Van bewapende orka’s over oude Citroëns op een verre planeet: de beste strips van de week

Edena ★★★★☆

Wat een mooie uitgave, dit kloeke, 407 pagina’s tellende exemplaar. Naast De incal met scenarist Jodorowsky is dit een van ’s mans belangrijkste werken.

De helden van het verhaal, ruimtereizigers Stel en Atan, arriveren op een mythische planeet die alle kenmerken heeft van een paradijs. Rollenpatronen zijn er uit den boze, de mensheid dweept met technologie en lucide dromen zijn er onderwerp van onderzoeken. Met z’n tweeën zullen ze zich opwerpen naar een hoger niveau van bewustzijn nadat ze terechtkomen in een blauwe piramide. Ze worden menselijker, zijn niet langer seksloos en worden verliefd op elkaar. “Sinds Edena werden emoties de motor van mijn werk,” aldus Moebius.

De auteur, die aangaf dat hij voor zijn SF-verhalen opereerde vanuit zijn rechterhersenhelft en voor zijn western Blueberry een beroep deed op zijn linker, bracht hier het beste in zichzelf naar boven. In een aangename, heldere en prachtig ingekleurde Klare Lijn-stijl brengt hij een universa tot leven vol originele personages, monsters en wezens, maar evenzeer tot de verbeelding sprekende (woestijn)landschappen en voertuigen. Het was tijdens deze reeks dat de auteur besloot om andere universa uit zijn oeuvre aan deze wereld te koppelen.

Edena openslaan is je laten onderdompelen in een zo aparte futuristische wereld, dat je onmiddellijk beseft dat elke andere sf-auteur bij alleen al het zien van zoveel moois, zo’n perfecte gestroomlijnde stijl, het angstzweet moet uitbreken. Zelfs wie al tot aan Moebius’ knieën geraakt, is op dit moment al een grote meneer. Ook George Lucas moest er zijn meerdere in herkennen: “A master draftsman, a superb artist, and more - his vision is original and strong.”

Heerlijk leesvoer. En vooral straf dat deze spirituele fabel zo goed is geworden, want het sproot in 1983 voort uit een promoalbum voor de Franse wagenfabrikant Citroën. Of dacht u dat Stel en Atan aan het begin van dit verhaal zomaar met een oude Citroën rondsnorren?

Uit bij Sherpa

Stichting Z ★★★☆☆

Dit is de nieuwe Robbedoes, al moet u goed kijken: zijn naam verschijnt slechts in het klein op de cover en zijn fysiek is danig aangepast. Met een knappe openingsscène, die zich geheel afspeelt in de ruimte en de graaf van Rommelgem, Zwendel en Wiebling opvoert, geeft tekenaar Fabrice Lebeault het startschot voor de meest futuristische Robbedoes ooit. Vol Steampunk en Art Nouveau. U wordt vanaf pagina één omver geblazen door de magnifieke decors.

Scenarist Filippi schudt de kaarten deftig door elkaar door ruimteagent Robbedoes op te zadelen met een zuster: Ijzerlijm. Het is niet meteen broederliefde, want Ijzerlijm heeft zich aangesloten bij de rebellen om het machtige Instituut Z -Robbedoes’ broodheer- ten val te brengen. Kwabbernoot daagt later pas op, en heeft met zijn noeste kop iets weg van de acteur James Spader in zijn jonge jaren ten tijde van Sex, Lies, and Videotape.

De rode draad van Stichting Z is zonder meer saai. Filippi is zo gedreven om zijn nieuwe rosse vriend langs allerlei obscure en/ fabelachtige decors te leiden, dat hij vergeet ook nog een spannend verhaal te vertellen. Dat lukt hem slechts met veel moeite. Hij bindt pas lezers aan zich wanneer hij talloze knipogen uit het bekende Robbedoes-universum de revue laat passeren, zoals de komst van Spip, het piccolo-uniform, Radar de robot of het dorpje Rommelgem.

Tekeningen om te koesteren, knipogen om te onthouden, een verhaal om te vergeten. Robbedoes heeft betere tijden gekend. Maar het moet gezegd: het is zelden mooier getekend dan in Stichting Z.

Uit bij Dupuis

Oorlogsverhalen ★★★☆☆

Het is Vlaanderen wat ontgaan, maar toen de Nederlandse stripmaker Eric Heuvel in 2003 De ontdekking schreef, over de nazi-bezetting in Nederland, maakte hij plots naam en faam in binnen- en buitenland. Toen hij vier jaar later ook nog eens de vervolging van de joden in de Europese concentratiekampen in het album De zoektocht uit de doeken deed, werd de internationale belangstelling rond zijn werken zo groot, dat hij in de VS zelfs met een Eisner Award-nominatie werd bedacht.

Nu is er voor het eerst de bundeling van die twee delen, inclusief De terugkeer, een derde album waarin hij heeft over de bezetting van Nederlands Oost-Indië door Japan.

In een bijhorend dossier vertelt Heuvel hoe hij rond de eeuwwisseling voor geschiedenisleraar ging studeren en zo geattendeerd werd op de bedroevende staat van de historische kennis van leerlingen. Via onder meer de Anne Frank Stichting kreeg hij subsidie voor zijn eerste album.

In een heldere, Klare Lijn-stijl maakte hij er een educatieve strip van. ‘Kuifje in Auschwitz’, riep daarop iemand onbesuisd in het bekende VPRO-radioprogramma OVT (over historiek). W.O. associëren met strips, was toen nog not done. Maar zie: de oplage ging over de honderdduizenden, en het vervolg daarop (de jodenvervolging) haalde snel 17 vertalingen. Niet dat het allemaal van een leien dakje verliep: de tenen binnen zowel de joodse als Indonesische gemeenschap bleken lang. Een uitputtingsslag, beweerde Heuvel achteraf.

Heuvel windt er in zijn verhalen -waarin steeds kinderen de hoofdrol spelen- geen doekjes om, houdt zich ver van klef sentiment, maar slaagt er desalniettemin om zijn lezers naar zich toe te trekken. Deze bundeling lijkt eerder gemaakt voor een Nederlands publiek, maar ze zou niet misstaan als verplichte literatuur in het Vlaamse onderwijs. Of in de bibliotheken van de Schild en Vrienden-huftertjes onder ons.

Uit bij L

Mutations 1 ★★★☆☆

De futuristische mini-reeks Mermaid project werd in 2016 wat argwanend onthaald, maar vond gaandeweg zijn lezers. Tijd dus voor een vervolg, dachten ze bij Dargaud. In Mutations krijgt de lezer min of meer van hetzelfde. Stond in de eerste verhaallijn genetische manipulatie centraal (oftewel: een wezen, half dolfijn/half mens), dan ligt nu de focus op een manier van oorlogsvoering die al sinds W.O. I gangbaar is: dieren africhten als sluipmoordenaars.

Scenaristen Léo (Aldebaran) en Corine Jamar voeren zowel hun bekende inspecteurs Romane Pennac en Brahim El Malik op, als dat ze ze situeren in een hun vertrouwde wereld: die van zeezoogdieren.

Het verhaal begint wanneer een groepje orka’s, gewapend met explosieven, systematisch aanvallen uitvoert op vissersboten en het duo inspecteurs de opdracht krijgt van de VN om op op onderzoek uit te gaan.

Fred Simon brengt zelfs nog betere realistische tekeningen ten orde en amuseert zich duidelijk met de decors. Léo en Jamar voegden er een liefdesleven en een vervelende ervaring uit het verleden aan toe. Bij momenten spannend en avontuurlijk, maar toch voelt het allemaal wat te commercieel, te gemakkelijk en vooral voor de hand liggend. Van hetzelfde laken een doek gemaakt. Zoiets. Niet slecht, maar net te veel textbook om je als scenarist een schouderklopje te mogen geven.

Uit bij Dargaud

Verbonden zielen ★★☆☆☆

“Ik word gelukkig van alles wat met sciencefiction en horror te maken heeft,” vertelde Patrick Cornelis anderhalf jaar geleden in deze krant over Virus, Vlaanderens eerste zombie-comic. Vooral de apocalyptische wereld boeide hem. Nu is hij terug met Verbonden zielen. Die uitgave is niet alleen groter dan zijn debuut, het verscheen ook in hardcover en hij ging er voor in zee met de Franse wetenschapsjournalist/scenarist Olivier Vachey, die in 2015 zijn eerste en enige strip afleverde: het eerste deel van de fantasy Le Contresang, getekend door de even onbekende Delaunay Grégory.

Opvallend is dat het daarin opgevoerde eiland Aldrak ook in deze Vlaamse strip centraal staat. Alleen is Aldrak ten prooi gevallen aan ziekten, plagen en chaos. Vier spelers moeten het eiland van de ondergang redden: Een kleine levende steen, een grote blauwe spierbundel, een op eerst zicht normale jongeman en diens sexy love interest. Wat volgt is een wat verward verhaal over een levend eiland en een stenen ruiter die zich voedt met, uhm, stenen.

We zien dit soort strips van eigen bodem graag komen, maar Vachey levert stuntelige dialogen en Cornelis tekenwerk is niet altijd even geïnspireerd. Alle spelers aan deze uitgave zijn getalenteerd -tot de inkleurder toe-, maar ze zijn er nog niet. Verbonden zielen bulkt van de clichés, een makkelijk einde, vreemde motivaties en inwisselbare onderlinge relaties tussen de hoofdrolspelers. Een goede poging, dat wel, maar op die bank vooruit bij de juf is het nog even wachten.

Uit bij Pangolin Comics