Kunstwerk Banksy vernietigt zichzelf op veiling
Een kunstwerk van de beroemde anonieme straatkunstenaar Banksy heeft zichzelf vernietigd, kort nadat het vrijdag op een veiling van Sotheby’s voor een recordbedrag was verkocht. In de onderkant van de dikke lijst bleek een kleine versnipperaar te zijn aangebracht, die het linnen doek voor ongeveer de helft tot lange repen reduceerde.
‘We zijn gebanksyed’, liet bestuurder Alex Branczik van het Britse veilinghuis weten. Sotheby’s zou niet hebben geweten dat het kunstwerk zich zou vernietigen nadat de hamer was gevallen. Het werk werd aan een onbekende bieder verkocht voor 1,04 miljoen pond (bijna 1,18 miljoen euro), inclusief veilingkosten. Het is het hoogste bedrag ooit betaald voor een werk van Banksy, die zijn werken doorgaans als graffiti op muren aanbrengt.
Het doek, Girl with Balloon, toont een meisje dat een rode ballon in de vorm van een hart verliest of loslaat. De verwachting was dat het werk tussen de 200.000 en 300.000 pond zou opbrengen. De verkoper kocht het werk in 2006 direct van de kunstenaar zelf. De authenticiteit werd gegarandeerd door Pest Control, een organisatie die de kunstenaar vertegenwoordigt.
Het is onduidelijk of de kunstenaar zelf in de veilingzaal zat, of een handlanger, en op afstand de versnipperaar in werking zette. Er had eerst een piep geklonken. Er was een korte schermutseling tussen medewerkers van Sotheby’s en een man in zwarte kleren, maar het is niet bekend of hij iets te maken had met het incident. Banksy zette wel een foto uit de zaal, met het versnipperde kunstwerk en verbouwereerde toeschouwers, op zijn Instagram-account met de woorden ‘Going, going, gone’ (‘eenmaal, andermaal, verkocht’), een formulering die veel veilingmeesters hanteren voor ze een werk ‘afslaan’.
Compenseren
Onzeker is nu wat er met het geveilde werk gebeurt. Volgens de huisregels moet Sotheby’s de verkoper en de aanbieder compenseren als een object beschadigd raakt tijdens het verblijf in het veilinghuis. Maar de versnippering kan ook worden gezien als onderdeel van het kunstwerk, met een grote historische waarde als de grootste stunt ooit uitgehaald op de kunstmarkt. "We zijn druk aan het uitvogelen wat dit betekent in de context van een veiling", zei bestuurder Branczik tegen de Financial Times.
De versnippering kan ook worden gezien als onderdeel van het kunstwerk, met een grote historische waarde als de grootste stunt ooit uitgehaald op de kunstmarkt
Banksy zelf heeft in het verleden al vaker zijn minachting geuit voor de kunstmarkt. Maar ironisch genoeg heeft deze stunt de waarde van zijn werk mogelijk nog vergroot. Zo speculeert onder meer website MyArtBroker.com dat werken van Banksy doorverkoopt dat het schilderij nu nog waardevoller zou kunnen zijn. "Het is nu onderdeel van de kunstgeschiedenis in zijn versnipperde staat en we schatten dat Banksy er zo minstens vijftig procent aan zijn waarde heeft toegevoegd."
De stunt inspireerde alvast de internetgemeenschap. Zo circuleerde vrij snel een parodie waarbij de grondwet van de Verenigde Staten door de versnipperaar werd gehaald. En Toon Wassenberg (sp.a) versnipperde zijn campagne affiche voor een foto op sociale media.
Banksy begon zijn carrière ergens tussen 1990 en 1994 als graffitikunstenaar in Groot-Brittannië. Er zijn aanwijzingen dat achter het pseudoniem de Brit Robin Cunningham gaat. Cunningham werd in 1973 geboren in Yate, een stadje niet ver van Bristol. Wetenschappers van de Queen Mary University in Londen zeiden twee jaar geleden zijn identiteit te hebben achterhaald. Advocaten van Banksy gaven destijds commentaar op het onderzoek.