Bekijk perfect rechthoekige ijsberg op Antarctica, en nog meer "geometrische bergjes"
Bij een controlevlucht boven Antarctica heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een bijzonder gevormde ijsberg opgemerkt: de bijna perfecte rechthoek doet denken aan een groot voetbalveld in ijs. Glacioloog Stef Lhermitte: "Het gaat om een tafelijsberg. In de buurt liggen trouwens nog enkele scherp geometrische ijsbergjes."
De ijsberg werd op camera vastgelegd tijdens een zogenoemde Ice Bridge Flight van de NASA. Die vluchten vinden rond deze periode plaats boven de zuidpool, "om te zien hoe het ijs eraan toe is, hoe het oppervlak verandert maar evengoed hoe dik de platen zijn, en de sneeuwmassa's die erop liggen", zegt Stef Lhermitte van de universiteit van Delft (TU Delft). Driedimensionaal onderzoek dat de gegevens van satellieten vervolledigt dus, en de opwarming van het klimaat mee kan monitoren.
Als een ijsschots afbreekt van een grotere plaat - in dit geval de Larsen C-plaat) - dan kan dat op twee manieren gebeuren:
- of hij valt van een soort klif - zoals de ijsberg die we kennen uit de film Titanic - en dan heeft hij een heel onregelmatige vorm
- of hij breekt "vlak" af, waarbij we spreken over een tafelijsberg, zegt Lhermitte: "90 procent van het ijs bevindt zich dan onder water. Als dit gebeurt, krijg je heel vaak geometrisch correcte vormen." In de buurt van deze plaat liggen er daarom nog wel mooi gevormde exemplaren (foto onder). Dit komt omdat de stukken nog niet zo lang geleden zijn afgebroken: "Daarom vertonen ze scherpe hoeken en scherpe en randen, maar naarmate ze langer ronddrijven, zullen ze onregelmatiger worden."
Deze plaat is nog maar net afgebroken, en vertoont daarom scherpe hoeken en randen
Over de "perfecte rechthoek" zegt Lhermitte nog: "Het is eigenlijk een beetje gezichtsbedrog. Om te beginnen is deze foto genomen uit een heel specifieke hoek. Maar als je verder in detail kijkt, zal je zien dat hij niet perfect is, en ook wat weg heeft van een trapezoïde." De plaat is trouwens groter dan je op het eerste gezicht zou vermoeden: experts schatten de breedte op 750 meter, en de lengte op een kilometer.
Overigens: vorig jaar brak van de gigantische Larsen C-ijsplaat een enorme ijsberg af (A68 gedoopt) die naar schatting twee keer zo groot is als Luxemburg. Deze net afgebroken platen zijn niet van de A68 afgebroken, maar daar net naast, ook weer van de Larsen C-plaat dus.