Direct naar artikelinhoud
Grensoverschrijdend gedrag

Ex-medewerkers van Jan Fabre klagen machtsmisbruik aan in open brief

Ex-medewerkers van Jan Fabre klagen machtsmisbruik aan in open brief
Beeld BELGA

Heeft Jan Fabre dansers in zijn gezelschap jarenlang vernederd en seksueel geïntimideerd? Twintig ex-medewerkers van hem klagen in een open brief de #MeToo-praktijken aan.

en

Een semigeheime fotopraktijk waar Fabre beeldende kunst maakt met zijn performers, maar die vooral een alibi is om hen seksueel te benaderen.  Sommige performers kregen na zo’n sessie ook grote sommen geld aangeboden. Dansers die niet ingingen op zijn avances, kregen kleinere rollen en werden gestalkt, vernederd of gemanipuleerd. Vrouwelijke performers die volgens Fabre niet goed genoeg waren, werden in het bijzijn van iedereen vernederd en uitgescholden. 

In een lange open brief, die vannacht gepubliceerd werd op de site van kunstmagazine rekto:verso, schetsen twintig ex-medewerkers van Jan Fabres gezelschap Troubleyn een vernietigend beeld van de kunstenaar. Sommige van de onder­tekenaars waren het slachtoffer van het seksisme en machts­misbruik, andere getuigen ervan. De psychologische spelletjes, straffen en vernederingen zorgden volgens de briefschrijvers voor “een collectief aangedreven spiraal van misbruik, waar iedereen onvrijwillig medeplichtig aan werd.” De voorbije twee jaar stapten zes mensen op bij Troubleyn nadat ze betrokken waren bij seksueel grensoverschrijdend gedrag of ertegen protesteerden. 

Performers die niet ingingen op Fabres avances kregen te maken met stalking, verbale vernedering, agressie en manipulatie

Ze komen nu met de open brief omdat pogingen om hierover te praten binnen Troubleyn met een sisser afliepen. Dat Fabre enkele maanden geleden in een interview zei dat er in zijn gezelschap nog nooit gevallen van grensoverschrijdend gedrag waren geweest, zette ook kwaad bloed.

Vrouwelijke lichamen zijn het mikpunt van pijnlijke en vaak openlijke seksistische kritiek

Doorlichting

Fabre, een van de in het buitenland meest gerenommeerde Belgische kunstenaars, ontkent in een reactie de beschuldigingen. Er is volgens Fabre een duidelijke grens die altijd geldt: “Wij dwingen niemand om bepaalde zaken te doen die voor hem of haar als grensoverschrijdend worden ervaren.” Fabre en Troubleyn betwisten ook dat ze ongepast gedrag toegedekt zouden hebben. 

‘Er is een duidelijke grens die we bij Troubleyn stellen: alles moet gebeuren met wederzijdse toestemming en respect’
Ja Fabre/Troubleyn

Minister van Cultuur Sven Gatz (Open Vld) zegt bezorgd te zijn over de brief en de aanklacht ernstig te nemen. Hij heeft de administratie de op­dracht gegeven een doorlichting te doen naar grensoverschrijdend gedrag bij Fabre. “Ik wacht de conclusies af om eventueel verdere stappen te ondernemen.”

Wat die verdere stappen zijn, is niet meteen duidelijk. Trou­bleyn/Jan Fabre krijgt jaarlijks 927.300 euro werkingssubsidies. Die afnemen gaat niet zomaar omdat ze naar een organisatie gaan, niet naar een persoon. De administratie moet de brief in principe ook doorsturen naar het parket, dat dit dan verder moet onderzoeken.

Lees ook het portret van Jan Fabre: het opzoeken en overschrijden van grenzen loopt als een leidraad door zijn carrière. (+)