Help, ik kan niet kiezen! Wetenschappers verklaren waarom je last hebt van keuzestress

Een relaxed avondje thuis gaat bij mij steevast gepaard met een aantal moeilijke keuzes. Eerst: beslissen wat je gaat eten. Dat is meestal het moment dat ik verschillende kookboeken bovenhaal en een uitgebreide online research uitvoer naar nieuwe overheerlijke recepten. Om in de supermarkt - bij het zien van al dat lekkers - nog eens te twijfelen bij je keuze. 

Wanneer het eten verorberd is, volgt het tweede dilemma al: wat gaan het lief en ik kijken? Netflix&chill wordt al snel Netflix&stress door het aanbod van de duizenden films en series. Neen, hij wil niet voor de triljoenste keer naar 'Pride and Prejudice' kijken. En neen, als we nu nog een horrorfilm kijken, kan ik 's nachts onmogelijk slapen. Uiteindelijk geven we de zoektocht op en bekijken we nog een aflevering van die ene serie die we volgen. 

Klinkt dat herkenbaar? Geen zorgen, wij zijn bijlange na niet de enige eeuwige twijfelaars. Volgens een nieuwe studie, die gepubliceerd is in het vakblad Nature Human Behavior, is dit een doodnormaal fenomeen. 

Voor het onderzoek kregen de deelnemers 6, 12 of 24 foto's van landschappen te zien. Ze moesten er eentje uitkiezen die geprint zou worden op een T-shirt of koffiemok. Een controlegroep moest naar de kiekjes kijken zonder er eentje uit te kiezen. Ondertussen werd hun hersenactiviteit in de gaten gehouden met scans. 

Bij de mensen die op het einde van de opdracht een keuze moesten maken, zagen de onderzoekers dat er 2 delen van hun hersenpan aan het werk waren: de striatum en de anterieure cingulate cortex (ACC). Het eerste gebied bepaalt mee de waarde van iets, bijvoorbeeld van de opties die voor jouw neus liggen. De ACC schiet in actie bij het inschatten van risico's en het afwegen van voor- en nadelen bij keuzes. 

De activiteit in de twee breindelen was het grootst bij 12 foto's van landschappen. Dat zou willen zeggen dat 12 het perfecte aantal opties is als je een keuze moet maken. 6 zouden er te weinig zijn en 24 te veel. Althans, dat is toch het geval in dit scenario. 

"12 is geen magisch getal", zegt ook onderzoeker Colin Camerer. "Het perfecte aantal opties ligt waarschijnlijk tussen 8 en 15, en hangt af van hoe belangrijk een bepaalde keuze is, hoe moeilijk het evalueren van de opties is én de karaktereigenschappen van iemand." Maar het toont in ieder geval wel aan dat een bepaalde knoop doorhakken soms lastig, frustrerend en demotiverend is. En dat meer niet altijd beter is.