De dolle draaideurpolitiek van de federale regering heeft een hoogtepunt bereikt

Over een maand leest u hier analyses van de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober. Ook in 2012 en 2006 was de nationale inzet van die lokale verkiezingen onmiskenbaar, maar de bovenlokale betekenis van 14 oktober is uitgesproken. Hoewel voor kiezers ook daar lokale thema’s zullen overheersen, zijn vooral Antwerpen en Gent mede als afgeleide nationale verkiezingen te lezen.

De kiem van de nationalisering van de Antwerpse verkiezingen werd jaren geleden gezaaid. Kris Peeters (CD&V) denkt, allicht verkeerdelijk, nog altijd dat Bart De Wever (N-VA) hem in 2014 de Zestien heeft ontnomen; dat CD&V Peeters in 2016 naar Antwerpen stuurde om de partij daar herop te bouwen leest De Wever als een persoonlijke aanval. Als CD&V daar niet meewerkt aan een coalitie met De Wever, gaat de burgeroorlog tussen beide partijen in overtreffende trap naar de samenvallende verkiezingen van 26 mei 2019. De venijnige campagne is niet meer dan de voortzetting van de jarenlang toenemende verzuring in de federale regering. 

Kletsakkoord

Ondertussen strijden Groen en sp.a om het linkse leiderschap. Ook in Gent. Daar kan een einde komen aan een politiek model gesticht in 1988: een samenwerking tussen socialisten en liberalen, die in 2012 verschoof naar een rood-groene as met blauwe uitbreiding. Als Open Vld, N-VA en CD&V een stuk van de erfenis van burgemeester Termont binnenhalen (een zetel of vijf), barst vooral binnen CD&V een lastige discussie los, tussen de linksere lijn van Mieke Van Hecke en rechtsere lijn van Veli Yüksel. Die uitkomst zal allicht bepalen of het linkse kartel dan wel Open Vld naar de oppositie moet. In het eerste geval komt er een liberale burgemeester en wordt het Gentse model een Antwerpser model. Blijft het groen-rode kartel aan de macht, dan blijft de tweede stad van Vlaanderen de vooruitgeschoven progressieve verdedigingsmuur tegen de overnamekoers van N-VA. Ook de Gentse coalitievorming zal op de campagne voor de samenvallende verkiezingen wegen.

Die neemt het over een maand meteen over van de lokale campagne. Hoewel ook daar de verkiezingskoorts stijgt, komt de Vlaamse regering voorlopig nog aan besturen toe. De regering-Michel daarentegen is inmiddels ingestort.   

Van het zoveelste zomerkletsakkoord blijft enkel puin over. Het begrotingsgat zal in 2019 allicht 5 miljard groter zijn dan wat Michel I vooropstelde. De debatfiche van de meerderheid – we hadden het kunnen oplossen, door belastingen of besparingen te verhogen – klinkt als een student die een buis wegpraat met de mededeling dat hij zou slagen mocht hij studeren. Ondertussen leert onderzoek van de KU Leuven dat de taxshift een dure methode is om jobs te creëren. Om die te betalen zijn straks besparingen en belastingen nodig die die jobs misschien weer zullen bedreigen.

De federale deurenkomedie bereikte afgelopen week een hoogtepunt met de klucht van de gesloten asielcentra. De discussie over transitmigranten legde zó pijnlijk het falen van het asielbeleid bloot, dat Theo Francken en Jan Jambon snel met een plan moesten komen. Alvast voor 14 oktober. Om transitmigranten even van straat te houden, werden ze in gesloten asielcentra opgesloten, maar dat kon pas nadat daar plaats gemaakt werd door andere uitgeprocedeerde mensen zonder papieren vrij te laten. Waarvan onduidelijk is of ze een probleem voor de openbare veiligheid vormen. Onder het oog van de camera gaan transitmigranten binnen langs de voordeur, maar ondertussen worden anderen in stilte, in kleine groepjes, langs de achterdeur buitengezet en afgezet in de buurt van stations. En het Maximiliaanpark.

Straks kan staatssecretaris Francken (N-VA) de PS er weer van beschuldigen dat ze de situatie daar niet onder controle krijgt. Mocht men deze doorschuifshow verzinnen, niemand zou het geloven, maar het is bittere ernst. De federale overheid besliste in maart van dit jaar de opvangcapaciteit af te bouwen, nu moeten de andere partijen aan Francken bewijzen dat ze hem de uitbreiding van de gesloten centra gunnen.

Investeringspact

Diezelfde showpolitiek is ook elders te zien. Eind juli regende het kritische analyses over het laatste Zomerakkoord, waaruit onder meer bleek dat de regering zich niet alleen met trucjes maar ook met de opgeblazen arbeidsdeal, een collectie voornemens, rijk rekende. De (nu vertragende) jobgroei nodig om het budgettaire gat met 500 miljoen te vullen, werd nagenoeg unaniem compleet onrealistisch geacht.

De arbeidsdeal moet Kris Peeters smeden. Die, ook door zijn eigen boemerangbeweging, de Arco-deal finaal zag ontploffen. De gekwetste Peeters moet nu nog eens de (ook christelijke) arbeidsbeweging voor het hoofd stoten met een reeks maatregelen die, als ze ooit iets opleveren, pas na de verkiezingen van 26 mei 2019 de begroting helpen. De arbeidsdeal is bezigheidstherapie. Want ondertussen liet het VBO weten dat het tegen het ‘ondoordacht’ optrekken van uitkeringen is.

Het souffleert ook nog in een andere act, de grootste show van de afgelopen weken. Die voerde Michel met zijn investeringspact zelf op. Doortastend besturen tot het einde moet blijken uit een volslagen ongeloofwaardig, maar noodzakelijk, niet breed gedragen en vaag plan om tegen 2030 150 miljard euro te investeren. Bij elke van de zovele persvoorstellingen gooit Michel er meer miljarden tegenaan.

Als die show over een maand stopt en door een lange campagne vervangen wordt, is dat alvast minder hypocriet.