Zet N-VA de Brusselse politiek op zijn kop?

De Vlaams-nationalisten hebben een opgemerkte campagne gevoerd in de hoofdstad. De inzet: het breken van de PS-cultuur, en een voorafname op de parlementsverkiezingen van volgend jaar.

Traditioneel spelen Vlaamse partijen in het Brusselse vooral een bijrol – in Brussel-stad zwaait PS bijvoorbeeld al sinds 2001 de plak, en is Els Ampe (Open VLD) de enige Vlaamse schepen. Maar er beweegt heel wat in Brussel. Yvan Mayeur, in de afgelopen bestuursperiode de aflosser van burgervader Freddy Thielemans, mocht uiteindelijk zelf beschikken als burgemeester in de nasleep van het Samusocial-schandaal. Of Philippe Close na vandaag nog terug mag keren naar het gemeentehuis is bovendien erg onzeker. Alain Courtois, de lijsttrekker van coalitiepartner MR, zet in op een wissel van de wacht.

De Franstalige partijen in het Brussels gewest zullen in verschillende gemeenten misschien ook rekening moeten houden met een relatieve nieuwkomer: N-VA. Die heeft flink ingezet op de Brusselse verkiezingen. De afgelopen jaren is immers gebleken dat het federale beleid van de Vlaams-nationalisten ook in Brussel en Wallonië erg populair was. Zo ontstond de enigszins onverwachte situatie dat een separatistische Vlaamsgezinde partij in de peilingen met momenten boven de CDH uit kwam.

De federale N-VA-excellenties Jan Jambon en Theo Francken, die het in populariteitspolls buiten Vlaanderen erg goed deden, werden dan ook aangezocht om mee de Brusselse verkiezingen te ondersteunen. Zo werd Francken als boegbeeld uitgespeeld bij de voorstelling van de Brusselse lijsten eind april. Dat hij en Jambon met hun migratie- en veiligheidsbeleid enkele keren lijnrecht tegenover Close kwamen te staan, kwam ook niet helemaal ongelegen.

Wat N-VA in Antwerpen gelukt is – de socialistische macht breken – wil ze maar wat graag ook in Brussel realiseren. PS is voor de partij van Bart De Wever de verpersoonlijking van het laksisme en alles wat verkeerd loopt in de hoofdstad. Als N-VA met haar discours de politieke stroom kan verleggen naar rechts, naar een beleid dat inzet op activering en minder ‘gepamper’, dan zal ze zich op de borst kunnen kloppen.

De partij kijkt daarbij ook verder dan de gemeenteraadsverkiezingen. In 2019 volgt een stembusgang waarbij N-VA wel eens incontournable kan worden in het Brusselse parlement. Dat heeft alles te maken met de vorming van een coalitie: eerst wordt aan Vlaamse en Franstalige kant naar een meerderheid gezocht, en vervolgens gaan die met elkaar praten. Een goed resultaat vandaag kan N-VA de rugwind geven om aan Vlaamse zijde de grootste partij te worden. En dan kan ze in hartje Brussel misschien een fel communautair debat op gang brengen.