Hans Rieder is advocaat van Jan Fabre: "Een georkestreerde campagne, waar tafelspringers zich bij aangesloten hebben"

Donderdag getuigden 20 (ex-)medewerkers en stagiairs van het dansgezelschap Troubleyn in een open brief over grensoverschrijdend gedrag van kunstenaar en regisseur Jan Fabre. Minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) liet weten dat hij een doorlichting start. Het arbeidsauditoraat in Antwerpen is alvast een onderzoek begonnen en probeert momenteel alle slachtoffers en getuigen te identificeren om hen te kunnen verhoren.

Fabre blijkt nu Hans Rieder als strafpleiter gevraagd te hebben. Rieder spreekt in een debat bij "De zevende dag" zelf van een "georkestreerde campagne waarbij tafelspringers zich hebben aangesloten". "Jan Fabre ontkent alle feiten die hem ten laste zijn gelegd. Hij is bijzonder aangeslagen over de manier waarop hij koud gepakt is. Dat doet pijn."

Ines Keygnaert, die expert seksueel geweld is en heel wat slachtoffers -al dan niet van Fabre- kent, schrikt van het woord tafelspringer van Rieder.  "Mensen die grensoverschrijdend gedrag hebben meegemaakt, gaan niet zo snel op tafel springen", zegt ze vanuit haar ervaringen. "Als je het echt hebt meegemaakt, ga je een héél proces overwegen. Tegen wie kan ik het zeggen? Waar en wanneer? Kan het een impact hebben op mijn werk, relatie en/of gezondheid?"

Rieder verduidelijkt dat hij het niet over de slachtoffers heeft, maar over "alle anderen die zogezegd weten wat er gebeurd is, die er niet bij betrokken zijn geweest en artikels schrijven". "Tafelspringers gaan ervan uit dat ze alles weten en gaan ervan uit dat álles wat gezegd wordt, juist is. Dat is heel hinderlijk."

Rieder heeft het moelijk met de manier waarop alles is behandeld geweest, met name via een open brief. "Er is begripsverwarring. Als je in de dictionary van Oxford kijkt naar de betekenis van trial dan is de betekenis: "een proces in formele omstandigheden waarbij iemand professioneel gekwalificeerd een oordeel maakt". Trial by media... maar de media zijn helemaal niet bekwaam om de trial te houden. De media zijn bekwaam om aan mobbing te doen."

Volgens Rieder moeten we ons ook niet blind staren op het aantal getuigenissen. "Er zijn 20 mensen die iets geschreven hebben, maar Troubleyn heeft in de geschiedenis al honderden mensen gehad die er gedanst hebben. We moeten in de media niet vóórdat er aan feitenvinding gedaan is, een oordeel vellen en daarop beginnen te redeneren. Daarmee maak je iemand kapot, ook de slachtoffers." 

Experte Keygnaert benadrukt dat het niet simpel is om zomaar naar een vertrouwenspersoon binnen een organisatie te stappen. "Slachtoffers geven het vertrouwen niet meteen. Een vertrouwenspersoon is iemand aangeduid door de organisatie zelf. Die organisatie heeft je vertrouwen geschonden. Zal die vertrouwenspersoon wel kunnen zwijgen? Iets kunnen doen? Staat die dicht bij de persoon die het wangedrag gepleegd heeft? Vaak is het goed om dan iemand extern aan te spreken."

"Als ik het goed gelezen heb, zijn de 20 getuigen (in de zaak-Fabre) naar de vakbond gegaan en zijn er stappen gezet. Maar hadden ze het gevoel dat ze niet verder raakten en zijn ze naar het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen gegaan, hebben daar de opties overlopen en samen gekozen voor een open brief", ziet Keygnaert het.

Advocaat Rieder stelt dat er nooit een brief is geschreven door de vermeende slachtoffers naar de raad van bestuur, dat er nooit een brief is geschreven naar Fabre, dat er nooit contact opgenomen is binnen de organisatie om duidelijk te maken wat de frustraties of verlangens of schade was.

Minister van Cultuur Sven Gatz die aan de tafel van "De zevende dag" mee debatteerde, is verbaasd over die uitspraken. En herhaalt: "Dat zal het onderzoek moeten uitwijzen."

Rieder op zijn beurt herhaalt: "Waarom zijn de media onmiddellijk ingeschakeld? We leven in een democratie, dacht ik. Als je een probleem hebt met iemand, moet je dat in de eerste plaats zeggen tegen die persoon. Maar niet doen door een georganiseerde campagne. Nu zijn de rechten van Fabre definitief geschonden, dat kan nooit meer worden rechtgezet. Er zullen altijd mensen zijn -internationaal bijvoorbeeld- die de indruk zullen hebben "waar er rook is, is er vuur." (...) Het is de zoveelste zaak (in de media, red.): meneer De Pauw, het MSK en nu ook meneer Fabre. Dat moet stoppen, tenzij er op voorhand bewezen is dat we te doen hebben met een crimineel die verkracht heeft."

VIDEO Bekijk hier het hele debat: