De cijfers komen uit een grootschalig onderzoek van criminologen Louis Favril en Freya Vander Laenen van de Gentse universiteit. Ze ondervroegen de gedetineerden van 15 Vlaamse gevangenissen, tussen oktober 2015 en mei 2016. Een vierde van de gedetineerden – 1.326 om precies te zijn – was bereid anoniem een vragenlijst in te vullen.

Uit de resultaten blijkt dat 34,8 procent, ofwel 462 ondervraagden, effectief drugs heeft gebruikt in de gevangenis.

Er zijn grote verschillen tussen de gevangenissen onderling. In sommige gaat het “máár” om 13,5 procent van de gedetineerden, maar in andere instellingen loopt dat op tot 44,3 procent.

Zo’n 85 gevangenen verklaarden dat ze in het jaar voorafgaand aan hun opsluiting geen drugs hadden ingenomen, maar in de cel wel makkelijk toegang vonden tot drugs én ook met drugs experimenteerden.

Anderzijds vertelden 342 gevangenen die vóór hun detentie wél drugs gebruikten, dat ze in de gevangenis níet gebruikten.

Er blijken weinig verschillen tussen mannen en vrouwen. ­Gevangenen die drugs gebruiken, zijn meestal jonger dan niet-gebruikers, en ze hebben vaker de Belgische nationaliteit. “Belgische jongeren lopen een beduidend hoger risico.”

De onderzoekers noteren ook hun adviezen: “Het vroegtijdig screenen als ze binnenkomen in de gevangenis is van groot ­belang. Het merendeel was al gebruiker voor de detentie. Die screening moet een eerste stap zijn naar hulpverlening in de gevangenis. Daarnaast is de detentieperiode een uitgelezen kans om drugsgebruikers te bereiken die anders moeilijk contact hebben met de hulpverlening.”

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) ­investeerde eerder al 1,4 miljoen euro in proefprojecten in de ­gevangenissen van Sint-Gillis, Berkendael, Hasselt en Lantin. “De gedetineerden worden bij aankomst gescreend op drugsgebruik. Er is extra zorgpersoneel aangeworven en het personeel kreeg extra vorming, zodat personen met een drugsprobleem meer begeleiding op maat krijgen.”