Heeft technologie onze wereld veranderd?
De nieuwe technologieën hebben snel een plaats veroverd in ons dagdagelijks bestaan. Maar reikt hun impact niet veel verder? Fredo De Smet zoekt een antwoord op de vraag of de technologie onze wereld veranderd heeft.
“Of onze wereld wel echt is veranderd door technologie?” Het is een vraag die ik regelmatig krijg. Onlangs weer. Vroeger verzamelde ik snel alle trends of nieuwigheden bij elkaar. Ik betoogde hoe zelfrijdende auto’s mobiliteit kunnen veranderen, artificiële intelligentie muziek kan componeren of kleurenblindheid via DNA hacking kan behandeld worden. Als dat nog niet overtuigend was, smeet ik een video van Atlas bovenop, je weet wel, die salto-sneeuw-robot.
Maar eigenlijk had deze reactie niet veel effect. Het waren voorbeelden, geen argumenten. Mijn antwoord werd bovendien te emotioneel gebracht. Alsof de gesprekspartner een keuze moest maken: ben je mee of niet? Zo werkt het niet.
De wereld is Een oeverloos netwerk geworden, gesponnen rond een wirwar van feedbacklussen.
Nu gebruik ik een andere strategie: de illustratie uit het gewone leven. "Deze zomer was ik in een grootwarenhuis", zo vertelde ik de gesprekspartner. Het was de winkel waar ik ooit nog als student heb gewerkt. In deze supermarkt viel het me op hoe alles nog leek op die plek van toen, ergens in de jaren 90. Ja, er worden meer bio-groenten en IPA bieren verkocht. En ok, de keten heet nu Carrefour in plaats van GB. Maar het interieur en de infrastructuur van de supermarkt was dezelfde als die van een generatie terug.
En toch is er iets fundamenteel veranderd. Iets waar technologie een grote rol in speelt. Als ik vandaag een kampeertent in de supermarkt vind, kan ik ter plaatse zoeken of dezelfde tent goedkoper te verkrijgen is. Simpelweg door mijn smartphone te nemen en naar de Bol of Amazon app te gaan. Deze diensten houden namelijk niet op aan de muren van het warenhuis. E-commerce houdt geen rekening met de ingang van de winkel. En dat devalueerde deze Carrefour van een winkel tot een showroom.
Dus als je vraagt of technologie een impact op onze wereld heeft? Absoluut, de wereld is grenzeloos geworden. Een oeverloos netwerk, gesponnen rond een wirwar van feedbacklussen. Deze grenzeloosheid is een zwaard dat langs twee kanten snijdt.
Technologie heeft met "Jij Kiest" niet enkel een impact op de retail sector, maar ook de democratie.
Als de feedbacklussen op democratisch vlak worden ingezet, kan het een emancipatorische kracht hebben. Zo zetten de media dezer dagen gulzig in op communicatie met en participatie van de burger naar politici. VRT NWS bouwde met "Jij Kiest" een interface die de burger letterlijk een stem geeft.
Burgers kunnen voorstellen doen voor hun eigen stad of gemeente. De redactie van VRT NWS moedigt de politici dan weer aan te reageren op deze ideeën. Dat levert soms interessante inzichten op. Zoals op deze post: 'de kortrijksepoortstraat – zo een belangrijke as naar het station 'verboden voor fietsers’ – hallo?’. Technologie heeft op deze manier niet enkel een impact op de retail sector, maar ook de democratie.
Maar het loopt ook mis. Het informatienetwerk van het internet is met zoveel geweld en snelheid door oude grenzen aan het breken, waardoor er regelmatig de controle verloren wordt. Denk hierbij aan hashtag filter bubble, hashtag fake news of hashtag cyber attack. Dat het nieuws deze week draaide rond een aanranding van 36 jaar geleden bewijst dat de oude controlesystemen, de zogenaamde checks and balances, onder grote druk komen staan.
Andere wereld?
Door de confrontatie tussen de oude en de nieuwe ordening is het vertrouwen in het systeem erg klein geworden. Zo klein dat dit conflict op het hoogste niveau moet uitgevochten worden: de Senaatscommissie voor justitie van de Verenigde Staten.
Dus ja, technologie heeft onze wereld veranderd. Het is een wereld waarin grensoverschrijdend gedrag een politieke opportuniteit voor de één is en een persoonlijk trauma voor de ander. Een wereld waarin de president van Amerika zelf zo in de war is over welk systeem (oud/nieuw) van waarde is, dat hij zijn legitimiteit moet bevestigen in zijn twitter handle.
Hier vindt u de link naar de nieuwsbrief over media & innovatie.
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.