© BELGA

ANALYSE. N-VA heeft sleutel in handen voor oplossing

Het is crisis in de Wetstraat. Eerste minister Charles Michel slaagde er maandagavond niet in om de onderhandelingen over de begroting 2017, de hervorming van de vennootschapsbelasting en de invoering van een meerwaardebelasting af te ronden. Het is onduidelijk hoe het verder moet. De premier zoekt een uitweg via discrete contacten. Maar de sleutel tot een oplossing is in handen van de N-VA.

Eric Donckier

De CD&V trok maandagavond de stekker uit de onderhandelingen omdat de premier in zijn regeringsverklaring van deze middag in de Kamer wel een hervorming van de vennootschapsbelasting zou aankondigen, maar voor wat betreft de invoering van een meerwaardebelasting niet verder wilde gaan dan dat de regering dit zou bestuderen. Waarop premier Michel zich verplicht zag om zijn regeringsverklaring uit te stellen, omdat de CD&V bleef aandringen op een koppeling van de twee dossiers.

Achterban bedienen

Dat de CD&V zo fel aandringt op een meerwaardebelasting, is enigszins vreemd. Onder de regering Di Rupo verzette de partij zich nog tegen zo’n belasting. Maar nu moet die er absoluut komen. En de partij denkt daar goede redenen voor te hebben. Bij brede lagen van de bevolking overheerst al langer de indruk dat de rijken onvoldoende bijdragen aan de sanering van de overheidsfinanciën en het versterken van onze concurrentiepositie.

De CD&V speelt daarop in en bedient met dezelfde beweging ook de eigen ACV- en beweging.net-achterban, het voornaamste deel van wat nog overblijft van het CD&V-electoraat. Bovendien kan zo’n meerwaardebelasting ook helpen om de verlaging van de vennootschapsbelasting te financieren, iets waar overigens ook minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) aan dacht toen hij zijn oorspronkelijk plan tot verlaging van de vennootschapsbelasting voorstelde.

Iets wat ook meespeelt, maar de CD&V uiteraard nooit hardop wil gezegd hebben, is dat de partij het hard speelt om aan te tonen dat een regering met N-VA niets anders is dan een regering zonder N-VA, omdat regeren nog altijd moeilijker is dan oppositie voeren. Het was de voornaamste reden waarom de CD&V absoluut een regering mét de N-VA wilde, ondanks het feit dat een tweede regering Di Rupo ook perfect mogelijk was. Bewijzen dat N-VA het ook niet kan is de gemakkelijkste manier om weggelopen kiezers terug te winnen

Onvoldragen voorstel

Een probleem is dat de CD&V pas heel op het einde van de toen al goed opgeschoten onderhandelingen uitpakte met haar eis voor een meerwaardebelasting. Daarmee ondermijnde de partij het politiek evenwicht van het bijna-akkoord. Zo hadden N-VA en Open Vld het morrelen aan de index en het verder ingrijpen op de werkloosheidsuitkeringen al laten vallen om de CD&V tegemoet te komen en werd ook nog eens de roerende voorheffing opgetrokken van 27 naar 30 procent. Alle drie de andere regeringspartijen, dus ook de MR, vonden dat de CD&V te gulzig werd.

Bovendien pakte de CD&V uit met een onvoldragen voorstel dat in zijn uitwerking eerder de middenklasse en de KMO’s zou treffen dan de echt rijke Belgen die met hun geld in veelal buitenlandse vennootschappen zitten. Anders gezegd, de Marc Couckes van deze wereld bleven met dit voorstel buiten schot.

Wat nu?

Met haar eis om de invoering van een meerwaardebelasting te koppelen aan de hervorming van de vennootschapsbelasting, heeft de CD&V zichzelf en de hele regering met de rug tegen de muur geplaatst. En is het nu de vraag hoe het verder moet. Met crisissen weet men wel waar ze beginnen, maar nooit waar ze eindigen. Het kan dus net zo goed zijn dat we vanavond al een oplossing hebben dan wel dat dit leidt tot de val van de regering-Michel.

Strikt genomen heeft geen enkele partij belang bij een val van de regering. Vooral de CD&V niet, omdat de geschiedenis ons leert dat de partij die de regering doet vallen in een eerste fase wint in de peilingen maar uiteindelijk de verkiezingen verliest. Zoals de Volksunie toen die de regering liet vallen over wapenleveringen. Zoals Open Vld toen die de regering liet vallen over de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde.

Uiteraard staat ook de N-VA niet te springen om de val van deze regering. Ze was bedoeld om aan te tonen dat een regering zonder PS maar met de N-VA anders zou zijn. Bij een val van de regering is bewezen dat dit niet het geval is en dat regeren nog altijd een stuk moeilijker is dan oppositie voeren. Een redenering die ook opgaat voor de MR, de enige Franstalige partij in de regering-Michel.

Uitstellen

Komt het niet tot een val van de regering, dan zijn er twee mogelijkheden om uit deze crisis te geraken. De eerste is onmiddellijk opnieuw onderhandelen; en dat tot de finish. De tweede is dat men de onderhandelingen over de begroting helemaal afrondt en die begroting vervolgens voorstelt aan de Kamer en indient bij de Europese Commissie. En dat men pas daarna verder gaat met de onderhandelingen over de hervorming van de vennootschapsbelasting en de invoering van een meerwaardebelasting.

Het tweede zou het meest wijze zijn. Omdat het CD&V-voorstel over de meerwaardebelasting onvoldragen is. En omdat er nog te veel vraagtekens staan achter de financiering van de verlaging van de vennootschapsbelasting. Dit laatste impliceert wel dat de N-VA een stap terugzet. Het betekent dat de N-VA de sleutel in handen heeft om tot een oplossing te komen voor deze crisis.

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer