Herlees liveblog dag 1 na de verkiezingen: CD&V niet in zee met N-VA in Genk en wie neemt het initiatief in Gent?

CD&V en Samen Pelt hebben een coalitie gevormd in Pelt, de fusiegemeente van Overpelt en Neerpelt. Hoewel CD&V met 17 van de 31 zetels alleen een absolute meerderheid heeft, wordt de meerderheid verruimd met Samen Pelt. Limburgs gedeputeerde Frank Smeets (CD&V) wordt de eerste burgemeester van Pelt.

CD&V staat traditioneel sterk in Overpelt en Neerpelt, dus de hoge score van de christendemocraten in Pelt behoorde tot de verwachtingen. CD&V behaalde er 47 procent, goed voor 17 van de 31 zetels. De lijst Samen Pelt - bestaande uit SP.A, Open VLD en onafhankelijken - haalde 15,6 procent en 5 zetels.

In Ranst hebben de grote winnaars van de verkiezingen, N-VA en Groen, een akkoord gesloten over het vormen van een coalitie. Open VLD van Lode Hofmans moet genoegen nemen met een rol in de oppositie. Voor Hofmans betekent dat het einde van achttien jaar burgemeesterschap.

De nieuwe burgervader van Ranst wordt Johan De Ryck (N-VA), die 1.452 voorkeurstemmen kreeg als lijsttrekker van de grootste partij (10 zetels). Leen Baeten en Jan Dillen worden volgens De Ryck schepen voor N-VA, Groen duidt Luc Redig en Annelies Creten aan.

De N-VA-lijsttrekker Zuhal Demir heeft ongoocheld gereageerd op de nieuwe coalitie van CD&V en Pro Genk in Genk. "De burgemeester Wim Dries (CD&V) heeft gekozen voor de weg van de minste weerstand. Bij de aanvang van onze ontmoeting liet hij weten dat Pro Genk twee schepenzetels vroeg in ruil voor het leveren van de meerderheid. Daar kan en wil de N-VA vooral niet onder gaan.", aldus Demir.

"In die zin begrijpen we best dat Pro Genk de beste garantie was voor CD&V om haar programma maximaal uit te voeren, zoals Dries stelde in zijn perscommunicatie. Voor ons primeerde het programma, niet de verdeling van de postjes. Dit is de politiek op zijn smalst. Het Genks belang was dan ook zeer ver weg in ons gesprek dat meer weg had van een pro forma overleg. De keuze voor Pro Genk lag al langer vast", besluit Demir.

Jabbeke krijgt de komende zes jaar twee verschillende CD&V-burgemeesters. Daniël Vanhessche doet de komende drie jaar nog verder, maar daarna volgt Hendrik Bogaert hem op. CD&V scoorde een meerderheid in Jabbeke.

CD&V behield een absolute meerderheid met 14 op 23 zetels in Jabbeke. De enige knoop die nog moest ontward worden, was wie de sjerp zou dragen. Bogaert haalde 250 voorkeurstemmen meer dan de burgemeester vanuit positie vijf. Er is nu een overeenkomst dat Hendrik Bogaert na drie jaar de sjerp terug mag overnemen van Daniël Vanhessche.

In 2011 gebeurde er nog een omgekeerde beweging toen Bogaert staatssecretaris werd in de regering Di Rupo. Hij was daarvoor al vier jaar lang burgemeester.

In Lier hebben de gesprekken tussen de huidige coalitiepartners N-VA - met burgemeester Frank Boogaerts - en Open VLD maandag tot een akkoord geleid om ook de volgende zes jaar verder te besturen. De inhoudelijke gesprekken lopen wel nog verder. "De kiezers van Lier en Hooikt hebben onze coalitie beloond en versterkt", vindt N-VA-afdelingsvoorzitter Piet De Zaeger. "Hun keuze willen we respecteren. Het is dus logisch dat we op de ingeslagen weg verdergaan."

Volgens Dirk Verrelst, voorzitter van Open VLD, lopen er nog wel inhoudelijke gesprekken, maar is de coalitie wel al een feit. "Net als de afgelopen beleidsperiode respectvol werd samengewerkt, gaan we ook nu voluit voor een stabiel en daadkrachtig stadsbestuur", reageert hij. Samen komen N-VA en Open VLD aan een meerderheid van 18 op een totaal van 33 zetels.

Het gesprek tussen CD&V en N-VA in Genk heeft geen coalitie opgeleverd. Burgemeester Wim Dries (CD&V) heeft een coalitie gesloten met Pro Genk van Meryam Kitir. Daardoor is de N-VA van Zuhal Demir tot de oppositie veroordeeld. Wim Dries blijft burgemeester.

In Genk voerde de CD&V van burgemeester Wim Dries gesprekken zowel met Pro Genk als met de N-VA van staatssecretaris Zuhal Demir. CD&V en Pro Genk hebben maandagavond een akkoord gevormd, waardoor de huidige bestuurscoalitie wordt voortgezet. CD&V krijgt naast de burgemeesterssjerp nog zes schepenen, onder wie de eerste schepen, en levert ook de voorzitter van de gemeenteraad. Pro Genk (SP.A en onafhankelijke kandidaten) krijgt twee schepenambten.

Uitdager Zuhal Demir zette een sterke score neer, maar moest toch de duimen leggen voor Wim Dries. N-VA blijft in Genk zo in de oppositie. Mogelijk speelde de harde campagne een rol in de beslissing van CD&V.

In Zottegem hebben CD&V en N-VA een akkoord om de stad de komende zes jaar te besturen. Burgemeester Jenne De Potter (CD&V) zal de eerste drie jaar de sjerp dragen, de laatste drie jaar wordt N-VA-lijsttrekker Matthias Diependaele burgemeester. Dat zei De Potter op TV Oost. De SP.A van Kurt De Loor verdwijnt naar de oppositiebanken.

Zowel het kartel SP.A/Groen als Open VLD blijven het intitiatiefrecht claimen in de Arteveldestad. Nadat ze allebei elkaar hadden uitgenodigd voor een gesprek, is intussen duidelijk gemaakt dat Open VLD toegezegd heeft om morgennamiddag samen te gaan zitten met het kartel. Of het kartel SP.A/Groen op zijn beurt ingaat op de uitnodiging van Open VLD samen met CD&V, is nog niet duidelijk.

Bij Groen vindt ook voorzitter Meyrem Almaci dat het haar partij toekomt om in Gent de rol van formateur op zich te nemen. Dat heeft ze maandag gezegd in Terzake op Canvas. Almaci betwijfelt of Open Vld-lijsttrekker Matthias De Clercq, die expliciet de burgemeesterssjerp opeist, net als Groen voorrang wil geven aan een inhoudelijk project. 

Mieke Van Hecke van CD&V in Gent heeft bevestigd wat Matthias De Clercq van Open VLD eerder heeft gezegd. "Wij hebben een uitnodiging gestuurd naar het kartel SP.A/Groen en we gaan kijken of ze daar op ingaan. Indien ze niet op onze uitnodiging ingaan dan gaan Mathias De Clercq en ik overleggen of we ingaan op hun uitnodiging en dan gaan we -niet apart maar samen - naar Filip Watteuw en Rudy Coddens en dan zullen we kijken wat er op tafel gelegd wordt."

In Nijlen blijft CD&V'er Paul Verbeeck burgemeester, maar de verkiezingen hebben een hele puzzel opgeleverd om tot een nieuwe coalitie te komen in de Antwerpse gemeente. Uiteindelijk viel de keuze op de huidige partner N&U en het kartel Groen-Open VLD. Samen hebben zij een meerderheid van 17 op 27 zetels.

De tweestrijd tussen CD&V en N-VA werd in Nijlen opnieuw in het voordeel van de christendemocraten beslist. Zij blijven de grootste met 29,6 procent, goed voor tien zetels. N-VA zakt vier procent tot 21,1 procent en boet twee zetels in. N&U moet eveneens twee zetels afstaan, waardoor een extra coalitiepartner nodig was.

De voorzitter van MR heeft in een interview met RTBF gezegd dat hij een probleem heeft met een mogelijke coalitie tussen N-VA en Forza Ninove van Vlaams Belanger Guy D'haeseleer in Ninove. "Het zou een heel slecht democratisch signaal zijn", aldus Olivier Chastel.

In Aalst onderhandelt de N-VA van burgemeester Christoph D'Haese met CD&V en Open VLD over een nieuwe coalitie. D'Haese wil "voldoende rechtse accenten" in het beleid als antwoord op de rechtse stem van de Aalstenaars, zei hij maandagavond op TV Oost. Een op de drie mensen in Aalst stemden op N-VA en Vlaams Belang werd de tweede partij. "Er is zeer rechts gestemd in Aalst", zegt D'Haese. "Er moeten meer rechtse accenten komen in het beleid om het antwoord te bieden op dat rechts signaal".

De PS-afdeling van Sint-Joost-ten-Node heeft beslist om geen coalitiepartners op te nemen in het nieuwe bestuur van de Brusselse gemeente. Zondag haalden Emir Kir en zijn Lijst van de burgemeester een absolute meerderheid in Sint-Joost. Kir zal dus zeker zichzelf opvolgen als burgervader. "Gezien het resultaat van de verkiezingen, die de Lijst van de burgemeester de overwinning bezorgden, hebben de socialisten beslist om de meerderheid niet open te stellen voor anderen", zegt Kir. De PS heeft in Sint-Joost-ten-Node 17 van de 29 gemeenteraadszetels in de wacht gesleept, één meer dan in 2012. Ecolo-Groen bemachtigde negen zetels (+4), MR-Open Vld twee en een lijst van cdH en onafhankelijken een.

Matthias De Clercq van Open VLD heeft aangekondigd dat zijn partij "als grootste partij" in Gent CD&V heeft uitgenodigd om samen te zitten om te spreken over een mogelijke coalitie. "Wij (Open VLD) hebben het kartel SP.A/Groen met Rudy Coddens (SP.A) en Filip Watteeuw (Groen) uitgenodigd voor een gesprek morgen", aldus De Clercq. De politicus herhaalt nog eens dat hij als de grote winnaar is van de verkiezingen aan zet is.

Het kartel SP.A/Groen ziet dat anders. Filip Watteeuw kondigde eerder vanavond aan dat het kartel als grootste partij in Gent aan zet is en Open VLD als eerste uitnodigt voor een gesprek.

De PS is de grootste partij in Wallonië en in Brussel. Tot dat besluit komt voorzitter Elio Di Rupo na de analyse van de resultaten van de gemeente- en provincieraadsverkiezingen van zondag.     De PS loopt daags na de verkiezingen niet te pochen met de uitslag, maar bij de Franstalige socialisten is wel te horen dat die uitslag beter is dan wat de peilingen hadden voorspeld. De partij heeft in Brussel extra burgemeestersjerpen veroverd en doet er ook haar intrede in verschillende gemeenteraden. En ook al zijn in verschillende steden en gemeenten de coalitiegesprekken nog lopende, kan in Wallonië dezelfde tendens vastgesteld worden.

De PS zegt gehoor te willen gegeven aan de oproep tot vernieuwing. Ook gewoon goed bestuur heeft zijn vruchten afgeworpen, luidt het. Maar de PS wil ook niet doof blijven voor de roep tot verandering die blijkt uit de goede score voor Ecolo en PTB (PVDA). "Daar waar het mogelijk is", worden de lokale PS-afdelingen aangemoedigd om progressieve meerderheden in de steigers te zetten - zonder dat het nationaal bestuur van de PS zijn afdelingen echte consignes geeft.

Uittredend burgemeester Daniël Termont zal niet zetelen in de Gentse gemeenteraad. Termont is met 7.428 voorkeurstemmen verkozen in de Gentse gemeenteraad als een van de zeven SP.A'ers van het roodgroene kartel. Maar Termont neemt dat mandaat niet op en laat zich vervangen door Joris Vandenbroucke, die de negende plaats op de lijst van SP.A/Groen inneemt.