Bombrieven, een beproefd middel om angst te zaaien: van anarchisten 100 jaar geleden over de "Unabomber" tot nu

Net geen 100 jaar geleden werden de Verenigde Staten voor het eerst opgeschrikt door verdachte postpakketten. De VS was toen in de ban van angst voor anarchistische aanslagen. 

In april 1919 werden in totaal 36 pakketjes gevuld met dynamiet verstuurd. De meeste waren gericht aan politici die verantwoordelijk waren voor de Anarchist Exclusion Act, een nieuwe wet die het mogelijk maakte om immigranten met anarchistische sympathieën uit te wijzen.

Eén bompakket ontplofte in het huis van de senator uit Georgia. Zijn huishoudhulp raakte daarbij gewond. De andere pakketten werden onderschept, dankzij een alerte New Yorkse postbeambte die een gelijkaardig pakket als dat van Georgia had opgemerkt. Verschillende ministers en andere politici, zoals de burgemeester van New York, konden zo ontkomen, maar de angst was gezaaid. 

De meest opzienbarende zaak in de VS is die van de "Unabomber", de terrorist die tussen 1978 en 1995 zestien aanslagen pleegde met bombrieven. Daarbij vielen 3 doden en raakten meer dan 20 mensen gewond. Omdat de aanslagen vooral gericht waren tegen de luchtvaart en medewerkers van universiteiten, werd de man die ze pleegde de "Unabomber" (University and Airline Bomber) genoemd.

Na een jarenlange klopjacht werd hij in 1996 geïdentificeerd en opgepakt. Het bleek te gaan om Ted Kaczynski, een zonderlinge geleerde die zich schuilhield in een hutje in de bossen van Montana. Hij was met zijn aanslagen begonnen nadat hij had gezien hoe een geliefd stuk land moest wijken voor een autoweg.

Het verhaal van de "Unabomber" is momenteel het onderwerp van een populaire serie op "Netflix".

Eerder dit jaar inspireerden de aanslagen van Ted Kaczynski een jongeman uit Austin, Texas, tot een reeks aanslagen met pakketbommen. In enkele weken tijd vielen bij vier explosies verschillende slachtoffers. Twee mensen kwamen om het leven, vier raakten gewond.   

Meestal zijn echter geen gewone burgers, maar politici het doelwit van bompakketten. De lijst is lang, en loopt over meerdere decennia. Zo waren zowel de Amerikaanse president Harry Truman (in 1947) als de Duitse kanselier Konrad Adenauer (in 1952) de bestemmeling van onderschepte bombrieven van vermoedelijk zionistische terroristen. 

In 1982 ontstond ophef toen een bombrief ontplofte in de ambtswoning van de toenmalige Britse premier Margaret Thatcher. De premier bleef ongedeerd, maar haar staflid dat de brief had geopend, liep lichte verwondingen op. Eerst werd gedacht dat een afscheidingsbeweging van het Iers Republikeins Leger IRA achter de aanslag zat, maar het bleek te gaan om een dierenrechtenbeweging. 

Minder lang geleden, in 2003, werd voormalig premier van Italië Romano Prodi, op dat moment voorzitter van de Europese Commissie, het slachtoffer van een aanslag met een bompakket. Een pakje dat arriveerde met de kerstpost en gericht was aan zijn echtgenote, ontplofte in zijn handen. Prodi kwam er met de schrik van af.

De brief aan Prodi was de eerste van een reeks bombrieven gericht aan Europese instellingen. Ook die brieven waren afkomstig uit Italië, een land met een lange traditie van terrorisme, zowel van uiterst links als uiterst rechts. De bombrieven aan de Europese instellingen werden toegeschreven aan anarchistische terroristen.

Nog uit uiterst linkse hoek kwam vorig jaar een reeks bombrieven vanuit Griekenland. Ze werden bezorgd bij het Duitse ministerie van Financiën, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en bij Lucas Papademos, die korte tijd premier was van Griekenland en vicevoorzitter bij de Europese Centrale Bank. Papademos raakte bij de aanslag zwaargewond.