Belgen bouwen boot die als eerste autonoom de Atlantische oceaan zal oversteken

"Het is jammer dat de demonstratie niet kan doorgaan", zegt Julien Meert aan de telefoon. Hij is een van de vier ingenieurs die al drie jaar lang bijna elk weekend opgaven aan het ontwikkelen van een zogenaamde droneboot. Dat is een boot die volledig autonoom kan varen en in mei als eerste zelfstandig de Atlantische Oceaan zal oversteken. 

"We wilden dit weekend tests uitvoeren in Oostende, maar de motor reageerde niet zoals het hoort. Het voordeel is dat mensen onze boot, de Mahi, nu van dichtbij kunnen bekijken."

Het project is genoemd naar de Mahi Mahi of dolfijnvis, die vooral in tropische wateren zwemt. Hij is zodanig snel en wendbaar dat hij bijna als enige vissoort vliegende vissen kan vangen. De autonome boot zal die wendbaarheid in de eerste plaats moeten gebruiken om grote golven en tankers te ontwijken.

Plasticsoep

De Mahi, gemaakt uit basalt composiet, is 4 meter lang, 1,2 meter breed en gaat 1 meter de diepte in. Het oppervlak is volledig bedekt met zonnepanelen, die de twee lithiumbatterijen moeten voeden om de elektromotor aan te drijven.

De boot is uitgerust met een AIS-antenne, waardoor ze alle nodige informatie van schepen in de buurt kan opvangen, interpreteren en haar koers kan aanpassen. Ook weersomstandigheden of grote golven kunnen de Mahi doen beslissen om haar koers wat te wijzigen.

De grote lijnen van de route liggen vast. De boot zal vertrekken in de haven van Les Sables-d'Olonne in Frankrijk om dan via de Azoren de Atlantische Oceaan over te steken en in de Caraïben aan te komen. 

"Die route is niet toevallig gekozen", zegt Meert. "In het zuiden hebben we de stroming mee, daarnaast willen we zo dicht mogelijk bij de evenaar varen, daar is er voldoende zon om de batterijen op te laden."

De vier ingenieurs vrezen niet meteen om op grote olietankers te botsen. Plasticsoep, grote drijvende vuilnisbelten, is een groter gevaar. "Als er plastic in de motor draait, hebben we een groot probleem", zegt Meert.

Het design van de kiel is zodanig ontworpen om drijvend plastic weg te leiden van de motor. Bovendien staat er een camera op de motor gericht die twee keer per dag beelden via satelliet doorstuurt om zeker te zijn dat er geen plastic in de rotor komt vast te zitten. Andere data zoals de snelheid, de energie in de batterij en de koers wordt om de 15 minuten doorgestuurd.

Efficiëntere haven

Op dit moment gaat alle aandacht van het viertal naar het slagen van hun project. Toch denken ze nu al na over het mogelijke potentieel. "Op zoek naar sponsors voor het project, ontdekten we al snel dat zelfvarende boten verschillende functies kunnen vervullen", zegt Pieter-Jan Note. Zulke schepen zouden permanente dieptemetingen kunnen uitvoeren, havens bewaken of metingen in het water doen om te controleren of schepen geen afval geloosd hebben.

Bij De Haven van Antwerpen zien ze in de technologie zelfs potentieel om het aandeel van binnenvaart in de cargoafhandeling te verhogen. "Of dat meteen voor morgen is? We gaan er geleidelijk aan naartoe groeien", zegt Erwin Verstraelen, chief digital & innovation officer van de haven. "Maar als je weet dat 80 procent van de industriegebieden op 10 kilometer van water ligt, dan begrijp je het potentieel."

Autonome binnenwaterschepen zouden cargo vanuit alle streken naar verzamelplaatsen in Vlaanderen kunnen brengen. Van daaruit kunnen volgeladen bemande schepen de lading verder brengen naar de haven. "Op die manier vermijden we leegvracht. Het zou een enorme boost zijn voor de efficiëntie en de rendabiliteit van de binnenvaart."

De Mahi zelf is nog heel beperkt qua capaciteit. "De boot weegt 200 kilogram en kan 100 kilogram vervoeren, maar dit model is gebouwd om de oceaan over te steken. Niet als transportmiddel", zegt Meert.