Alternatieven voor schadelijke stof in plastic blijken niet veel beter
Alternatieve stoffen voor bisfenol A (BPA) blijken dezelfde gezondheidsproblemen te veroorzaken. Dat zegt het team dat twintig jaar geleden bij toeval aantoonde dat BPA schadelijke effecten heeft op de vruchtbaarheid.
Twintig jaar geleden ontdekten wetenschappers bij toeval dat het nu beruchte bestanddeel bisfenol A (BPA) uit de plastic kooien lekte waarin vrouwelijke laboratoriummuizen zaten. Dat veroorzaakte een plotse toename van chromosomaal abnormale eieren bij de dieren.
Hetzelfde team meldt nu in het tijdschrift Current Biology dat de reeks alternatieve stoffen die worden gebruikt ter vervanging van BPA in BPA-vrij plastic vergelijkbare hormoonverstorende problemen geeft bij muizen.
Speelgoed
Bisfenol A (BPA) is een chemische stof die in veel plastic producten zit, zoals flessen, voedselverpakking, bouwmaterialen en speelgoed. Van daaruit kan BPA in kleine hoeveelheden in ons voedsel terechtkomen.
“Deze paper is het gevolg van een vreemd déjà vu in ons laboratorium”, zegt Patricia Hunt van de Washington State University.
De researchers onderzochten de data afkomstig van een bepaalde studie waaruit grote verschillen bleken. Opnieuw lagen beschadigde kooien van muizen aan de oorzaak van het probleem, al waren de gevolgen, volgens Hunt, subtieler dan twintig jaar geleden. Dat kwam omdat niet alle kooien beschadigd waren en de bron van vervuiling minder duidelijk was.
Bisfenol A (BPA) is een chemische stof die in veel plastic producten zit, zoals flessen, voedselverpakking, bouwmaterialen en speelgoed
Nochtans konden Hunt en collega’s aantonen dat de muizen deze keer werden blootgesteld aan de vervangers van klassieke bisfenolen. Ze zagen ook dat het probleem zich opnieuw stelde met betrekking tot de productie van eitjes en sperma bij de muizen.
Effect voor de mens
Eens het de besmetting onder controle had, bestudeerde het team de effecten op de dieren na blootstelling aan een aantal veelgebruikte alternatieven voor BPA, waaronder de stof BPS.
De studie toont aan dat die alternatieven vergelijkbare chromosomale afwijkingen veroorzaken. Hunt merkt op dat vergelijkbare effecten voor mensen kunnen voorvallen, al is de mate van blootstelling bij mensen moeilijk in te schatten.
"Plastic producten die duidelijke sporen van schade of ouderdomsslijtage vertonen, kan je niet langer als veilig beschouwen"
Als de problemen opgaan voor mensen, zoals al werd aangetoond in het geval van blootstelling aan BPA, zullen de effecten ook overgedragen worden op toekomstige generaties, zegt Hunt.
Advies
Zij vindt nu dat meer onderzoek nodig is naar de producten die worden gebruikt om bisfenolen te vervangen, zeker gezien het feit dat er tientallen van deze chemische alternatieven in omloop zijn.
Ze vermoedt dat ook andere veel gebruikte hormoonverstorende chemicaliën, waaronder parabenen, ftalaten en brandvertragers, vergelijkbare ongunstige effecten op de vruchtbaarheid hebben. “Dit rechtvaardigt veel meer onderzoek”, zegt ze.
Hunts advies voor consumenten is eenvoudig: “BPA-vrij plastic of niet, plastic producten die duidelijke sporen van schade of ouderdomsslijtage vertonen, kan je niet langer als veilig beschouwen.”