“Met het openbaar vervoer naar het werk? Oké, maar dan ben ik dubbel zolang onderweg”

In de Antwerpse binnenstad werd de norm zelfs op 31,5% van de meetpunten overschreden. In de Mechelse binnenstad is de luchtkwaliteit op de meeste plaatsen dan weer ‘matig tot gewoon’ en in Turnhout is ze vrij goed. U hoeft dus niet op het platteland te wonen om gezonde lucht in te ademen. Wij gingen luisteren in Bornem, het centrum van Antwerpen en het Kiel.

LEES OOK: Luchtvervuiling in kaart gebracht: bekijk hoe gezond de lucht in uw straat is

BORNEM: zeer lage NO2

Steven Bols (24): “Per maand 400 euro meer huur, maar dat is het waard”

In het landelijke Bornem is de luchtkwaliteit op veel plaatsen opperbest. In de buurt van de Houtenmolenstraat, niet ver van het station en op een kilometer van het centrum, ligt de hoeveelheid stikstofdioxide per kubieke meter tussen 10 en 15 gram. Dat is een zeer goede score. Volgens de WHO beginnen er pas schadelijke effecten op te treden als er 20 gram wordt uitgestoten.

“We zijn twee jaar geleden van een huis vlak bij de A12 in Boom naar deze rustige straat in Bornem verhuisd”, zegt Steven Bols (24). “Nu betalen we elke maand 400 euro meer aan huurgeld, ook al is ons huis even groot en is de hof zelfs kleiner dan in Boom. Maar onze nieuwe woonplaats is dat waard.”

Steven was het stinkende verkeer en het drukke verkeer in Boom meer dan beu. “Ik werkte in de horeca. Daardoor kwam ik ’s nachts thuis en moest ik vaak een uur rondrijden voor ik mijn auto langs de kant van de weg kon parkeren. Daarna moest ik nog twintig minuten tot thuis stappen. Eigenlijk niet te doen. In het rustige Bornem kan ik mijn auto vlak aan ons huis zetten. Ik besef dat ik met die auto meehelp aan de vervuiling. Maar volgend jaar koop ik misschien een elektrische fiets. Ik werk vandaag in Aartselaar. In de spits ben ik daar met de fiets even snel als met de auto.”

Kim Wijns (34): “Hier rijden we met de fiets, werken móét met de auto”

Kim Wijns (34) woont met haar man en twee kleine kinderen in de buurt van de Houtenmolenstraat in Bornem. “Wij verplaatsen ons meestal te voet of met de fiets”, zegt Kim. “De school is hier nog geen kilometer vandaan. Met de fietskar zijn onze kinderen daar veel sneller dan met de auto. Alleen voor aankopen in het Waasland Shopping Center in Sint-Niklaas gaan we nog met de wagen. Voor kleine aankopen nemen we ook de fiets.”

Kim zou graag met de fiets of met het openbaar vervoer willen gaan werken. “Dan ben ik van de files af”, zegt ze. “Helaas is er geen alternatief voor de auto. Ik ben kleuterjuf in Grimbergen. Met de auto doe ik er drie kwartier over om daar te geraken. Met de trein zou ik eerst van Bornem naar Mechelen moeten, dan overstappen op de trein naar Vilvoorde en dan de bus naar Grimbergen nemen”, zegt Kim.

Daarmee zou ze zo’n anderhalf uur onderweg zijn. Dat is dubbel zo lang als met de auto. “Dichter bij huis werken is niet zo eenvoudig”, zegt Kim. “In Grimbergen ben ik vastbenoemd als kleuterjuf. Als ik een job zou vinden in de buurt, ben ik die vaste benoeming kwijt.”

ANTWERPEN-CENTRUM: zeer hoge NO2

Rob Verberckmoes (22): “Misschien verhuis ik wel naar Gent”

In de buurt van de Van Maerlantstraat in Antwerpen, vlak bij de Rooseveltplaats, is er meer dan 60 microgram stikstofdioxide per kubieke meter lucht. Dat is de overtreffende trap van ‘uiterst slecht’ en een van de hoogste concentraties die in de hele provincie Antwerpen gemeten zijn.

“Mede daarom overweeg ik om na mijn studies definitief naar Gent te verhuizen”, zegt Rob Verberckmoes (22). “In de week zit ik op kot in Gent. In het weekend woon ik in de Van Maerlantstraat in Antwerpen. In deze straat passeren om de haverklap vervuilende bussen en die staan dan ook nog eens geregeld stil. In het centrum van Gent heb ik dat niet voor. De luchtkwaliteit is alleszins een van de factoren die zullen bepalen waar ik later ga wonen.”

“Misschien is Gent een properdere stad omdat de autoluwe binnenstad daar is ingevoerd, al heb ik daar tot hiertoe eigenlijk nog niet bij stilgestaan. Het is wel duidelijk dat Gent veel meer ruimte heeft dan Antwerpen en dat het er makkelijker en veiliger is om te fietsen. In Gent ruikt de stad ook beter, terwijl de Antwerpse binnenstad vaak stinkt.”

Nuno Viriago (38): “Ik moet hier dikwijls hoesten”

Ook de Portugees Nuno Viriago (28) woont in de buurt van de Van Maerlantstraat. “Ik ben naar Antwerpen gekomen omdat hier werk is en omdat de lonen hier hoger zijn”, zegt Nuno.

“Maar de luchtkwaliteit is in Antwerpen zeker niet beter dan die in Lissabon. De bussen staan in deze straten veel te lang stil. De stad zou de verkeerslichten beter op elkaar moeten afstemmen, zodat het openbaar vervoer sneller groen heeft. Nu moet ik dikwijls hoesten door al die gassen die het stilstaande verkeer uitstoot.”

Nuno vraagt zich af waarom er nog steeds auto’s mogen rijden in de Antwerpse binnenstad. “Met alle respect, maar Antwerpen is echt niet zo groot. Wie zijn wagen aan de rand van de stad laat staan, zal er niet zo lang overdoen om in het centrum te geraken. Het is niet eenvoudig om grotere steden autovrij te maken, maar hier zou het zeker kunnen lukken.”

KIEL: zeer lage NO2

Zoelay Baa (18): “Rustig met hondje wandelen”

U moet niet op het platteland gaan wonen om te ontsnappen aan vuile lucht. In de rustige en multiculturele buurt achter de iets drukkere Emiel Vloorsstraat op het Kiel in Antwerpen bedraagt de stikstofuitstoot per kubieke meter welgeteld 10 tot 15 gram. Dat is een zeer goed resultaat.

Misschien heeft dat te maken met de vele bomen die langs de Emiel Vloorsstraat staan en de vele straatjes achter de grote appartementsblokken waar auto’s maar in één richting mogen rijden. Er zijn hier ook veel bomen en parkjes.

“Het leven is hier rustig. Ik kan op mijn gemak met mijn hondje Billy gaan wandelen zonder dat ik een auto tegenkom”, zegt Zoelay Baa (18).

“Ik werk bij de Quick op de De Keyserlei. Met de fiets ben ik er op een kwartier. Een auto heb ik dus niet echt nodig. Al weet ik nog niet of ik op het Kiel zal blijven wonen. Ik hou wel van de drukte in de stad.”

Mohamed Harcha (38): “Dit voelt niet aan als een stad”

Mohamed Harcha (38), zoon Hamza (11) en Romaisa (8) wonen al zeven jaar op een appartement in de Emiel Vloorsstraat op het Kiel. “We zouden hier niet meer weg willen”, zegt Mohamed. “Onze kinderen kunnen hier ravotten in speeltuinen of op het basketbal- en voetbalveld, er zijn een sporthal, een zwembad en heel veel groen. Ook de supermarkt en andere winkels zijn vlakbij. Onze woonplaats voelt niet aan als een stad, en toch is het centrum van Antwerpen vlakbij.”

Maar Mohamed moet wel toegeven dat hij meewerkt aan de vervuiling. “Ik werk als informaticaspecialist bij een firma in Zaventem. Mijn baas heeft me een bedrijfswagen gegeven. Daardoor denk ik niet zo hard na over andere vormen van vervoer.”

“Het kost me elke dag nochtans een uur heen en een uur terug om tot op mijn werk te geraken. De trein zou een optie kunnen zijn, maar een auto is nu eenmaal makkelijker. Ook voor de supermarkt nemen we de auto.”

LEES OOK: Deze maatregelen stellen de Antwerpse partijen voor na slechte score luchtkwaliteit