Kwart van jonge "nieuwe stemmers" verkiest autoritaire leider boven democratie
Een kwart van jonge "nieuwe stemmers" gelooft niet meer dat democratie de beste bestuursvorm is. Ze verkiezen een autoritaire leider. Dat blijkt uit een onderzoek van VRT NWS naar een grote groep Vlamingen, voornamelijk jongeren tussen 18 en 23 jaar, die op 14 oktober voor het eerst stemmen.
Op 14 oktober moeten alle Vlamingen ouder dan 18 jaar naar de stembus. De laatste verkiezingen vonden plaats in mei 2014, dat is al meer dan 4 jaar geleden. Dat betekent dat een grote groep kiezers zich voor de eerste keer zal aanbieden, jongeren die nog nooit in hun leven gestemd hebben. In totaal gaat het om zo'n 360.000 Vlamingen, van 18 tot 23 jaar oud. Wij hebben een onderzoek uitgevoerd bij een representatief staal van die jongeren.
(lees verder onder de video)
Laten we eens het voorbeeld van de grootste stad van Vlaanderen nemen, Antwerpen. Met het voorbehoud dat het in onze peiling maar om 84 jongeren gaat.
Maar tegelijk ontdekken we ook dat jongeren uit Schoten of Wijnegem ervan overtuigd zijn dat De Wever hun burgemeester is.
De meeste "nieuwe stemmers" weten wel dat de N-VA in Antwerpen deel uitmaakt van de coalitie, maar nauwelijks 20% vernoemt de CD&V, en slecht 14% weet dat ook de Open VLD mee bestuurt.
Evenveel jongeren zijn ervan overtuigd dat Groen mee bestuurt in Antwerpen, en 7% denkt zelfs dat Vlaams Belang deel uitmaakt van het Antwerpse bestuur.
Merkwaardig genoeg zijn het bij de jongeren vooral de nieuwe Vlamingen die het meest interesse vertonen in de politiek. Dat blijkt ook uit het engagement van die groep in maatschappelijke organisaties: meer dan één derde van de jonge "nieuwe Vlamingen" zegt betrokken te zijn bij een partij, een milieubeweging of een mensenrechtenbeweging. Bij de algemene groep van jongeren die voor het eerst gaan stemmen, zakt dat engagement naar 20%.
Opvallend: een kwart van de jongeren gelooft niet meer dat democratie de beste bestuursvorm is. 26 procent kiest expliciet voor een autoritaire leider. Bij de jongeren met een beroepsopleiding stijgt dat aantal zelfs tot de helft.
Meer dan de helft van de jongeren vindt verkiezingen trouwens saai, en zelfs onder de jongeren die interesse hebben in de politiek, blijft dat 30%.
We zijn ook nieuwsgierig naar het politieke engagement van de jongeren zelf.
(lees verder onder de video)
Het belangrijkste thema om het stemgedrag van jongeren te bepalen is het milieu, voor veiligheid en armoedebestrijding. Milieu en klimaat is bij zowat alle jongeren het belangrijkste thema zowel bij de mannen, de vrouwen, en de nieuwe Vlamingen. Opvallend is wel dat één derde van de jongeren wel niet weet welke partij dan het beste aansluit bij die eigen themavoorkeuren.
Ook het stemgedrag van de ouders is niet richtinggevend. De helft van de jongeren weet trouwens niet voor wie de ouders zullen stemmen. En maar 40% van wie daar wel van op de hoogte is, volgt het stemgedrag van zijn of haar ouders.
Twee derde van de jongeren weet nog niet op wie ze zullen stemmen. Die onzekerheid hangt wel samen met het gebrek aan interesse in politiek. Bij jongeren die veel interesse hebben in politiek, weet al de helft op wie ze zullen stemmen in oktober. Voor alle duidelijkheid, deze peiling is afgenomen in de maand mei, lang voor de lokale verkiezingen in de aandacht kwamen. Dat kan een verklaring bieden, om te vergelijken, op dit moment zegt al twee derde van alle Vlamingen te weten op wie ze over enkele weken zullen stemmen.
De volledige resultaten van het onderzoek kan je hier nalezen.
Het VRT-onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met onderzoeksbureau Indiville en liep van 4 mei tot 5 juni. Het gaat om een representatieve steekproef bij 868 jongeren. Het online panel heeft een uitstekende consistentie en wordt continue gemonitord op kwaliteit van samenstelling, representatie van doelgroepen, en kwaliteit van participatie.