van Den Driessche: "Wij hadden de vorige keer 19,5 procent. Dat moet deze keer meer zijn. Ik ben niet bang voor mijn uitslag."

Wie is jullie favoriete coalitiepartner?

Landuyt: "Bij CD&V, Open Vld én N-VA zie ik conservatieven op de lijst staan. Ik heb geen zuiver progressieve partner in Brugge."

Van Den Driessche: "Renaat en ik verschillen over een aantal zaken stevig van mening, en dat geeft de kiezer een duidelijke keuze. Wat niet wil zeggen dat we daarna niet kunnen samenwerken."

Ligt er ergens een voorakkoord in een kluis?

Van Den Driessche: "Ik zweer op het hoofd van mijn kleinkind dat ik nog geen voorakkoord heb gezien. Ik voorspel of vermoed dat we met drie partijen tamelijk dicht bij elkaar zullen zitten, wat betreft het aantal zetels. Gaan we dus naar een klassieke tripartite? Of kunnen wij voor de verandering zorgen?"

Landuyt: "Bij mijn achterban hoef ik niet met voorakkoorden aan te komen zetten. Mijn ideaal is rood-groen-blauw, dat is de toekomst. Het Gentse model van sp.a, ja, al zijn we in Brugge minder libertair. (lacht) Tijdens de campagne kan mijn keuze, voor zover ik te kiezen heb, voor deze of gene coalitiepartner nog switchen. Campagne voeren is sporten: geen enkele politicus kan zijn ware karakter, en vooral de slechte kanten ervan, verbergen in die dagen."

En wie van jullie twee wordt burgemeester?

Van Den Driessche: "De Bruggeling ziet mij niet zitten: dat denken jullie, hè? Loop maar eens rond met mij. Dan zul je een ander gedacht krijgen."

Landuyt: "De Bruggeling is vooral beleefd, Pol. De beste peiling doe je zelf in de laatste week. Als ze je niet aankijken, zullen ze niet voor je stemmen. Ik durf pas de laatste week optimist zijn."

Van Den Driessche: (lacht) "Ik heb nu al een goed gevoel."