Is Vlaanderen "vol"? Theo Francken en filosoof Paul Scheffer in debat over de toekomst van migratie

Scheffer, die zelf al een hele reeks boeken over migratie heeft geschreven, pleit voor een meer geordende en rationele aanpak. "Het grote probleem is dat de binnengrenzen van Europa zijn opgeheven, maar dat we ons niet gerealiseerd hebben dat er ook een buitengrens is, waarvoor we een collectieve verantwoordelijkheid hebben", zegt hij.

"Rond migratie en globalisering hangt een gevoel van onmacht en machteloosheid. Die onmacht zoekt een uitweg en dat kan heel makkelijk zich tegen de vrijheid gaan keren, met een roep om veiligheid. Er staat veel op het spel in Europa."

Scheffer en Francken zien in hun visies heel wat raakpunten. "Onze zoektocht is dezelfde, maar sommige antwoorden zijn anders", aldus de Nederlander. "Het loopt in dezelfde lijn", zegt Francken. "We moeten onze grenzen beschermen. Een land zonder grens is geen land, een Europese Unie zonder grenzen is geen unie. In het verleden is daar te weinig aandacht voor geweest."

Volgens Scheffer moet Europa meer aandacht besteden aan de dieperliggende oorzaken van de migratieproblematiek. Francken beaamt dat en noemt het een van de redenen waarom hij zijn boek geschreven heeft. "We krijgen het verwijt dat we navelstaarders zijn als nationalisten, dat we alleen naar Vlaanderen kijken. Dat immigratieverhaal is een mondiaal verhaal. Ik wou als rechts politicus op papier zetten hoe ik die mondiale context zie."

De staatssecretaris pleit zoals bekend voor een Australisch model, waarbij illegale migratie volledig wordt tegengehouden. Maar dat moet wel op een humane manier gebeuren. "Als ik dat model bepleit, bepleit ik wel een model "2.0" natuurlijk. Ik ben geen voorstander van inhumane situaties op de eilanden zoals we daar gezien hebben. Als we dat doen, moeten we samen met UNHCR (de vluchtelingenorganisatie van de VN) en het IOM (Internationale Organisatie voor Migratie) opvang organiseren in de Afrikaanse landen, op onze kosten."

"Als we de illegale migratie kunnen stoppen, dan pleit ik ook voor een hogere Belgische bijdrage aan de opvang in de regio. En ook een hervestigingsprogramma (om vluchtelingen legaal naar ons land te brengen, red.), veel meer dan nu."

In het debat kwam ook de vraag naar voren of Vlaanderen en Europa "vol" zijn. "Dat vind ik een beetje een claustrofobische formulering", zegt Scheffer. "Mij gaat het om de vraag: wat hebben we nodig op onze arbeidsmarkt en wat is onze humanitaire verplichting. In essentie gaat het om een voorspelbaar migratiebeleid."

"Emotioneel gaat het wel daarover", zegt Francken. "De vraag waar we naartoe gaan demografisch, dat is een cruciale vraag en dat debat wordt eigenlijk niet gevoerd. Ik zou de Nationale Bank wel willen vragen om eens een demografische prognose te maken. En dan gaat het voor een stuk wel over “vol”, want ons land is al wel wat vol op vlak van ruimtelijke ordening om maar iets te zeggen. We kunnen maar aan wat we aankunnen, er zijn ook grenzen aan dat verhaal."