"Ex-spion Skripal verbaasd dat Kremlin hem wilde vergiftigen"

Skripal is een voormalige Russische spion die in 2006 in Rusland werd veroordeeld tot dertien jaar gevangenschap wegens spionage voor Groot-Brittannië. In 2010 verleenden de Britten hem asiel na een ‘spionnenruil’ tussen de Verenigde Staten en Rusland. Skripal zou de identiteit van Russische undercoverspionnen in Europa aan de Britse inlichtingendienst MI6 hebben doorgespeeld. 

De voormalige dubbelspion, die sinds de gevangenenruil in Salisbury leefde, vertelde eerder aan Urban dat hij zo onopvallend mogelijk wilde leven, zodat Moskou hem niet kon verbieden dat zijn dochter Yulia en zijn zoon Sasja bij hem op bezoek mochten komen. “We zijn bang voor Poetin”, vertelde Skripal toen aan Urban tijdens een van hun ontmoetingen. 

“Toch had hij niet het gevoel dat zijn leven in gevaar was”, aldus de BBC-journalist. In zijn boek schrijft Urban dat Skripal "verbaasd is dat het Kremlin hem wilde vergiftigen". Het is tot op heden nog een groot mysterie waarom Skripal werd vergiftigd met novitsjok, aldus Urban.

De ex-spion bracht naar verluidt een groot deel van zijn tijd voor de televisie door. Hij keek volgens de BBC-journalist vaak naar de Russische staatszender en verkondigde dezelfde visie als de Russische autoriteiten. Zo weigerde hij te geloven dat Russische troepen in het geheim actief waren in de Oekraïense hoofdstad Kiev en beschreef hij Oekraïne als “een schaap dat een goeie herder nodig heeft". 

Het journalistiek onderzoeksnetwerk Bellingcat meldde vorige week de identiteit te hebben achterhaald van één van de verdachten in de zaak-Skripal. Het gaat volgens de onderzoekers om een kolonel bij de Russische militaire inlichtingendienst GROe. 

De door Bellingcat geïdentificeerde verdachte verscheen eerder op de Russische televisie onder de naam Roeslan Timoerovitsj Bosjirov. Daar beweerden de man en Alexander Petrov, een medeverdachte, dat ze Groot-Brittannië bezochten als toeristen. Ze zouden naar eigen zeggen niets te maken met de moordpoging op oud-spion Sergej Skripal.

Het duo zei in een interview met de Russische staatszender RT dat ze als toerist in Salisbury waren om de kathedraal te bezoeken. Die trip stond al lang vast, vertelden ze op tv. In werkelijkheid hadden ze pas op 1 maart hun vlucht geboekt naar Engeland in de nacht voor vertrek. Op 4 maart, de dag dat Skripal werd vergiftigd met novitsjok, was de retourvlucht naar Moskou gepland.

De Russische president Vladimir Poetin beweerde dat het “twee gewone burgers” waren en dus niet om leden van de inlichtingendienst ging, maar volgens het onderzoeksnetwerk waren de twee mannen wel degelijk undercoveragenten van de GROe. De geïdentificeerde kolonel zou eigenlijk Anatoli Tsjepiga zijn. 

Tsjepiga zou in 2014 een hoge Russische onderscheiding hebben gekregen: Held van de Russische Federatie. Die ontving de man volgens Bellingcat vermoedelijk uit handen van Vladimir Poetin. “Dat hebben we gecheckt”, zei Kremlin-woordvoerder Dimitri Peskov aan de journalisten op de persconferentie. “We hebben geen enkele informatie dat iemand met die naam een medaille of eretitel heeft gekregen.”

Noch Scotland Yard, noch het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken wou officieel reageren op de onthullingen. De BBC berichtte op basis van anonieme bronnen wel dat de bevindingen niet gecontesteerd worden.

‘The Skripal files’ van BBC-journalist Mark Urban verschijnt morgen.