VN-onderzoeker: "Ik heb nooit zo'n wreedheden op deze schaal gezien als die tegen de Rohingya"
In augustus hadden het panel van drie onderzoekers al een voorlopig rapport voorgesteld over de vervolging en verdrijving van de Rohingya-minderheid uit het Aziatische land Myanmar. In het eindrapport worden gedetailleerd wreedheden opgesomd en wordt niet minder dan de vervolging en de ontmanteling van het leger van Myanmar voorgesteld.
Vandaag hebben de drie experten hun eindverslag van 440 bladzijden voorgesteld bij de VN-mensenrechtenraad UNHCR. Het panel mocht Myanmar zelf niet binnen, maar heeft wel gesproken met 875 getuigen, niet enkel uit de deelstaat Rakhine, maar ook uit Kachin en en Shan. Hun conclusies zijn vernietigend voor Myanmar.
"Ik heb nog nooit dergelijke wreedheden op zo'n grote schaal gezien als deze", zei de Indonesische voorzitter Marzuki Darusman. Het gaat volgens hem om "de meest ernstige misdaden onder het internationaal recht".
Opvallend is ook dat de experten 15 maanden aan hun onderzoek gewerkt hebben dus lang voor de incidenten die in augustus, waarna meer dan 700.000 Rohingya, een overwegend islamitische minderheid, vanuit Myanmar werd verdreven naar buurland Bangladesh.
Dat toont dan aan dat de catastrofe vorig jaar "gepland, voorspelbaar en onvermijdelijk" was en dus niet het gevolg van een aantal aanslagen door Rohingya-rebellen. De onderzoekers merken op dat het leger van Myanmar al maanden tevoren bezig was met een militaire opbouw in Rakhine en dat de anti-Rohingya-retoriek bij de burgerlijke leiders van Myanmar in de maanden tevoren al fors scherper geworden was.
Vrouwen aan bomen gebonden en verkracht
Het rapport gaat erg gedetailleerd in op wat de Rohingya is aangedaan. Zo werden Rohingya-vrouwen met hun haar of handen naakt aan bomen gebonden en daarna verkracht of mishandeld. Jonge kinderen werden opgesloten in brandende huizen. Er werd op grote schaal gefolterd met bamboestokken, brandende sigaretten of hete was en landmijnen werden geplaatst op wegen langs waar de Rohingya wilden wegvluchten.
Verkrachting en seksueel geweld waren blijkbaar een taktiek van het leger van Myanmar en veel getuigen maken melding van bloedende en naakte mensen die door bossen zwierven. Naar schatting zouden er 10.000 Rohingya vermoord zijn door het leger of door boeddhistische inwoners van Rakhine. In een dorp zouden 750 mensen vermoord zijn.
In totaal zouden bijna 400 dorpen van Rohingya op twee maanden tijd in brand gestoken zijn en zijn er tussen de 700 en 800.000 mensen overland of over de Golf van Bengalen naar Bangladesh gevlucht. Elke maanden zouden er nog 1.700 vluchtelingen bijkomen.
Ontmanteling structuur leger en staat in Myanmar?
De conclusies van het verslag zijn even drastisch als de wreedheden zelf. De experten eisen niet enkel dat de toplui van het Myanmarese leger, onder hen stafchef Min Aung Hlaing, vervolgd worden wegens genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
Volgens hen moet ook het oppermachtige leger onder burgerlijke controle gebracht worden. Zo zou de grondwet moeten veranderd worden waardoor het leger niet langer recht heeft op een bepaald quotum van parlementszetels bij elke verkiezing. Desnoods zou het leger van Myanmar totaal ontmanteld moeten worden en heropgebouwd volgens andere normen.
Tenslotte krijgt ook Facebook zware kritiek omdat het bedrijf niet heeft ingegrepen tegen oproepen tot haat, geweld en desinformatie. Zo werd op het medium een kritische mensenrechtenactivist in Myanmar uitgescholden voor "nationale verrader" met de oproep "dood dit beest als je hem vindt". Volgens Facebook ging dat niet in tegen de toen geldende richtlijnen en werd de post pas na enkele weken verwijderd.
Tenslotte stellen de experts dat een terugkeer van de Rohingya naar Myanmar in de huidige omstandigheden onmogelijk is.
