Saudi-Arabië wil geen oliecrisis na moord op Saudische journalist Khashoggi

Saudi-Arabië ligt zwaar onder vuur vanuit de westerse wereld vanwege de dood van de kritische journalist Jamal Khashoggi. Die verdween op 2 oktober nadat hij naar het Saoedische consulaat in Istanbul was gegaan om documenten te halen voor zijn aanstaande huwelijk. In eerste instantie ontkende Saoedi-Arabië er iets mee te maken te hebben, maar inmiddels gaf het land toe dat Khashoggi is omgebracht.

Officieel klinkt het dat de kritische journalist bij een vechtpartij om het leven zou gekomen zijn. Over die versie bestaat erg veel twijfel. Turkse speurders gaan ervan uit dat Khashoggi door een Saudisch moordcommando in het consulaat werd gefolterd en vermoord. Adel al-Jubeir, de Saudische minister van Buitenlandse Zaken, beweert dat de “schurken” op eigen houtje opereerden en niet aangestuurd werden vanuit Riyad.

De roep naar sancties tegen Saudi-Arabië is in westerse landen erg luid geworden. Daar zou het land met een beperking van de oliebevoorrading op kunnen reageren.

Europa vraagt een “ernstig en diepgaand onderzoek”, maar enkele lidstaten overwegen zelf stappen te zetten. Waals minister-president Willy Borsus (MR) zegt dat alle wapenleveringen aan Saudi-Arabië geschorst kunnen worden zodra de feiten bewezen zijn. “Dat zou immers een onaanvaardbare situatie zijn”, aldus Borsus.

In Duitsland hebben ze de beslissing gisteravond al genomen. Bondskanselier Merkel liet weten dat alle wapenexporten stilliggen tot er opheldering komt over de zaak. De Duitse minister van Economie Peter Altmaier heeft Europa opgeroepen om een front te vormen na de dood van de kritische Saudische journalist Jamal Khashoggi. “Alleen als alle Europese landen het eens zijn, kunnen we een impact hebben op de regering in Riyad”, zei Altmaier aan de Duitse zender ZDF. De minister wilde niet verklaren of de al goedgekeurde export stopgezet zal worden. Dat moet volgens hem nog verder bekeken worden.

Annalena Baerbock, de nationale voorzitter van de groene partij, riep vandaag op om alle export onmiddellijk stop te zetten, ook degene die al goedgekeurd is. “Dat zou Saudi-Arabië echt pijn doen”, zei ze. 

Turkije blijft onder hoge druk onderzoek voeren naar de moord op Khashoggi. Vijf getuigen werden maandag door verschillende magistraten in Istanboel verhoord, meldde het staatspersagentschap Anadolu. Het gaat om consulaire medewerkers. Meer dan twintig andere getuigen, Turken en buitenlanders, zullen in de loop van de dag nog ondervraagd worden.

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan belde volgens Anadolu gisterenavond nog met de Amerikaanse president Donald Trump. Beiden zijn overeengekomen om de zaak Khashoggi volledig uit te spitten. Erdogan zal morgen een verklaring over de dood van Khashoggi afleggen.

Volgens de gezagsgetrouwe Turkse krant Yeni Safak zou de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman een telefoongesprek gehad hebben met Khashoggi kort voor diens dood. “Khashoggi werd vastgehouden door de Saudische opruimploeg binnen het consulaat, toen de prins hem aan de telefoon vroeg om terug te keren naar Riyad”, aldus de krant. “Khashoggi weigerde het aanbod van de prins uit angst dat hij zou worden gearresteerd en gedood als hij terugkeerde naar Saudi-Arabië, waarna de opruimploeg hem in het consulaat vermoordde”.