Is het nu anders? Waarom Brett Kavanaugh en Clarence Thomas op mekaar lijken

Ik herinner me nog 1991 en Anita Hill. Ik zag het op tv toen. Het lijkt wel een déjà vu. In oktober van dat jaar stelde toenmalig president George H.W. Bush een nieuwe rechter aan voor het Federale Hooggerechtshof: Clarence Thomas. Ook toen werd de nieuw te benoemen rechter beschuldigd van seksueel ontoelaatbaar gedrag. Anita Hill, een zwarte vrouw, getuigde op Capitol Hill dat Thomas haar had lastiggevallen toen ze twee jaar lang zijn assistente was bij de Commissie Gelijke Kansen op het Ministerie van Onderwijs. Dat was in de jaren 80. 

De zaak rond Anita Hill veroorzaakte veel drama in Washington. Verhalen kwamen naar buiten over een rechter-in-spe die tegen zijn medewerkster ongewenste en aangebrande commentaren ten beste gaf: over de porno die hij bekeek, over zijn seksuele gewoonten. Thomas die misplaatste grapjes maakte over een schaamhaar op een Colablikje. 

(Lees voort onder de foto.)

Joe Biden, de toenmalige voorzitter van de commissie Justitie in de Senaat, liet na om bijkomende getuigen op te roepen die het verhaal van Hill konden bevestigen. Biden kende de verhalen over seksueel ontoelaatbaar gedrag van Thomas, maar stelde een stemming in de commissie over de rechter toch niet uit.

Het was pas nadat Anita Hill en haar verhaal in de pers opdoken dat Biden de hoorzittingen heropende en Hill liet getuigen. Drie vrouwen wilden Hill steunen met hun getuigenis. Maar ze werden nooit uitgenodigd door Biden om te getuigen. Thomas kreeg ook nog eens een bonus: hij kwam voor Hill aan het woord, en na Hill mocht hij nog eens een finale repliek geven, in prime time op tv, want de hoorzitting werd rechtstreeks op tv uitgezonden, om 9 uur, op een vrijdagavond. Biden gaf toe aan de druk van de Republikeinen. Die wilden dat de hoorzittingen snel voorbij zouden zijn. 

(Lees voort onder de foto.)

In sommige conservatieve media werd Anita Hill afgeschilderd als een gekkin en een slet: "a little bit nutty and a little bit slutty…". Orrin Hatch, de Republikeinse senator uit Utah, zei dat Hill al haar verhalen wellicht verzonnen had, en dat ze zich zelfs baseerde op het scenario van The Exorcist. In 2018 liggen de kaarten anders. Het klimaat is veranderd. Een pak Republikeinen vindt nu dat Christine Blasey Ford haar verhaal moet kunnen en mogen doen. Presidentieel topadviseur van Trump, Kellyanne Conway, heeft verklaard dat deze vrouw niet mag worden beledigd of genegeerd. 

Clarence Thomas kroop in oktober 1991 door het oog van de naald en werd opperrechter. Dat is hij nu al bijna 30 jaar. Thomas is overigens de enige zwarte rechter in het Federal Supreme Court of the United States. Thomas noemde de hele zaak tegen hem een heksenjacht tegen een zwarte die het ver had geschopt. Hij noemde het een high-tech lynching. Hill zei daarop, vele jaren later: "Wat als ik blank was geweest, blond en met blauwe ogen? Zou Clarence Thomas dan nu opperrechter zijn?" Een pertinente vraag.

Thomas werd benoemd met 52 stemmen voor en 48 tegen. 11 Democraten stemden mee met de Republikeinen (Thomas was hun kandidaat). Nu zijn benoemingen van opperrechters regelrechte oorlogen. Toen was de polarisatie een flink stuk minder. Opperrechter Ruth Bader Ginsberg werd in 1993 met 96 stemmen op 100 benoemd. Nu doet de ene partij er alles aan om de kandidaat van de andere partij te torpederen. In het laatste jaar van Obama’s ambtstermijn weigerden de Republikeinen diens kandidaat (Merrick Garland) voor een vrijgekomen post in SCOTUS (Supreme Court of the United States) zelfs maar in overweging te nemen. 

Het politieke klimaat was dus anders in 1991. Nu willen de Democraten alles uit de kast halen om Kavanaugh af te schieten. Toen sloten Democraten en Republikeinen bij wijze van spreken nog deals in de turnzaal van de Senaat. Beide partijen konden nog door één deur. Nu niet meer. De benoeming van een rechter in het Hooggerechtshof is nu een partijpolitieke trofee geworden, en alle middelen zijn goed om het doel te bereiken. Het is een hanengevecht geworden.

De parallellen met Kavanaugh zijn vrij duidelijk. In juli liet een anonieme vrouw aan de Democraten in het Congres weten dat ze door de nieuw voorgedragen rechter, Brett Kavanaugh, seksueel was aangerand, toen ze allebei nog tieners waren. De zaak kwam pas vorige week in de openbaarheid. Net als Clarence Thomas toen, ontkent Brett Kavanaugh nu alle beschuldigingen. Tijdens de hoorzittingen kwam de kwestie niet ter sprake. De Democratische senator Feinstein wist het nochtans al twee maanden, maar wachtte met het openbaar maken van de brief die ze over de zaak kreeg tot na de hoorzittingen, maar voor de stemming in de commissie Justitie. 

Een bom ontplofte. En ze ontplofte pas echt toen de vrouw haar anonimiteit opgaf. Het gaat om Christine Blasey Ford, hoogleraar aan de Palo Alto University. Ford zegt dat Kavanaugh haar als dronken tiener in 1982 vastklemde op een bed tijdens een feestje, probeerde om haar kleren uit te trekken, en zijn hand op haar mond drukte toen ze begon te schreeuwen. Alleen doordat een vriend van Kavanaugh op het stel sprong, zou ze zich hebben kunnen losmaken en ontkomen. Christine Ford was 15, Brett Kavanaugh was 17. Ja, het is lang geleden.

Anita Hill, het slachtoffer van toen, heeft al van zich laten horen. Zij vertelt dat de zaak bewijst dat het zelfs in het #MeToo-tijdperk onvoorstelbaar moeilijk blijft om als vrouw melding te doen van seksueel grensoverschrijdend gedrag door mannen met macht. In 1991 was er nog geen #MeToo. 2018 is dus niet zomaar een replay van toen. De wereld van toen en nu zijn anders. 

(Lees voort onder de foto.)

De Senaat was in 1991 een echt mannenbastion. 98 van de 100 senatoren waren mannen. 98 procent. Alle leden van de commissie Justitie van de senaat waren mannen. 100 procent. Het leek wel op de old boys club. Fast forward naar 2018: 21 van de 100 senatoren zijn nu vrouwen (een vertienvoudiging!). De commissie Justitie telt nu 4 vrouwen, in plaats van 0.

De zaak-Hill beïnvloedde de verkiezingen van 1992. Het werd het Jaar van de Vrouw. Een pak meer vrouwen werd naar het Congres gestuurd, onder meer de vrouw die nu de zaak rond Kavanaugh aan het licht bracht, senator Dianne Feinstein. Feinstein is nu 85, toen was ze 57 en net ex-burgemeester van San Francisco.

Vandaag is de partijpolitieke schijnheiligheid (aan beide zijden) redelijk schandelijk. Is het niet bijzonder ironisch dat waar Brett Kavanaugh van wordt beschuldigd exact het soort gedrag is dat kan leiden tot een ongewenste zwangerschap en daarna mogelijk tot abortus? Een recht dat deze mogelijk nieuwe opperrechter mogelijk wil gaan inperken.

Politiek is dit een heel vervelende zaak voor de Republikeinen en president Trump. Als ze de aantijgingen van Christine Blasey Ford weglachen, dan dreigen ze bij de tussentijdse verkiezingen voor het Congres van 6 november tienduizenden vrouwelijke kiezers van zich te vervreemden en veel stemmen te verliezen. Dat kunnen ze zich niet permitteren. 

Als de benoeming van Kavanaugh mislukt - hij geraakt niet benoemd of hij trekt zich alsnog terug - dan verkwanselen de Republikeinen de kans van hun leven om het Hof voor lange tijd naar de rechterzijde te sturen, met vijf conservatieve rechters, en vier progressieve. Vijf tegen vier in een Hof van 9 rechters, een generatie lang. Trump had nu de unieke kans om twee opperrechters van zijn keuze te benoemen, nog voor de midterms. Als Trump en de Republikeinen de Senaat verliezen, dan mogen ze al helemaal de benoeming van een nieuwe conservatieve opperrechter op hun buik schrijven. 

De wereld is veranderd sinds 1991. Nu is er ook #MeToo. Toen nog niet. De geloofwaardigheid van vrouwen was toen nog niet evident. Helaas! #MeToo heeft al een pak machtige mannen ten val gebracht: Harvey Weinstein (Hollywoodproducer), Kevin Spacey (gerenommeerd acteur), Charlie Rose (bekend tv-ankerman), en Les Moonves (de machtige baas van tv-zender CBS). Het werd op vele plekken - vaak in de cultuurwereld - een Bijltjesdag. De denkfout is deze: dat het gedrag en de waarden van machtige mannen nu al veranderd zouden zijn. Dat is (helaas) lang niet zeker. 

Daarom is de zaak rond rechter Kavanaugh belangrijk. Blijven we met de aantijgingen lachen? Zal de Senaat de kans aangrijpen om deze zaak tot op het bot uit te spitten voor ze stemt over de nieuwe rechter? Zullen de senatoren de nodige tijd nemen? Of zal politieke macht en opportunisme eens te meer belangrijker blijken dan de eer en de waardigheid van een aangerande vrouw? Hoe zeker zijn we dat de Democraten deze vrouw zelf ook niet gebruiken om de Republikeinen en president Trump een politieke hak te zetten? Waarom hebben ze twee maanden gewacht – tot na de hoorzitting – om de aantijgingen naar buiten te brengen? Perfecte timing, om Trump te verhinderen nog een nieuwe rechter voor te stellen en te laten benoemen voor de tussentijdse verkiezingen? 

(Lees voort onder de foto.)

Het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten zou onmiskenbaar moeten bestaan uit wijze mannen en vrouwen met een onberispelijke reputatie. Mannen en vrouwen waar geen morele of ethische twijfels over bestaan, die eersteklas recht spreken. Die rechtvaardigheid hoog in het vaandel dragen voor alle Amerikanen. Kan de Amerikaanse democratie het zich permitteren om andermaal een opperrechter te benoemen met een dubieus en bevlekt verleden? Indien ja, dan zal de boodschap aan het Amerikaanse volk helder zijn: de traumatische verhalen van vrouwen maken geen bal uit in een door partijpolitiek verziekte democratie.