Juncker in zijn laatste State of the Union: "We willen 10.000 Europese grenswachten tegen 2020"
"De Europese Commissie pleit voor 10.000 grenswachten aan de Europese grenzen tegen 2020." Dat zei Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, vandaag in zijn laatste State of the Union. Die speech is een belangrijke beleidsverklaring over richting die de Europese Unie uitmoet.
Balans van de afgelopen vier jaar
Juncker begon zijn State of the Union met een balans van de afgelopen vier jaar. Hij roemt het beleid na de financiële crisis, de Griekse crisis en rond het klimaatakkoord van Parijs. Toch spreekt hij ook van bedreigingen voor Europa. Volgens hem moet de Unie snel beslissen over de toetreding van de landen in de Westelijke Balkan. "Anders zullen anderen onze buren inpalmen", zei Juncker. Europa moet volgens hem ook reageren op de onrust in het Syrische Idlib.
Patriottisme is een deugd, maar krampachtig nationalisme is een gif
De opkomst van nationalisme in Europa ziet Juncker niet graag komen: "Laten we 'ja' zeggen tegen het patriottisme dat niet gericht is tegen anderen. Laten we 'nee' zeggen tegen het nationalisme dat zich richt tegen anderen, dat zondeboeken zoekt", zegt hij duidelijk. De verkiezingen van mei zijn volgens de Commissievoorzitter een kantelpunt om de versplintering binnen Europa tegen te gaan.
We zetten enkele markante uitspraken van de Commissievoorzitter op een rijtje.
Juncker over migratie: "Geen aparte beslissingen voor elke boot die naar Europa komt"
Migratie is opnieuw een belangrijk thema in de beleidsverklaring. De laatste maanden kreeg Europa al meermaals te maken met vluchtelingen- en migrantenschepen die niet konden aanmeren. Dat gebeurde laatst nog met het schip Diciotti in Italië. "We kunnen niet adhoc oplossingen blijven zoeken voor elk schip dat naar Europa komt", reageert Juncker daarop.
De Europese Unie wil 10 miljoen jobs creëren in Afrika, de komende vijf jaar
Om het migratieprobleem aan te pakken, wil Juncker jobs helpen creëren in Afrika. "10 miljoen jobs in de komende vijf jaar", klinkt de ambitie. Juncker had daarover al gesprekken met Paul Kagame, voorzitter van de Afrikaanse Unie.
Juncker wil terreur online bestrijden: "Berichten moeten binnen het uur van het net"
Een opvallend voorstel in de speech zijn de nieuwe regels die terroristische berichten binnen het uur van het net moeten halen. Juncker hamert erop dat "terroristen geen grenzen kennen". Daarom wil hij binnen het uur terroristisch gerelateerde berichten van het internet kunnen halen.
Juncker over Orbán: "Artikel 7 moet worden toegepast worden waar de rechtsstaat in gevaar is"
Deze middag stemt het Europees Parlement over de opstart van een procedure tegen Hongarije. Als het parlement stemt om de zogenoemde "artikel 7"-procedure op te starten, kan Hongarije zijn stemrecht in de ministerraden verliezen.
Juncker gaf duidelijk zijn mening over de kwestie, zonder Hongarije bij naam te noemen weliswaar: "Het artikel 7 moet toegepast worden waar de rechtsstaat in gevaar is", drukte Juncker zijn steun voor de procedure uit.
Juncker over brexit: "Als je de Unie verlaat, ben je geen deel meer van de interne markt. Ook niet voor een stukje"
Juncker wil de brexit-onderhandelingen overlaten aan onderhandelaar Michel Barnier. Toch doet hij enkele uitspraken over de plaats van het Verenigd Koninkrijk na de Brexit. "Wie de Unie verlaat, kan niet dezelfde voordelen genieten als de leden. Als je de Unie verlaat, ben je geen deel meer van de interne markt. Ook niet voor een stukje", zegt Juncker hard.
Voor Ierland klinkt hij dan weer een pak zachter: "We zullen ons altijd loyaal opstellen tegenover Ierland. We willen een creatieve oplossing die een harde grens in Ierland kan voorkomen", zei Juncker deze ochtend.
Juncker over zomeruur: "Uurwissel moet worden afgeschaft. Lidstaten kunnen beslissen of ze zomer- of winteruur invoeren"
"De uurwissel moet worden afgeschaft", herhaalt de Commissievoorzitter zijn standpunt over de halfjaarlijkse wissel naar zomer- en winteruur. Dat moet nog voor de Europese Parlementsverkiezingen in mei, zegt hij. "Lidstaten zullen zelf beslissen of ze zomer- of winteruur invoeren."
Lidstaten zullen zelf beslissen of ze zomer- of winteruur invoeren
Stemming met gekwalificeerde meerderheid
Een rode draad in de verklaring is een oproep aan Europa om krachtdadiger te besturen. "We zijn globale payers", zei Juncker, "laten we nu ook globale players worden". De titel van de speech is niet voor niets "Het uur van de Europese soevereniteit".
Om meer beslissingen te kunnen nemen, wil Juncker dat er niet langer een complete eengezindheid nodig is in bepaalde raden. Voor buitenlands beleid, belastingen en mensenrechten wil hij dat een "gekwalificeerde meerderheid" volstaat. Zo kan ook een beslissing genomen worden in die domeinen zonder het akkoord van alle lidstaten.
Om het democratisch karakter van Europa te versterken - een sterke kritiek op Europa is dat het beleid te ver afstaat van de Europese burgers - wil Juncker tegen 2024 "transnationale lijsten". In plaats dat burgers enkel kunnen stemmen voor nationale kandidaten, zouden ze ook moeten kunnen stemmen voor kandidaten die opkomen over de landsgrenzen heen.
