Burgerlijk ingenieurs, bio-ingenieurs, masters in de biologie, masters in de geneeskunde, een heel nieuwe faculteit Sociale Wetenschappen voor onder anderen sociologen en onderwijswetenschappers, en dat is nog maar een greep uit het aanbod. De raad van bestuur van de UHasselt heeft gisteravond het licht op groen gezet voor een ambitieus uitbreidingsplan waarmee de universiteit hoopt in dezelfde gewichtsklasse als de VUB terecht te komen.

In tien jaar tijd plant de UHasselt te groeien van 6.500 naar 10.000 studenten. De twaalf nieuwe opleidingen die dat moeten realiseren, zijn niet lukraak gekozen, maar zijn het resultaat van lange gesprekken met de sociale partners en grote economische spelers in Limburg.

Zo sluiten de zeven nieuwe opleidingen exacte en biomedische wetenschappen aan bij de behoeftes die gedetecteerd zijn in het SALK, het Strategisch Actieplan voor Limburg in het Kwadraat, dat de economische impact van de sluiting van Ford Genk moet milderen.

Problemen in de regio aanpakken

De nieuwe faculteit Humane Wetenschappen moet daarenboven afgestudeerden afleveren die maatschappelijke problemen in de regio kunnen aanpakken. ‘Limburg kampt met een aantal grote uitdagingen zoals diversiteit, vergrijzing en ongelijkheid. Daar moet een universiteit over meedenken’, zegt rector Luc De Schepper. Aan de faculteit is nog een nieuw instituut verbonden – een ankerinstituut ‘Inclusief en Excellent’ – dat zich toelegt op onderzoek en acties rond gelijke onderwijskansen.

De UHasselt beschikt over voldoende plaats om de uitbreiding te realiseren. Als het groeiplan op snelheid komt, verwacht de universiteit een dertig miljoen euro extra te krijgen boven op de huidige werkingstoelage van een kleine zestig miljoen euro.

Al jaren broedt de UHasselt op deze expansie. Dat het plan geofficialiseerd is niet lang voor de Vlaamse verkiezingen, is geen toeval. Rector De Schepper hoopt dat de volgende Vlaamse regering het licht op groen zet. Al zal daar wel veel overleg met de andere rectoren aan te pas komen: de vaststelling dat die miljoenen ook elders besteed kunnen worden, is snel gemaakt. Zo klinkt nu al de vraag voor een betere financiering voor wat er al gedaan wordt.

Ten koste van KU Leuven?

Bovendien gaat de groei die de UHasselt wil realiseren, ten dele ten koste van de andere universiteiten. Volgens een berekening van de UHasselt zelf romen de nieuwe richtingen ongeveer 2.500 studenten af van andere universiteiten en zullen er daarnaast 1.000 nieuwe studenten aangetrokken worden. Vooral de KU Leuven trekt nu Limburgse studenten aan en dreigt dus te moeten inleveren.

Het plan vermeldt uitdrukkelijk samen te willen werken met andere universiteiten. Voor een aantal richtingen – zoals rechten – bestaat er nu al een samenwerking met de KU Leuven, maar Hasselt wil ook ruimte laten voor andere partners.

Het argument dat Vlaanderen te klein is voor een vijfde universiteit van formaat, wijst rector De Schepper van de hand. ‘De norm in de Europese Unie en landen als Canada en de VS is één universiteit per één miljoen inwoners.’

Braindrain tegengaan

De Schepper, die aan zijn vierde termijn als rector bezig is, grondvest zijn expansieplan in een becijferd en duidelijk onderbouwd maatschappelijk verhaal: jonge Limburgers trekken voor hun studies naar Gent, Antwerpen, Brussel of Leuven en blijven daar ook hangen omdat er meer werkgelegenheid is. Een braindrain. Bovendien stelt hij vast dat er te weinig Limburgers verder studeren.

‘We moeten ervoor zorgen dat de Limburgse bedrijven kunnen blijven groeien en voorkomen dat de regio ontvolkt raakt. We willen komaf maken met de ongelijke onderwijskansen bij onze jongeren.’

Tot een ‘comprehensive university’ uitgroeien, een universiteit die alle opleidingen aanbiedt, is niet de bedoeling.