Twee keer zo veel vrouwen (67 procent) maken gebruik van hun ouderschapsverlof als mannen. Nochtans zijn er jaarlijks meer vaders die in het systeem willen stappen. Alleen zit dat ouderschapsverlof wettelijk zo complex in elkaar dat de meeste mensen er niet wijs uit raken. En het Belgische systeem is er nog altijd vooral op gebaseerd om vrouwen in de rol van zorgende partner te duwen. Daar moet verandering inkomen, vindt het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen (IGVM).

Dus pleit de instelling voor een vereenvoudiging van het systeem en wil het van “ouderschap” een criterium maken voor discriminatie.

Vooral voor mannen is dat van belang, is de redenering. Hoewel een Europese richtlijn uit 2010 vastlegde dat ouders die zich op dat recht willen beroepen wettelijk beschermd zijn, is die nooit helemaal omgezet naar het Belgisch recht. Ontslag kan er niet van komen, maar andere gevolgen, zoals ondermijnende pesterijen of een promotie door je neus geboord zien, kun je niet vermijden.

Wettelijk is er een mogelijkheid om een schadevergoeding van zes maanden brutoloon te eisen, maar dan moet je wel kunnen bewijzen dat er discriminatie in het spel is. En dat is geen gemakkelijke klus.

Vrouwen hebben nog de genderwet die discriminatie voor “zwangerschap”, “moederschap” en “bevalling” veroordeelt. Mannen hebben niets.

Daar moet dringend iets aan veranderen, klinkt het bij het IGVM. “Hoe kunnen we mannen anders aanmoedigen de gezinstaken mee op te nemen?” vraagt adjunct-directrice Liesbet Stevens zich af. “Wanneer er klachten over discriminatie komen, kunnen we nu ­alleen optreden als iemand man is, niet omdat hij vader is. Laten we daarom niet alleen ­“vaderschap” maar meteen ook ouderschap tot grond van discriminatie maken.”

Zweedse systeem

Sterker, het IGVM voelt zelfs veel voor het Zweedse systeem. Daar is het zelfs deels verplicht om je verlof te nemen. Doe je dat niet, dan speel je het onherroepelijk kwijt. Gezinnen verliezen er zelfs een maand subsidies als de vader zijn verlof naast zich neer legt.

De Gezinsbond, die vaders evenzeer wil aansporen om meer voor hun kinderen in te staan, gaat niet zo ver. “Niet alleen zijn mannen hier bang voor repercussies, ze blijven zelf ook steken in ouderwetse rolpatronen”, zegt Kurt Jacobs. “Bedrijven zijn onvoldoende geïnformeerd. Daarom vinden wij in de eerste plaats sensibilisering en informatiecampagnes hard nodig.”