‘Politiegeweld tegen migranten is buitensporig’

Agenten voeren transmigranten af na een actie in Antwerpen. © rr

Een groot deel van de migranten die in ons land op doorreis zijn naar Engeland, wordt geconfronteerd met ‘buitensporig fysiek en psychologisch geweld’ door de politie. Dat concludeert de ngo Dokters van de Wereld in een nieuw rapport dat getuigenissen over politiegeweld heeft verzameld. Het parket laat weten dat het hier al zeven dossiers rond heeft geopend.

Yves Delepeleire

Van de 440 personen die van mei tot en met juli in de humanitaire hub in Brussel op consultatie kwamen, zei een op de vier naar eigen zeggen slachtoffer te zijn geweest van politiegeweld. De helft van hen wilde uit schrik niet getuigen. 51 personen deden dat wel aan de hand van een halfopen vragenlijst. Zij vertellen vooral over fysiek geweld tijdens hun arrestatie en over psychisch en fysiek geweld op het politiecommissariaat, voordat ze een nachtje werden opgesloten.

‘Meerdere personen verklaarden dat ze bij elke arrestatie naakt gefouilleerd werden’, schrijft Dokters van de Wereld in het rapport. ‘Hoewel de praktijk gekend en veroordeeld is door het Comité P (dat de politiediensten controleert, red.), lijkt het in bepaalde commissariaten nog steeds te gebeuren.’

Uit hun verklaring maakt de ngo op dat alle migranten die weigerden spontaan vingerafdrukken te geven, het slachtoffer zijn geworden van marteling (volgens de definitie van het Protocol van Istanbul). Ze spreken over het krijgen van slagen, hardhandig vastgegrepen en tegen de muur geduwd worden, vernederd en gechanteerd worden, en in hun ondergoed opgesloten worden in een koude cel.

‘De nationale en internationale wetgeving is zeer duidelijk over psychologische druk en gevallen van marteling in politiecommissariaten: in geen enkel geval mag een politieagent een persoon met slagen, chantage of psychologische druk dwingen om digitale vingerafdrukken te laten afnemen of zich uit te kleden’, zegt Dokters van de Wereld.

Geld of gsm afgenomen

Een andere terugkerende klacht van migranten is dat zij niet altijd al hun bezittingen terugkrijgen wanneer ze worden vrijgelaten. Verschillende migranten getuigen dat agenten gsm’s, treinbiljetten of (een deel van hun) geld hebben achtergehouden.

Dokters van de Wereld benadrukt dat de werkwijze en methodologie van het onderzoek werd afgetoetst met het federaal migratiecentrum Myria en het Comité P, en vraagt dat de overheid het probleem aanpakt. De ngo beveelt onder meer aan dat bij elke politie-interventie tolken aanwezig zijn (zoals in andere landen) en dat in de opleiding van agenten meer aandacht gaat naar de kwetsbaarheid van migranten.

De klachten over politiegeweld zijn niet nieuw. Ze duiken al sinds vorig jaar op. Eerder dit jaar klaagde Dokters van de Wereld al aan dat zijn medische teams gemiddeld twee getuigenissen per dag te horen kregen over geweld en intimidatie door politie.

In Le Soir reageerde de korpschef van de zone Brussel-Hoofdstad/Elsene onlangs nog gepikeerd op de terugkerende verhalen. ‘Dokters van de Wereld en het Burgerplatform hebben mijn telefoonnummer. Ofwel maken ze de klachten over, ofwel stoppen ze mijn agenten zwart te maken’, aldus Michel Goovaerts.

Het Comité P houdt een breder toezichtsonderzoek naar hoe de controle en opsluiting van migranten zonder papieren verloopt.

7 onderzoeken

In een reactie laat het Brusselse parket weten dat het al 7 opsporingsonderzoeken heeft geopend naar mogelijke misbruiken of geweld door de politie tegenover transmigranten.

Brussels parketwoordvoerder Denis Goeman: 'Het zijn niet de meest eenvoudige zaken om te onderzoeken, vaak is de juiste identiteit van de betrokkenen, slachtoffers en mogelijke getuigen moeilijk vast te stellen, of zijn ze alweer verdwenen voor we ze hebben kunnen ondervragen. Er zijn wel contacten gelegd met de lokale politie Brussel Noord om het makkelijker te maken voor transmigranten om een klacht in te dienen.'